PASALṬHA LIANMAWIA BUNG - 11

Ṭhangzing khuaa zan khat an riah hnu chua an kal hmasakna kawng zawh tawh loin Dammawia hrilh angin kawng hla zawk zawhin an kal a, khaw chhunga luh tih chiah an ngai bawk si lo nen, ramhnuaia zan ruk ngawt an riah meuh chuan an ning tawhin, an ni rawlthar mai chuan an haw tlang law law lo chu an inchhir hle, mahse, an u Thansanga tlawh an duhna chuan hmalam a la pan tir ṭawk ṭawk zêl a, Bungtlâng khua chu a ni rûknaah an thleng ta dêr a, Lal in lam pana an kal mêk lai chuan leng lên ar a khuang tawh a, zanriah ei lo a tlang an nih avangin an pum a ri rawk rawk tawh hlawm a. Lal in chhungah chuan Zamana chuan luh dîlin tlangaupa lo chhuak chu an zui lut ta a. Lalpa Saingurliana chuan Lianmawia a hmuh chuan a lo la hre reng a, "Ekhai, kan Zehtet rawlthar huaisen chuan enge he lai thleng thleng rawn kal nachhan i neih tâk a?" tiin a lo chhâwn a, khum pui lam aṭanga lo chhuak Bungtlâng Lalnu thar Thangliani'n Lianmawia a hmu chu phu zukin "Aw haw, Liana i lo kal a ni maw? I va lian tawh em em ve, tlangval tak tak i ni dêr tawh mai, i nu leh pa te an dam maw?" a rawn ti nghal chung chung a, Lianmawia chuan "E U Thangte, ka nu leh pate chu an dam e, hei ka pute khua tlawhin ṭiau râl lamah kan zina, U Dama pawh kan han tlawh a, a fapa pawh a lian tawh khawp mai, U Sangtea kan rawn tlawh kawi leh anih hi" a ti a, chu veleh Lalpa Saingura chuan "Thangte zanriah kha han buatsaih sak ta che, an la ei hauhin ka ring lo, tlangaupa nang kan pasalṭha Thansanga zu ko tawh" a tih rual chuan Thangliani leh tlangaupa chu an tih tur tiin an che nghal a.

Thansanga'n Lianmawia te hmel a han hmu leh chu a lung a leng tharin a nupui neih zâna zawlbuka Lianmawia che vêlte leh ralin an rawn beih laite kha a mitthlaah a lang nghal uai uai a, "Liana kan khatih zo tâk avâng khan i u Thangi pasal neih tur thu pawh khawiah mah kan rawn thlen ta lo mai anih kha, ka pa Chhuanthanga leh i pa te hnênah khan ngaihdam min lo dil sak mawlh mawlh dawn nia, in ngaihawm ṭhin khawp mai" a rawn ti a.

