BUALTHLENG MAWITU BUNG-1
BUALTHLENG MAWITU-1
Ziaktu-Hruaia LP
Sawbual ngaw hnuai chhun pachan lai pawha thim deuh chhulh, a ram nise chhengchhe em em mai pasaltha tam tak te pawhin a sa pelhna hmun atana an it lem loh hmun ngeiah chuan Bualthleng khaw pasaltha ral lu panga lo khai tawh, Pasaltha Thanhranga chu a sazuk pachal kah hliam hnu chhui chuan a vak char char a, chawhma zet a chhui hnu pawh chuan a la pawh mai thei tlat lo, a thisen thlauhna hnu chu hmu fo mah se a sazuk a ber hmuh tur a awm si lo chu thosi leh vaihmite karah nen vangvat tam bawk si amah taksa chau tawh nen a thinrim deuh tun tawh nghe nghe a, mahse pasalṭha ngang a nih avangin a beidawn lam pang chu a rilruah a awm hauh lo thung. Tuibur hmuam da chen vel a chhui leh hnu chuan a awm hmun atanga hla lo tea silai puak ri dur chuan a thin a ti phu zawka, a rilruah a sahliam chu midangin an lo kah sak anih ngei a ring nghal tawp bawk a, rang takin silai puahna hmun nia a rin lam chu a va pan phei nghal a.
Silai puahna hmun a va thlen chuan mi pathumin a sazuk hliam let reng bula enge mawni lo sawi nawk nawk chu a va hmu ta a.
Va pawh phei nge tha anga, silai pakhat chauhin a keng tho va, hnung lam atanga kah tawp mai tihte a ngaihtuah kual a, mahse mi hnung lama atanga kah chu pasaltha tan chuan tlawm thlak a ti bawk si a. Chutia a inngaihtual kual buai chhung chuan chu mite pathum chuan sazuk sa chu chan an tum tih an chet danah a hre thei ta. Hmanhmawh taka va kal phei pahin a aw a'n thian karh karh a, chu a aw then ri an hriat rual chuan mi pathum, sazuk sa chan tuma intuituah mekte chu an lo hawi phawk hra a.
Silai puahna hmun a va thlen chuan mi pathumin a sazuk hliam let reng bula enge mawni lo sawi nawk nawk chu a va hmu ta a.
Va pawh phei nge tha anga, silai pakhat chauhin a keng tho va, hnung lam atanga kah tawp mai tihte a ngaihtuah kual a, mahse mi hnung lama atanga kah chu pasaltha tan chuan tlawm thlak a ti bawk si a. Chutia a inngaihtual kual buai chhung chuan chu mite pathum chuan sazuk sa chu chan an tum tih an chet danah a hre thei ta. Hmanhmawh taka va kal phei pahin a aw a'n thian karh karh a, chu a aw then ri an hriat rual chuan mi pathum, sazuk sa chan tuma intuituah mekte chu an lo hawi phawk hra a.
Thanhranga'n an bul a va thlen chuan anni pathum pawh lo ding vein an zinga hotu deuh bera lang chuan "Thianpa, enge he laia min rawn pawh nachhan a hi? Puih theihna che kan nei em?" a han ti a. A rilru tak chuan an sazuk sa chan tum mek lo hliam a, a hnu lo chhui zui tu anih a ring ru diam tawh a ni. Thanhranga pawh chuan, "He sazuk hi tukin zing tukthuan ei rel hun awm ang velah khan ka kap a, chawhma zet a hnu hi ka rawn chhui tawh a. Mahse rin ai takin, a sa huatah ka kap fuh lo nge, a thisen thlauhte chu hmu nel nual mah i la, ka rawn chhui pawh har khawp maia, in silai puak ri ka hriat khan in lo kap anih ringin ka rawn pan chawt mai che u a ni" a han ti ve leh a. Chu velah sazuk lo kap tu te zinga an hotu pa chuan, "Ani tak maw, hei kan han bel chiang a, ngen mu dawng tawh a ni tih kan hria a, chhui zui tu a awm lo emaw kan ti hial a. Chutia i kah anih te chuan kan chan ho mai dawn lawm ni, a lu erawh kutthlak hmasatu inih angin i kawl anga" a rawn ti ve leha, Thanhranga