PASALṬHA LIANMAWIA BUNG - 3

Zehtet khaw mipuite rilruah chuan manganna a intuh nasain nunna chân awmna chhungkua te phei chu an ngui hlawm em em a, Lalpa Puithanga chuan a khaw mipuite pheikhai zang lo tlâng tak chu thlirin "Khaw chak tak nih duhin pasalṭha tam tak neih kan châk a, pasalṭha huaisen awmna khua chuan hmelma awlsam takin a nei leh zêl thung lawi si anih hi maw" a ti rilru vawng vawng a. A khaw mipuite bâkah Bualthleng khaw Lal thar Rengliana ngaihtuah tel a ngaia, Lal ni ve ṭan tir chauh a ni bawk nen a rilru a buaiin a hah ṭhin kher mai. Mahse, hun hian natna te liam puiin hun thar a rawn her chhuak zung zung zêl a, kum a vei meuh chuan Zehtet khaw mipuite pawh a hma ang bawka lungrual ni leh tawhin hlo thlawhnaa lawm rual in au thawmte leh vâua sava hram chiap chiap rite, a kar laka nula nui ri her herte chuan ram lamah hlimna a thlen hneh hle. Khaw chhung lamah pawh Lal leh Upate bâkah khaw hmun nghaka awm tar chak lo tawhte kianga naupang nawi zual an nute'n an feh san te chu an awm awma lo awm vein tu dang an ngai bîk lo hle.

Lianmawia pawh nitin a ṭhianpa Hratzuala nen chuan ram lamah liam vein Upa fa leh pasalṭha fa an ni a, fathang âwl chhungkua ve ve ni mah se, thawkmawh chhungkua te pui kualin nilengin an thawh puia tlai lamah lui tui vawt thiang kâka inbual pahin nunchan an han zir dun ṭhin a, nuam an ti dun ṭhin hle. Lianmawia rilruah chuan phuba lak duhna lian tak a awm tlat a, a pa Hrilkunga thattute laka a thinrimna hi a reh theiin a ring ngai lo. Hratzuala pawh a u phuba lâk duhna thinlung pu a ni bawk a, an nunchan han zir dûn te chu an che na thei hle. Mahse, thlahtu aṭanga pasalṭha nihna chhawmtu Lianmawia erawh Hratzuala chuan a khan lo thei hle, mahse, Hratzuala pawh ngaihthah mai mai chi a ni bîk hauh lo. An nunchan zir lai lo hmu ru tu a vanglaia Pasalṭha khual kai pha ve ngat, Pasalṭha Zangaia hnung zui ṭhintu an khawnbawl upa Pu Khamtawia phei chuan "Chhuahchawnga hi a fapa hian a khûm dawn khawp mai" tiin chhuang takin Lal leh upate hnenah a sawi hial a ni. Upa Hratthanga'n chapo taka "Ka tupa Hratzuala kianga a tal vang bâk va ni suh" ti a chaldelh taka a chhânna erawh na a tiin chhang zui lem lo mah se Lianmawia chet chhuah hun a lo la thlen hun a awm ngei dawna chu chu Pu Hratthanga'n a dik lo tih a hriat hun a la ni dawn tih hre rânin Tlumtea thlir takin a thlir ta zawk a. A nghahhlelh ang ngeiin a lo thleng mai rêng bawk a.