Zanriah kil zawhah chuan Thansanga tlawh tûra kal an nih miau avangin Thansanga te in lama thleng tûrin Lal in chu an chhuahsan leh ta a, Parmawii dul rawn puak ve ṭan ik ek Lianmawia'n a hmuh chuan," U Dammawia fapa chu a ngam dawn lo hle mak maw"a ti lut nghal rawk a, Thansanga chuan" E i rawn sawi tâkah chuan Damate ho an ngaihawm ṭhin khawp mai, Liansanga lah fanu thar a neih vâng nge rawn zin lah a tum si lo, kei ni kan inbenbelna a la rei loin kan la tlângnêl tak tak si lo a, han zin chhuah tih chi a la ni si lo a, a ngaihawm thei khawp mai a ni pawh" a rawn ti a, chu tih lai mêk chuan Hrangseipuia a rawn lut hlawl a "E hiau kan Zehtet lam unaute chu in rawn zin tih pawh ka hre reng reng hleinem, in dam tlâng a maw?" tiin a rawn chibai kuala, Zamana chuan "Khuanu zârah kan dam ve ṭawk ṭawk e, Hranga nang i dam zawk ang chu maw?" a han ti a, Hrangseipuia chuan "E kei pawh ka dam e, rawn zin leh a châkawm khawp mai" a lo ti ve bawk a,chu zân chu khawiah mah leng chhuak loin Thansanga te inah chuan an ti ti ho a, Pi Ṭialthangi pawh Lianmawia te hmel a hmu chu a lungleng tharin an khaw hlui a ngaih a zual hle. Leng hâwn ar khuan rual chuan Hrangseipuia chu zawlbuk lam pan turin a tho ta a, Lianmawia te erawh Thansanga'n zan khat lek riak tûr an nih tho avangin in lama riak zawk turin a ti a, zanlai ar khuan hnu lawka "Min pui r'u!" ti a au thâwm avang chuan Lianmawia chu a harh zawka, a thawh rual chuan a kianga mu Zamana leh Hratzuala te pawh an rawn ṭhu chhuak ve nghal a, an silai la a chhuah an tum mek lai chuan Thansanga pawh silai nen rawn chhuak vein "Naute u, ka kiangah zêl aw" ti sapin an inzui chhuak ta a. Thawm awmna an zu thlen chuan nu pakhat hi luhkaah hlauthawng takin a lo ṭhu khur bauh bauh a, Thansanga chuan "Ka pi enge thil thlen dan min han hrilh teh?"a tih chuan chu nu chuan a vawk pui no hruai lai sakeiin a lâk sak thu leh a note te pawh mahni a tla hrang rual an la nih loh thute chu a hrilh ta vek a, Thansanga chuan a khawngaih ru ang reng hle a, tlangval dang lo thleng khawm zêlte hnênah chuan Thansanga chuan chanchin chu hrilhin "Tunah hian chhui zui tûrin ka kal nghal dawn a, min zui peih apiangin min lo zui u la, zan a rei tawh a, let leh duh in awm pawhin a pawi chuang lo a nia, ka hlawhtling ang ka ti lo a, thui lo tê tal ka lo zu chhui ange" tiin tlangval ho chu a han bia a, mahse tlangval ho chuan "Kan khaw mi leh sa ran vulh lai rawn zah pah lo tu hnuk chhat tûrin kan inpeih e, kan pasalṭha hma han hruai teh" tiin an rawn chhanga Thansanga chuan lawm takin "Aw le, fimkhur takin kan che dawn nia" tiin hma a hruai ta a, a hnungah Lianmawia te pathum leh Hrangseipuia chuan an zui ve rân bawk a.

Tuibur hmuam da vêl lek an chhui hnu chuan thawm an hre ta, an hnu chhui mêk chu a ril a ṭam bawk a ni ngei ang, luite bul lung phek chungah lo ṭhuin vawk sa chu a lo ei mial mial mai a, Thansanga te thawm a hriat rual chuan a rawn ngur nghal chhur chhur mai a, Thansanga chuan "A luah sawn kan kah rawn ang. I kal hnaih deuh hlek teh ang u" tiin hma lam a pan leh a, a hnungah chuan Lianmawiate bâkah silai keng hoin an rawn zui ve bawk a. Chu sakei lah chu a ngengin tlan chhiat tumna rilru reng reng a nei lo a, Thansanga te chu a la ngur khum chhur chhur reng a, a sa ei lai lah a chawlh san chuang hek lo. An hnaih deuh ta maw tihah chuan Thansanga chuan a naute chu insiamrem tura a hrilh dawn lai mêk chuan Zamana hnunga kal tlangval pakhat chu lung rap hrualin hma lamah a bawk thlawrh maia, a silai cheng a kau sa chu a kap puak nghal dur a, chu veleh an sakei veh mek chu rawn dawk phei phutin a kal hmasa ber Thansanga chu a rawn bawhthlu nghal rawp a, Thansanga chuan a silai chu a hmawr tawn tawn a vuanin sakei kaah chuan nawm betin a inveng hram hram a, a awm leh ban bul vel erawh a thler nghal ṭhawt ṭhawt a, Lianmawia chuan a chempui phawrhin sakei chu a rawn sat nghal siah siah a, chu veleh tlangval dang ho chuan rawn sat ve nghalin rei lo têah chu sakei chu a zal ta riai riai a, Lianmawia chuan a silai chu Hrangseipuia hnêna pek pahin "Na tuara dah reng a ṭha lo e, a hnuk chhat la i haw vat teh ang" a han ti a Hrangseipuia chuan mak ti takin Lianmawia chu a en ha ringawt a, Thansanga'n chau aw taka "Hranga i tih tur chu zo fel thuai rawh" a rawn tih takah chuan Lianmawia ngenmu thun tling el awl sa chu chu sakei chal darah chuan a kap lut ta dur mai a. Thansanga chu na hle mah se pasalṭha tak a ni bawka harsa ti taka rawn ding chhuakin thei leh thei loin a kut chu a rawn beng a, sakei zawnna tûr hlang siam turin tlangval ho chu a rawn tir nghal bawk a, Zamana pawhin hnim hnah damdawi a hriat ang angte lo zawng khawmin Thansanga hliamah te chuan a lo bel sak ve bawk a. An inpeih fel tâkah chuan sakei ruang leh vawk ruang chu an zawn haw ta a, Thansanga pawh Lianmawia dar rinchhan chungin a kal ve bek bek a, a hmela na tihna lang chhuak hauh lo chu an ngaisang tlâng hle.

