PASALṬHA LIANMAWIA BUNG - 7
Khua a thim meuh chuan Lianmawia te chuan ramri lui an thleng ṭawk a, Zehtet khaw ram chinah chuan lutin an hah tlâng bawk nen chu ta han riah mai chu an rawt tlâng ta hlawm a. Lianmawia te ṭhian ho leh Sengzau khaw lama haw tur Vânthanga ṭhiante pahnih che vêl chuan pasalṭha te mit an ti tlungin hmuh nuam an ti kher mai. A sirah Vânthanga pawh a ban ruh vei lam tliak la dam chiang lo chu inthlahrung taka lo ṭhut puiin a ṭhiante chu a phak ang tawkin a lo pui ve bawk a. Bualthleng khaw ho erawh an ngui hlawmin an ṭhenrual ṭha an kianga awm ve ta lo ho chu an ngaih thu an sawi sep sep a, an Lal chhungkua an hmu tawh lo tur leh Lal dang an han bêl tûr chu hrehawm an ti kher mai. Zan riah an kil zawh hnu lawkah chuan Lianmawia te chu an khaw lama lo va zualko hmasa turin an kal ta a. Rawlthar tha za rual pathum ni mah se, an ṭhianpa Rualkunga an ruala a haw ve ta lo erawh a pawi an tiin na an ti em em vek a ni.
Kawtchhuah an thlen chuan zanlai ar a khuang thliai thliai tawh a, Lal in lam pana hmanhmawh taka kalin Lalpa Puithanga muhil lai chu pawn lam aṭangin an han ko harh a, phak deuh chhelh chhulh a rawn tho Lal Puithanga'n Bualthleng khaw chunga vanduaina mei rawn alh chhuak a hriat meuh chuan a meng bial kâwk kâwk mai a, chek tlak tlakin pawi a tih hmel vawng vawng hle. Lianmawia chuan Lal Rengliana Damdep lam a pan thute chu sawi kaiin Lalpa Puithanga chuan "Renga chu a inthlahrun lohna turah a inthlahrung a ni. Khuanu'n veng se a ho ngeiin phuba lâk a ngai anih chu" tih pahin a vaibel dawn chu a sehkeh ri bap bap a.
Bualthleng khaw mipui chhungkaw sawm thum vel zetin Zehtet khua chu an rawn pun belh leh ta si a, Zehtet khaw ho chuan ṭha taka lo lâwnin in thar sak hnatlang khawtlâng huapin an nei vut vut mai a ni. Lalpa Puithanga pawh a hlim chho veleh ta hle a. Zehtet khuaah chuan hlim tlâng taka awm khawmin rei lotêah Bualthleng khaw ho pawh khaw mi hlun ang maia inngaihna nei chhoin nuam an ti chho hle a ni.
Lianmawia pawh Zawlbuk lama zantin a kai ve tâkah chuan a tlangnêl chhoin titi khawchâng sawina a lo nuih ve bai baite leh lo ṭawng ve zeuh zeuhte pawh a inthlahrung lo chho ṭan hle. An khuaah lah naupang te la ni chunga mi te huaisen tih leh ngaihsân a hlawh bawk nen inkiltawih lek lek chângte chu a nei fo mai a, nula hoin fiamthu a leng tura an sawmte hian a lai chhe nasa ṭhin hle. Nula ho lahin chutia Lianmawia lai hmel chu hmuh nuam an tiin a biang rawn sen tan tan ṭhinte chu an lâwm thei hle a, a nula mi lo lutuk tih erawh tlâng hriat a ni. Nula rîma chhuah ai chuan Pasalṭha Liansanga te in lamah a ṭhiante nen kalin Pasalṭha Runthanga thih san a nupui rai pur mêk Niliani, a unaupa Liansanga kianga haw leh ta te nufa chu a châng leh kawm tlangnelin tualchai rual lek Vanthangpuii chu an fiam nui ve her her zêl a.
Zan khat chu Zamana chuan a ṭhiante chu lêna tur a hriat thu sawiin khaw lu lamah a chhoh pui zêl a, nakinah chuan an lên tumna in chu an thleng der mai a, Zamana chuan hma hruaiin a han lût a, inchhung lam aṭang chuan nula pakhat hian "E khai, lo leng ṭhu ve tawh u" tiin hawihhawm takin a lo be nghal a, Lianmawia lut ve chu a lai hle a, tlangval leng an lo awm ve nual bawk nen nuam lo a ti rilru angreng hle, nupui hmu zo lo Val upa Buanga chuan nula chu biain "Chhungpui hei kan Zamana te ni reng a, nula rîm nachang hriain an rawn pan ve ta rawih che anih hi, saw saw Lianmawia a ni a, a bula mi saw kan upa Hratthanga tupa Hratzuala leh Zamana te an nih saw" tiin a lo inhmelhriat tir zung zung a, Chhungpuii chuan "A ni maw, ka lo hre ngai reng reng lo a, kan rawn awmna a la rei lo bawk nen min hrethiam rih a niang chu" tiin Zamana te lam chu hawiin a rawn nui seih a.