 Khua a hnawng ṭan tawhin kum lama upa deuh ho chu an ngaih a ṭha lo ru far tawh hlawm a, sapui chet duh hun lai anih miau avangin an fate leh ṭhenrual ṭhate ram kal tur chu fimkhur turin an chah mawlh mawlh ṭhin. Lianmawia pawh fimkhur hun lai anih thu a pain a hrilhna te chu hre rânin ram lama a tei chhuah châng chuan a fimkhur thei hle. Zan khat chu Lianmawia Pu Hratthanga te inkawta a ṭhianpa Hratzuala nghaka a din laiin naupang pakhat hi rawn kalin Pu Hratthanga te inah chuan a lut a, rei lo têah thawm rawn awmin Pu Hratthanga chu a rawn chhuak vat a, a nupui leh a fanu chuan hlauhthâwn hmel takin an lo thlir liam bawk a, Lianmawia chu Pu Hratthanga chuan kal pêlin rei lotêah Hratzuala pawh silai keng chungin a rawn chhuak ve a, Lianmawia chuan mak ti takin "Zuala eng pawipang nge thleng ta?" a han ti a Hratzuala chuan "E khai, ka ni te nupa feh an lo haw thei tlat lo mai, ka naute mangang khan ka pu hnên an rawn thlen ta a ni. An lo lamah chin ka zu chîan ange ka ti deuh a, zanin chu ka phat san che a ngai tlat mai" a han ti a chu veleh Lianmawia chuan "Kawtchhuahah min lo nghak dawn nia" tih pahin hnial hman lêk lohin an in lam a pan ta a. In chhungah chuan lûtin a pa silai chu a lek chhuak nghala, mak tih hmel taka lo thlir rengtu a pa lam chu hawiin "Ka pa, ka ṭhian Zuala ni te nupa feh an lo haw thei tlat lo mai. An lo lamah kan zu thlithlai dûn ange, min lo ngaihtuah suh" tih leh rang taka chhuah a rual leh nghal a. Kawt chhuah a va thlen chuan Pu Hratthanga leh Hratzuala te chu lo ding dûnin Lianmawia lo kal chu Hratzuala chuan "Liana chin ka zu chian mai chauh dawn a ni a, lo awm zawk mai ta che" a han ti a Lianmawia chuan "Mai maia, ṭhian kârah 'tiang an sawi ngai lo e, i kal vat teh ang" a han ti a, Pu Hratthanga chuan "Fimkhur u la, rawlthar chhuah hlim hi chuan ngaih a samin, huaisen ve tawka in hriatna hi kan nei ṭheuh a nia, Zuala i ṭhianpa hi veng tlat ang che" tiin Lianmawia chu dah hniam tih hriat zetin a han ṭawng a. Mahse Hratzuala hian Lianmawia hi a tluk lo hle tih a hre chiang bawk a, "Ka pu, ka ṭhiana zawng kan tlangval tam tak tluk loh a nih hi, a lo kal ve anih ro ro chuan ngaihtuah ngai ka ni ta lo e" tiin kal a siam nghal a. Lianmawia chuan Pu Hratthanga ṭawngkam chu haw rilru hle mah se, a ṭhianpa han phatsan ai chuan tiin a zui ve ta zâwk a.

Hratzuala ni te lo an zu thlen chuan thlam lam panin an kal nghal a, mahse thlamah chuan awm an lo awm hauh lo, an rilru a buai dûnin han tih vak ngaihna an hre lo hle. Lianmawia chuan "Zuala khaw lam panin an rawn kal ngei ka ring. An hnu chhui tum i la, an thlen chin kan hre thei maiin ka ring a ni" tiin muangchâng loin meichher nen an chhuak leh ta a. Khua a hnawng bawka an hnu chu chhui a har lem lo hle, mahse, kawng pangai an han thlen chinah erawh mi hrang hrang hniak a pherh vên vûn tawh si a, an buai ta nak mai. Lianmawia chuan khaw lam pan zêl phawt ṭha a tih avangin an kal ta a.

Tuibur hmuamda vel an kal hnu chuan Lianmawia chuan ko pang chhak lama thil ri rek chu hriain a beng a tun nghal hru a, an han kal leh a, zuitu an awm tih a hre chiang ta kher mai, fimkhur a ngai hle tih a hriat a vangin a silai chu awlsam taka hman mai theih turin a dah sa reng a, Hratzuala erawh a rilru tih phâwklek sak a hlauh avangin a hrilh duh lem lo thung. Thui lo tê an han kal leh chu chhak lam aṭang chuan thawm rawn ri thla buan buanin Lianmawia chuan a hnunga kal Hratzuala chu a bawh thlu nghal ṭhuai a chutih rual chuan an chung lamah engemaw rawn thlawk fua hi a awm a, Lianmawia hnungzâng chu a rawn ham kak duai bawk a. Lianmawia chu rang taka ding chhuakin meichher chu a han chhar leh a, chutah an hma a kei pui lo tei kual vut vut chu a hmu ta mai. Sakei hetiang em em a lian hi a la hmuh ngai miau loh avangin mâk a tiin hlauh vang ni miah loin a chhungrilah a ṭham er er mai a.