mak ti lutuk, chutia a sazuk hliam hnuk lo chhah saktu, a hmel hriat ngai pawh ni loin awlsam te a Sazuk lu a chan tir chu, a lawm kher mai, a rilru tak chuan pasalṭha nun ngil tak anih a ring nghal ringawta, a nau hruaite pahnih hmela zamna awm hauh lo leh an mahni inring tawk tih hriat taka an mahni kaihruaitu hnung dawla an ding dun ahmuh te chuan, eng ang taka pasalṭha ropui ni ang chu maw tihte a ngaihtuah a, chutah "E in thu thu ni rawh se a hnuk chhattu inni a lawm" tih pahin "Kei hi Laldohranga khua Bualthleng Pasalṭha Thanhranga ka ni e" tih pahin a kut a han phar chhuak a, chu mi pathum te pawh chuan Pasalṭha Thanhranga hming chu an lo hre hle mai, an hotupa chuan chibai pahin "Lalsaithanga khua Darchhep Pasalṭha Chhuanthanga ka ni e, ka nau te hi Hrilkunga leh Thangkunga te an ni e" a han ti ve a, chung pasalṭha pahnih khual tual thang khawpa lar ve ve in chibai chu pasalṭha nun chan zir chho mek Chhuana leh Kunga te chuan hmuhnawm ti takin an lo thlir renga.
Buallthleng leh Darchhep khua hi khaw inhnaih tak an ni lem lo a tlangval chak ṭha pangai tan pawh zan li lai thang ngai a ni ve a, an khaw inkarah hian Sailo Lalpuithanga khua Zehtet a awm a ni. He sawbual ngaw hi a khawi khaw thum ram chhungah mah hian rin luhin a awm lo va, a ram a rual rem teh chiam loh avang hian sa pelhna'n an it teh chiam hlawm lo a ni. Bualthleng aṭang hian nikhat ni leng kal vela hla a ni a, Darchhep aṭang erawh a karah zan khat riah a ngai thung. Sazuk sa an chan mawp mawp lai chuan hlim takin an ti ti ho a, Thanhranga chuan a nupui nau hring lek lek tawhin a sazuk sa a ei chak avang a kal chhuak a nih thu leh a chal law law a beisei avanga he ngaw chhunga lut anih thu te, tlawh tu an tam vak loh avanga sa antam a rin thu leh, a tlawh hnua sa lian tham vang a tih leh si zia te chu a sawi mawp mawp a, Chhuanthanga pawh chuan an beidawn hman zia te a sawia, mahse sa pel ngawr ngawr a kal an nih loh thu leh a naute nun chan zirtir paha vak kual an nih thu te a sawia, fiamthu pahin "sa pel tur ngawr ngawr a kal chu ni i la a lu hi ka hlan phal kher lo ang che" tih pahin a han kiai zuka, Thanhranga pawh chuan awm a ti viau mai, a tlangval chhoh tirh a sa lu inchuh avanga Bungsang pasalṭha a thah tak te a hre chhuak uai uai a, khua leh khua an inrun phah a, an buai hle anih kha, pasalṭha tam tak chuan an duham luatah an ngam loh tawngin an nun an chan phah fo ṭhin. Ti chuan sazuk sa an chan zawh hnu chuan hlimtaka inṭhenin, Darchhawka te chu a lu nunga tam zawk annih avang leh Thanhranga tana phurh zawh sen rual anih loh avangin a sa chu an chang tam zawka Thanhranga erawhin a lu a chang thung a ni. Zanriah ei hun bawr velah chuan Thanhranga pawhin a buk sualna hmun chu va thlengin a rang thei ang berin a zei a han rel mawp mawp a, a rang thei ang bera kil nghalin, a inpeih fel meuh chuan leng hawn ar khuan a hun der mai, ti chuan buk chhungah lutin tlu zal pahin a thil tawn te a ngaihtuaha, Pasalṭha Chhuanthanga fel a tih zia te, ṭhenkhat chu ni se salu inchuh khan an buai ngei anga amah ngei pawh a nunna chantu a ni thei a ni tihte a ngaihtuah kuala chutah a nupui Ṭialthangi chu a mitthlaah a rawn langa sazuk sa a hawn huna a hlim hmel turte leh an fa lo piang