Lal tual a, sakei ruang an nghah rik dup rual chuan Lalpa chu rawn chhuakin kut a rawn beng a, "Ka tlangval te u ka chhuang che uin in Lal nih a va han nuam ṭhin em, he bengtawia hi tu kat zâla fam nge a nih min han hrilh teh u, chawimawina ka lo hlân ang e" a rawn ti a, chu veleh Thansanga chu luhkaah chuan lawn kaiin Lalpa chu thusawi a han dîl a, Lalpa pawh chuan lo phal sakin Thansanga chuan khaw mipui tho leh rawn pung khawm chu en kual pahin "Zanina kan sapui beih hi kan che sual teuhin kei ngei pawhin ka nunna ka chân phah ṭep tih chu in hmu ngei ang, mah se, kan tlangvalte huaisen na a zâra la dam ve ṭawk ṭawk ka ni. Kan bengtawia chu kan rawlthar huaisen Hrangseipuia kut zâla fam a ni e" a tih tual chuan mipui ho chuan kut an lo beng dar dar a. Hrangseipuia'n tlawmngaihna a lan tir dawn nge, chawimawina a pum bilh mai dawn tih en chhin tumtu Thansanga'n Hrangseipuia thu sawi "Zanina sapui hnuk chhat tu chu keimah ngei hi ka ni, mahse, ka ṭhian Lianmawia te Hratzuala te leh Zamana te huaisenna a zârah liau liau a ni, kha tia sakeiin U Sangtea a rawn bawh thluk lai khan ka hamhaih nasa hle a, silaia han kah a chi tawh si loh nen ka ding reng ringawt mai a ni, mahse, Lianmawia'n chem pui nena a rawn beih hnua Hratzuala leh Zamana te'n an rawn beih ve leh tâkah khan ka bei ve ta chauh a, an tlawmngaih a zâra a hnuk chhat tu mai ka ni. Lalpa chawimawi phu i chawimawi dawn anih chuan Zehtet mi huaisente hian chawimawi an phu ber zawk a ni"a tih chuan a lawm hle a, a rilruin "Hranga nang hi kan khaw innghahna ni tlâk tak chu i ni tawh a ni. Phuba lâkna a thlen hunah ka kiangah ngei i kal ve ang" tiin Thansanga chuan Hrangseipuia chu Bualthleng khaw phuba an lâk huna hruai ve a tan a hual ru khiau tawh a ni.

Lalpa Saingurliana'n an pali a chawmawina zu a hlan hnu chuan a tuk lama sakei lu chu a ai tûr thute rawn sawiin mipuite chu mu tûrin a ṭin tir leh ta a. Lianmawia te erawh Lalpa'n chelh duh viau mah se, Lianmawia te lamin zin bo rei an intih tawh thu leh an chhungte an ngaihtuah tawh zia an sawi avang chuan an haw a phal sak ta a, a tuk zing khawvar ruala chhuakin Thansanga te nupa leh Lal nupa chuan kawtchhuah thlenga rawn thlahin an haw tur chu an lan theih chhung Thansangate chuan thlirin an ban an vai lauh lauh hlawm a.