Hratzuala lo ding chhuak vein keipui leh Lianmawia lo in en reng a hmuh chuan rang taka silai lek chhuak vatin chu sakei chu a kap ta dur mai a, mahse a pawi laiah kap fuh loin a dul nêmah tak a va kap a, chu veleh chu sakei thinrim chu rang taka rawn dawk zawkin Hratzuala chu a zuan ta phut mai a. Hratzuala erawh a chempui a phawrh leh hman hlauh chu a vanneih pui hle, a hma zawna keipui rawn ang sen duai kaah chuan a chempui chu a kawkalh zawnga nawr betin a awm leh malpui vêl erawh sakei hamna chu a thler duai mai a, Lianmawia chuan hmanhmawh lutuka a chem phawrhin keipui lu chu theihpatawpin a sat ta nghek nghek mai a, chu keipui pawh chuan a lu a sattu chu rawn beih tumin a han insiam rem a, Hratzuala erawh nikhaw hre loin a awm dêr tawh thung. Sakeiin Hratzuala a thawhsan rual chuan hnung lamah tawlh vatin a silai dahna bulah chuan a ding rân a, a hah tawhin chu keipui chu tuar chhel a ti hle. Mahse, chu keipui pawh chu a lu a hliam a tawrh nat em avangin a lu a hai ve chhu tho mai. Lianmawia chuan chu chu remchângah lain a silai chu a ban de de a, a la fel ta maw tihah chuan ding chhuak vatin keipui thinrim inhrosa mêk chu a kap dur maia, keipui pawh chu a nghawnga kahna avanga huk tuar pahin a hnung tawlh zawt bawk a, chu veleh Lianmawia chuan thih leh thih tiin keipui lamah tlanin chu keipui chalah tak chuan a va sat leh ta chawrh chawrh a.

 Ngenmu pahnih dawng tawh leh, pasalṭha fapa nakin lawka a pa khûm tu tur an tih ṭhin rawlthar Lianmawia kutthlak chu a dawl zo ta ngang lo ni tur a ni, a awp hniam ta ruai ruai a. Lianmawia chau lutuk chu keipui ruang bulah chuan tlu thla hnawkin, a hnungzâng kak aṭanga thisen chhuak nasa lutuk chuan a khawhmuh ti fiah lo riai riaiin nikhaw hre loin a awm ta a, khua lah chu a durin khawpui a ri dur dur reng a.

Chhuahchawnga mangang chu a nupui hnênah Thangkunga va ko turin a hrilh a, Thangkunga rawn thlengin chanchin a hriat chuan a hlauthawng ve hle tho mai. Chhuahchawnga lah a hliam la dam fel lo chu han chhuah vah pui chi zia zang a ni si lo. Thangkunga pawh a ban a la awrh hnuang mai bawk si, Thangkunga chuan "Eng pawh ni se kan Val upate ka va hrilh ange" tiin a chhuak ta a. Val upa Buanga te inah chuan Pu Hratthanga pawh lo awmin a tupa te zawng turin a lo ngen ve mêk a lo ni a. Val upa Buanga chuan tlangval sawmhnih rual hruaiin an chhuak ta a. Leng hawn ar a khuan hun awm velah Lianmawia te chu an va hmu ta. Hlauthawng takin an taksa te chu an han dap kuala an la dam ve ve tih an hriat chuan tlangval ho chu an lawm hle mai. A zawnna tur hlang an han siam thuai thuai a, khaw chhung lamah tlangval paliin an lo va haw pui phawt anga, midang zawng erawh Hratzuala nite nupa zawngin an kal dawn a ni. An han inṭhen fela Val upa Buanga ho chuan Hratzuala nite chu an han zawng ta ngat ngat a, ruah lah chu khua ti hnawng tawk lekin a tla chuar chuar bawk a. Meichher lah a eng ṭha duh loin an buai hle, mahse tuma'n hrehawm an tih thu sawi loin tlawmngai takin an zawng ngat ngat a. Beiseina hian hun ṭha a her chhuah pui ṭhin reng bawka, rei lotêah an hmu ta mai rênga, mahse an nupa ruang chu hmuh hrehawm khawpin sakei khan a lo ei hman a, a chaw hlui kil laiin Lianmawia te thawm kha hriain beih tumin a kal chhuak ni ngei tur a ni. An theih ang anga an hlâwm hnu chuan an zâwna an kal ta a. Sakei ruang awmna an zu thlen chuan ral hla taka meichher eng tam tham tak chu hmuin an tlangvâlte annih ngei ringin an lo nghak ta a.

 Tlangval ho an rawn thlen hnu chuan meichher eng hnuaiah sakei chu an han en chiang ta a. Val upa Buanga chuan "Ka rei maw, kan naua te pahnih chu an va han huaisenin tluk loh rim an va nam tak em, Hlaiba meuh pawhin zu ngam lo a, ngawi tak rawh u, kan khua hian pasalṭha ropui tak pahnih kan nei thuai dawn e" a rawn ti chhuak hial a ni. Sakei ruang leh Hratzuala ni te nuparuang chu zâwnin an haw ta a. Khua an luh chuan zanlai ar a khuang hnai hle tawh a, mahse, mipui ho chu chanchin ngaichângin a tam zawk an lo la meng a. Lalpa Puithanga'n Lianmawia sakei sah hlum a han hmuh meuh chuan ropui a ti ru hle. Val upa Buanga hnenah chuan "Buanga, kan bengtawia chu tu katzâla nun chân nge maw anih le" a han ti a, Val upa Buanga ṭawng hma chuan Pu Hratthanga chuan "Ka tupa anih ngei ka ring a ni Lalpa" tiin a chapo hmel ar ar hle. Val Upa Buanga chuan chip chiar taka sakei ruang leh Lianmawia te ṭhian dun an zu hmuh dân chu sawiin Lal in chu a chhuah san ta a.