mai turte nena ngaihtuah chung chuan a chhing ta riai riai a. Hma taka thoin rawng a bawl sawk sawka, a bawl zawh hnuah ei khawmuang tawh loin a funa Sazuk sa nen chuan khaw lam panin a kal ta par par a, zing daia a thui thei ang ber a kal hman loh chuan chhun nisen sa hnuaiah sazuk sa nen a inphurh bawr ṭeuh kha a tan a nuam teh chiam dawn lo tih a hre ve bawk a ni. A chaw fun a bar leh vaibel zu a a chawl zawk tih loh chu tawi khawmuang loin a kal char char a, zanriah eikham bawr hun velah chuan kawt chhuah a thleng ta. A phurte nghatin a tuithawl a tui chu an han dut kalh kalh hnu chuan mangchangin Sazuk hla do chu a chham ta. A aw rawl leh a silai puak ri hria apiang chu rang takin kawt chhuah lam an rawn pan nghala Thanhranga sazuk ki an han hmu chu ropui an ti hlawm hle a, rawlthar deuhte phei chuan "eng tikah nge ka kah ve ang le" tih pahin an chul hliau hliau hlawma. Ṭialthangi pawh an leihkapuiah lo chuang chhuakin a pasal chu nghakhlek takin a lo thlir ve mek bawka, naupang salu zawn ri laih laiha an inlam pana lo kal hnung lama a pasal amah en chunga nui sanga lo kal a va hmuh chuan lawm takin a ban a lo vai lauh lauh a. Sazuk a kah dan chanchinte pasalṭha Chhuanthanga te nen an intawn dante chu Thanhranga chuan a nupui leh a nu leh pate bulah chuan a han sawia,a pa khawnbawl Upa Chawnghranga pawh chuan Pasalṭha Chhuanthanga chu a ngaisang tih hriat tak hian "Pasalṭha dik tak che zia lah ni renga, Nang pawhin i entawn tur thil anih chu hre reng ang che" tih pahin a vaibel a pak khu tual tuala. Lal sa tur te chu dah hrangin Thanhranga nu chuan a han pe a, Thanhranga zanriah a kil zawh meuh chuan sa lu lawm turin pa ho zu bel nen Pu Chawnghranga teinah chuan an rawn inpu lut zut zut maia. Lalpa meuh pawh rawn langin Thanhranga sazuk kah chu a rawn lawmpui ve a ni. Thanhranga sazuk kah ni aṭanga ni thum a liam hnu chuan Ṭialthangi chuan nau a vei ta, an khaw nau chhar thiam Dengruali leh Thanhranga nu chuan an buai pui char chara, Thanhranga leh Upa Chawnghranga pawh an nghakhlel bawk si tih ngaihna hre ve si lo chu an buai buaia lo buaiin inchhung dungah chuan an vei tuak chhen bawka. Thanhranga phur lutuk lah chu thing te a lo va ek thul, a ek rei peih si lo, tuium khirhin tui chawi a tum, a ni emin a hre si lo a let leh thul, a pa lah lo awm mai mai bik hek suh a vanglai tha a lo let emaw tih mai turin a fapa chu an chawi leh lawp lawp ṭhin bawk. Chutia rei fe an inbuaipui kual hnu chuan naute ṭap ri an hre ta Pi Dengruali chuan rawn pawm chhuakin 'pasalṭha tur a ni e' a rawn ti a, Thanhranga chuan pawm chak viau mahse a nupui hmuh a duh avangin a nupui mutna lam chu a va pan hmasa te te a, khuma a nupui lo mu dang beu chauh hmel taka lo meng ṭawk ṭawk chu a va pan hnai thuaia, Ṭialthangi chuan nuih suk pahin thei leh thei loin Thanhranga biang chu a rawn chul saka, Thanhranga pawhin lawm tih hriat takin a nupui chu a biangah a fawp zauha a pa lam hawi pahi, "ka pa, a hming sa rawh le" a han ti a, Pu Chawnghranga chuan ngawi rengin eng eng emaw ni a ngaihtuah a ni tih chiang takin rei fe a en ngai a en ngut ngut hnu chuan a monu lam hawi pahin zawi sapin "THANSANGA" a ti ta a.
A ngaihnawm dawn khawp mai a
ReplyDeleteA ngaihnawm dawn e
ReplyDelete