Zehtet khaw lamah chuan Val upa Buanga palai tirhte an hlawhtling bawk a, Chhungpuii nena an inneih tur thu chu a thang chak nghal hle a, tute pawhin Val upa Buanga chu an duhsak tlângin an lawm pui em em vek a, rei tak lêng tawh mai piah lamah a lo hruai ṭhin Chhuahchawnga te meuh pawhin fapa tlangval pangai ti a chhiar ṭheih ṭan mêk a nei dêr tawh a ni a, a lawm puiawm êm lah tak a. Amahah a kalna a piangah a khi sûng reng mai a, mahse, hlim ve thei lo Chhuansangi erawh a langah nui ve ṭhin mah se a vawi khat hmuhna aṭanga a thinlung a lo hlan fel diam tawh Lianmawia nena an inngaizawng anga Siamliami'n a sawi ruk zauh chu a rilruah a riak reng thung. Lianmawia te kal hnu lawk khan Siamliani hian tui châwinaah "Chhuani an zin dâwn zân khan an lo lenga Lianmawia meuhin lo lên a chak ṭhin zia thute min hrilh a, leng hâwn ar khuan hnû fêah a ṭin ve ta chauh nghe nghe" ti a hnuai en taka a sawi chu a bengah a châm reng bawk a, tlai lama Lianmawia te zin hawin kawng laka an sa kah rep sa an rawn pêkte chu tui lo zetin a siam a.

Lianmawia kal chhuak chuan a ṭhiante pawh sawm tum lem loin Chhuansangi hmuh thuai thuai a chak avang chuan veng lu lam panin a kal vawk vawk a,Liansangate in lama pên tete tuma kal a ni, mahse, Lal tual a kal pelh dawn laia a lam pana Siamlian rawn kal a hmuh chuan a ner saka let leh mai te pawh a duh rum rum hial a ni. Siamliani lah chuan "Aw haw, Liana ka hmu hlauh che chu ka va lawm tak em. Ka daikal mi kal pui teh, ka hlau riau a nia, ka ute an awm si lo a" tiin a la rawn ngên zui leh nghal,han hnar mai a chi si loh nen phur lo takin khaw dai lam panin a kal pui ta a. Siamliani inthiar lai chuan a chhakah lo nghakin a ning ru kher mai, Siamliani rawn chhuak chhoin a ha ṭo rual mawi tak ti lang vaha a rawn nuih sen sen lai erawh a hmelṭha bawk a hmuhnawm a tiin a lâi deuh ṭut hman a, mahse, a chhungril khâ ru tak kha a hriat miau tawh avangin kal pui leh mai a han tum a, mahse, a rin loh takin hnung lam aṭang chuan Siamliani chuan a rawn kuah bet ta tlat mai. Chu tah a hma lamah rawn insawnin Lianmawia taksa si chât chunga rawn dingin Lianmawia chu a duh zia te chu zei tak leh mawi takin a rawn fah ta mial mial mai. Lianmawia lah chhân ngaihna reng hre loin a ding zum zût ringawt a,taksa insi châta ding reng ta chu a mipatna lo lang chhuakin, a mipatna hma lam kawk vah tawhin a, a dona te chu Siamliani lah chuan hre lo ang hmakin a la awm zui a, insum har a ti hle, Siamliani lah chuan thiam takin Lianmawia chu a ta nih tir ngei a tum bawk a, mahse, an chhak lawka ṭawng thawm rawn awm chuan Lianmawia chu ti harh vatin Siamliani chu a nam sawn ta a, insiam ṭha sawk sawkin khaw lam panin an kal ta a. Mahse, an lam pana lo kal mêk Chhungpuii te unau a hmuh chuan Lianmawia chuan hrehawm a tiin nuam lo a ti rilru ang reng hle. An han in kal pêl tur Chhuansangi'n hmu lo ang hmaka a awm te chu hrehawm a ti thar zual hle a, Siamliani erawh a lawm hmel ver ver hle. Khua an luh rual chuan Lianmawia chuan chhuanlam siamin Siamliani chu harsa takin a kal kian san ta hram a, khaw dai lamah lêt lehin thui lo tê chauh kalin Chhuansangi te daikal haw chu a lo nghak ta a.