Kawngkhar ri rek lam chu Lianmawia chuan hawi vatin, hmeichhe pakhat tleirawl ve ṭan ik ek sam sei ngil hnap mai, rawn lut chu hmuin a mitmeng fiah fim dum kâk te, a heh sen no hlarte leh, a biang sum lang kelh tura a han nui te chu hmuhnawm a ti hle, tlangval ho chuan lo kian sap sap in Chhungpuii kiangah chuan zah hmel takin a va ṭhu a, a la hlum ken chu a u hnêna hlan pah chuan "Kha aw ka u" a han ti a. Chhungpuii chuan "Khawi ti khan nangin kan tlangval ho hi lo kawm la" a han ti fiamthu a, Val Upa Buanga chuan "Chhungpui i laizawnnu nen hian kan khuaah chuan in lêng ngah ber in ni hialin a ni ka rin ni?" a han ti a Chhungpuii nau Chhuansangi chuan "U Buang dawt dawt hi min hrilh a kan awih leh tak tak mai zêl a, mi hi i bum â vek thuai ang" a han ti a Val Upa Buanga chuan "Dawt reng reng ka sawi hleinem, nangni unau hmelṭhatna vang hian alawm kan rawlthar nula rîm nachang hre lo Lianmawia pawh biang sen tan tan chunga a ṭhut ni" tiin Lianmawia lam chu a hawi nghala, chu tah Lianmawia zak chu a biang a lo sen nghal tan tan mek bawk a, tlangval ho Lianmawia mizia hre chiang hlir an ni bawk a, an lo nuih nghal dar dar bawk nen a zah a zual hle. Mahse Chhuansangi nuih sen sen chunga a rawn en lai a va hmuh rual chuan amahah danglamna riau rawn awmin nuam a ti ru veng veng hial a ni. Chu ta chin chu Chhuansangi te in lamah chuan an ṭhian thumte chuan an leng ta fo a, Val upa Buanga lah rei tak Val upa nih hnuah nula hnahkhat Chhungpuii a han bei chho leh chu a ni a, an hlim ṭhinin an nui tlâng dar dar zel mai a ni.
Ni khat chu Lianmawia pawh a pa silai keng chhuak loin sairawkherh nen zawk a tei chhuak a, khaw dai hnai vêl hrutin sava pawh a perh thla nual tawh tihah chuan haw paha rah tlân chân tumin a lêt ta a, rah tlân chân chu a fuh bawk a, a perh thla hnem hle, mahse, duhâm duh hauh loin rei lo têah a sava perh thlakte chhar khawm turin a kal a, a chhar khawm zawh hnu chuan khaw lam panin a let leh ta a. Naupang sava veh tura kalte chu chânna tur hrilh zelin khua chu a pan ve bek bek a, kawtchhuah a va thlen chuan nula pahnih lo awmin han kal pelh chu a hreh ru angreng hle a, mahse, mipa anihna chu hre rânin a pan chho zêl a, a han thlen chhoh chuan tu dang ni loin Chhungpuii te unau chu an lo ni a, an ni chuan Lianmawia chu lo koin an kianga châwl ve turin an rawn sawm nghal a, Lianmawia pawh a lo lên ve fona te an ni bawk nen an kiangah chuan a ṭhu khawmuang ve ta zawk a. Titi khawchang te sawiin Chhuansangi mit leh a mit chu a intawng leh chat ṭhina, an lai ru thei hle, Chhungpuii lah chuan a man thiam hle bawk si a, a chhaih fo mai leh nghal vei nen. Rei vak lo hnuah khaw lam pan an han tum a mahse "Kan pasalṭha chuan nula chhawm tûr a va nei ṭha ve?" rawn ti tu lam chu an hawi rual ṭhap a, an khaw nula hmelṭha Siamliani leh a ṭhiante pahnih lo ding reng chu an hmu a, Siamliani chuan "Kal mai intum em ni? I châwl ho rih teh ang u" a han ti a, Chhungpuii chuan "E khai, keini zawng kan hah a dam sawng sawng tawh e, kan lo va thleng hmasa zawk a nge" tiin kal mai a han tum a, mahse "Bualthleng khaw ho hi zawng kan khua hi nuam an tiin kan tlangval hmelṭha te pawh zak lêk loin an huikhawm zung zung anih hi maw? An khua a din lai khan tlangval inchuh vanga nula leh nula inkâra buaina a thlen fo hi ka ring a ni" ti a meinei taka Siamliani ṭawngkam chu na a ti kher mai. Mahse, thinrim duh hauh loin Chhungpuii chuan "In tlangvalte hi an felin pem tharte min ti tlangnêl thiam em a, hei bâk bâk a khaw nuam kan tan a awm lo e" tiin a kal nghal a, a hmelah chuan a rilru a na hle tih pawh a lang chiang kher mai. Lianmawia leh Chhuansangi chuan zui ve nghalin Siamliani'n "Liana zanin chu kan rûn rawn mawi ve ta che, ka pa vaihlo tui chi ka lo pâi ve ang che" tiin Lianmawia chu a rawn ko a, Lianmawia chuan hawi lêt pahin "A rem te chuan kan lo la leng ve ang chu" tih chauha chhangin a kal ve nghal a.