Khaw mipui te pawh chuan Lianmawia leh Hratzuala te chu huaisen an tiin an ngaisang hlawm hle mai a, an beih dân chanchinte chu hriat an châk hlawm hle, mahse, biak theihin an awm miau rih si lo a, an dam hun nghakin kan tu pawh an ngah hlawm hle a. Pu Hratthanga erawh Lal leh upate leh mipui tam tak kiangah chuan "Ka tupa bâkin va that suh a hliam pawh a na daih zawk alawm" tiin Lianmawia aia a tupa a dah chungnun zia chu a puang chhuak fo mai a,Chhuahchawnga'n chu thu a hriat chuan a rilru a nain Pu Hratthanga'n he ti em ema an chhungkua a hnualsuat ta mai hi mak a tiin na pawh a ti rilru hle mahse Thangkunga bulah bâk a sawi chhuak duh hauh lo thung.

A tuk nilenga bawlpuin an hliamte a han sawngbawl hnu chuan Lianmawia chu a rawn harh ta mai a, mahse, a taksa a la chauin han ṭawng thei ziazâng a la ni tlat lo. Zanah Hratzuala a rawn harh rual chuan "Liana khawnge?" tiin a rawn ṭawnga, a bula awm reng Bawlpu chuan "A ṭha e, chawlh hahdam i mamawh a ni" tiin ngaih ti ṭha turin a han hnêm a, chuta chin chu a vunte pawh rawn nung thar lehin tui takin a muhil ta siai siai a. Ni thum zet khum beta an awm hnu chuan Lianmawia te ṭhian dun pawh an taksa a chak chho ve tawha, Lianmawia phei chu a vak kual a vak kual leh tawh a, Hratzuala erawh a ṭhu thei awrh chauh a la ni thung.

Zan khat chu Pu Hratthanga chuan a tupa hnênah chuan zawtin "Taite, enge in tawn? Eng 'tiangin nge kan bengtawia chu i han thah mi han hrilh ta che" a han ti a, Hratzuala chuan a pu chu mak tih hmel taka enin a puin "Taite engtizia nge khatia mi en tak vung vung mai" a han tih chuan Hratzuala chuan "Ka pu, ka thah a ni reng reng hleinem, he ti khawpa hliam kan tawrh chhan pawh hi ka ât vang vek a ni a sin. Kha keipui ka hmuh khan ka hlau lutuk khan engmah pawh ngaihtuah hman loin ka kap ringawta, tin pawh tin mumal loa kap ka ni bawk nen, ka chhaih kawlh hneh teh a sin, tlema tlemah a kham phei zawngin kan vangkhua ka lo lawi lo chauh a ni, ka ṭhiana kha awm lo se la chu ka thi ngei ang. Amah ngei khan min chhanna'n hliam a tuar a, min chhanna'n bawk kan bengtawia hnuk kha a chhat ta a ni"a han tih chuan Pu Hratthanga chuan a awih lo letling hle a.

 An sumhmuna ding ngawi reng, Hratzuala kan tum Lianmawia chuan luh tlang ai chuan tiin let leh a thlang ta zawk a. A let leh lamah chuan a in ngaihtuah nasain a ṭhianpa nena an inkar hi Pu Hratthanga hian la ti chhe dawna hriatna te a nei tlata,chu bâkah khawnbawl upa te a ni ve si a, a pawi a sawi palh vaih chuan a chhungte tan khaw hawi ngam lohna thlen tu a ni leh thei tih hriain a ṭhianpa kawm dân tawk chu thiam a tum ru ta hle a, chu tih rualin Hratzuala'n a pu hnena a thusawi avang erawh chuan a hlimin ṭhian ṭha tak a ni tih a hriat phaha a lawm hle nghe nghe. Kar a vei meuh phei chuan Hratzuala pawh a rawn zia chho ve ta hle a, amah rawn kantu apiangte hnenah Lianmawia huaisen zia chu chipchiar takin a lo hrilh zel bawk nen khaw mipuite chuan Lianmawia chu an ngaisang tlangin an sawi duh hle a, Pu Hratthanga erawh a langah lawm hmel viau mah se, a chhungril erawh a so bulh bulh a ni ber mai.