Tuibur hmuam da hnu velah chuan an ni pawh lo lêtin Chhungpuii chuan hawihhawm takin "Liana chu i haw daih tawh ang chu tih a, enge he lai laiah te i la tih?" a han ti a Lianmawia lah chuan mawi hnâi taka chhan dan thiam hek lo "Chhuani hi biak lawk ka duh" a ti bul hmuk nghal ringawt a, Chhungpuii pawh chuan a rin lawk a lo nih tho avangin "Rei lo u la, ka ṭhiani te in lamah ka lo nghak ang che u" tiin khaw lam a pan san ta a, Thansanga chuan Chhuansangi ding ngawi reng chu "Chhuante miin min hmu palh ange, saw lai deuhah sawn i kal teh ang" tiin han kaih a tum a, mahse, Chhuansangi chuan lo duh loin "I sawi duh chu sawi vat zawk la a ṭha ang, U Siami pawhin a lo nghak rei lutuk palh ang che" a han ti a, Lianmawia chuan "A ni kha rîm tumna ka nei hauh lo, in in lam panin ka rawn kala, a daikal tûr khan mi ngên ta tlata, han zui loh em chu tiin ka kal pui ta zâwk anih kha, i rin ang khan engmah a thleng lo" a han ti a, Chhuansangi chuan "Chu ti si, in zin dâwn zân khan i rîm a ni lawm ni?" a han ti zuai a, Lianmawia chuan rang takin "Engtin nge i hriat?" a han ti a Chhuansangi erawh a thusawi kha sawi sual a inti hle, "Kan inkârah engmah a awm lo, he laia din khawmûan pui tûr che hi ka ni lah hek lo" ka kal ange tiin kal a han tuma mahse a hmaah chuan Lianmawia chu rawn ding chatin "Zamana leh Hratzuala te'n a thing seng kha an puia leng tûra min sawm takah chuan kan leng tlang ta a nih kha, ka inthiam lo ru viau a sin" a han ti a Chhuansangi chuan "Chhuanlam" a lo ti zawi sap a, Lianmawia beidawng chu insawi fiah leh chuan ngaihna a hre tawh si lo, Chhuansangi a duh bawk si, Chhuansangi kutah chuan vûanin a duh thute, amah lo chu duh dang a neih loh zia leh, Siamliani duhna rilru a neih loh zia chu Chhuansangi mita en kalh chungin zah pawh dâwn loin a sawi ta vek a, Chhuansangi mit aṭanga mittui rawn hnâm chhuak ṭiam ṭiam chu hruk fai sakin a han kuah thlawp a, Chhuansangi chuan inhnît feih feih chungin Siamliani a chunga a chet dânte chu a sawi ta veka "Liana, min tih beidawn loh hram ka beisei, kei pawhin ka thinlung ka hlân che, rinawm takin aw" a han ti a Lianmawia chuan "Chhuani tuma'n an tih nat che ka phal tawh ngai lo ang" a han ti a, an lam pana rawn kal thawm an hriat rual chuan in la hrangin khaw lam an pan ta a.

Leng lên ar a khuan chuah chuah lai chuan Lianmawia pawh Zawlbûkah lutin a ṭhiante a hmuh mai loh avang chuan kal chhuak leh vatin Liansanga te in lamah a han kal a, Hratzuala leh Zamana lo ṭhu reng kiangah chuan a va titi ve a, rei vak lo hnuah Chhuansangi te in lam panin an chhuak ta a. Zamana chuan "Liana zanin chu a kak pui i lawn ṭhelh chiang hle mai maw?" a han ti a, Hratzuala chu a lo nui nghal char char bawk a, a ṭhiante pahnihin an lo enthla ru char char tih a hriat chuan a zak ru hle, mahse Zamana bawk chuan "Liana U Siami hi chu an sawi rûk fo tawh a nia, i duh zawng i thlang duh hle mai, Chhuani hi hmeichhe ṭha tak a ni" a rawn tih tâkah chuan a hlim ve leh ta deuh a, khartung sâwna inchhung an han luh ruala Chhuansangi'n a lo nuih seih a hmuh rual chuan a han nuih lêt a, Hratzuala'n "I chhe hlei hlui, kal vat rawh" tih paha a rawn nam rual chuan hma lamah a bu nghal lawp a, a tluk ṭhelh nghe nghe.