Chhuansangi tum ta hmuk chu mak a tiin biak a huphurh tawh hle a, ngawi renga kal dûnin Lianmawia te inkawt an thlen chuan Lianmawia chuan "Sangi anih leh mai aw" a han ti a Chhuansangi chuan "Anih leh le, zân nula rim nuam le" tih pahin a kal san nghal vawk vawk a. Lianmawia'n inchhung a luh chuan pawih tlangval pahnih leh Lal ni ngei tur pakhat lo ṭhu rûn chu a hmu a, Lal chu rawm ding chhuakin "Aw... Taite, ka hmuh hmasak zawk che kha chuan tualchai rual em pawh i la ni lo a, i va han lian em em tawh ve" tiin a lo be nghal a, Lianmawia'n a ngaihna hre lo taka a en reng lai chuan a nu chu lo ṭawng chhuakin "Ka u, a hre tawh lo che anih kha, ka fapa kha tlangval a ni ve tawh a nia" a rawn ti a, "Taite i naupan laia i pi rawn hruai haw ti ka u ka tih Dapchhuah Lalpa Sangchhunga anih kha, i pu anih kha" a han ti a Lianmawia chuan "Ekhai aw, ka pu ka hre tawh reng reng hleinem che, ka pi chu a dam maw?" tiin a han chibaia Lalpa Sangchhunga chuan "A dam e, a ngai ṭhin khawp mai che, hei tunah pawh ka tupa zu hruai teh tiin mi rawn tir anih hi, vawi khat tal hmuh leh che a duh tlat mai a, kan tlangvalte rawn tirh ka tum lahin kan hnam kâra inhmelmâkna awm hian bumtu angah kan tlangvalte in lo ngai ang tih i piin a hlau tlat si a, ka rawn kal anih hi maw, khaw khat Lal ve meuh mahni nute hlau in kawng hla ka rawn kal leh tak hi, i pi thinrim erawh pasalṭha inti tam takte ngam rual loh a ni si a, kei meuh paw'n i pi hi chu ka ngam ngai dawn lo anih hi"tih pahin a nui vur vur a, a kianga tlangval pakhat chuan "Ni e, i pi hi chu kan ngam lo hlawm khawp mai, ṭum khat phei chu i pu hi hmunphiah nen a rawn um chhuak a, kei ni lah Lal tualah silai inkahsiakna neiin tlangval ho kan lo awm khup si nen, i pu hi kan nuih nasa teh a nia" a rawn ti a, Lalpa Sangchhunga chuan" ka farnu kiangah sawi loh loh tur sawi suh u"tiin chu tlangval chu a nam bu lawp a, khaw khat Lal tlawmngai leh fel, a tlangvalte nen a ṭhian anga inkawm bawrh bawrh leh inngamtlak tak an nihna chu a lang chiang kher mai. Lianmawia pawhin i pute khuaa zin chu a chak zawng tak a lo ni bawk nen, a tuk lama chhuak turin thu an titlu ta a, Hratzuala leh Zamana pawh sawm ve ngei a tum nghe nghe.
Zan riah kil zawh hnu lawkah Lianmawia chu chhuak vatin Zamana leh Hratzuala te chu a va sawm ve bawka, an ni lah an lo phur dunin zin hun mawlh chu an nghakhlel tlang hle. Leng lên ar a khuan tâkah chuan Zamana chuan "Zanin chu khawi lam nge?" tiin a ṭhiante chu a han zawt a, Lianmawia chuan "a ngaiah a ni mai alawm" a rawn tih zawm zata, ti chuan Chhungpuii te unau rîm tur chuan an kal ta a, Lal tual an pelh dawn lai tak chuan in pakhat aṭangin nula pakhat hi thing seng turin a rawn chhuaka, chu nula chuan Lianmawia te chu rawn hmu vatin "Liana mi rawn pui teh u, lo lên lah hi intum ngai dêr si lo mi pui tal thei" a rawn ti a, Zamana chuan "Ekhai, keini bel vala val ve mai mai tan zawng kan khaw nula chhuanvawr Siamliani rîm chu a zahthlak lam mah a ni e, khawnge kan lo pui reng reng ang che" tiin a pan nghal a, Lianmawia erawh a ner saka. Siamliani lah chuan Zamana te kaltlang chuan Lianmawia chu an inah chuan a chelh bet ta rân mai a. Nula zah hre lo tak ni mah se a inthup thiamin a hmelṭhatna leh a tlawntlai nalhna hmang chuan Zamana leh Hratzuala te chu a khung bet hmaka Lianmawia tan lah han chhuah bik thu awm hek suh, tui lo zetin a ṭhu ve ta ringawt a, a rilruah erawh Chhuansangi chauh a awm thung, a leng thei lo tur chu pawi a tiin Siamliani chu a haw rilru ang reng hle.
Siamliani hi Lianmawia hian hmelṭha a ti lo hauh lo, khaw khat nula chhuanvawr chu tu mahin chhia an ti phal kher lo ang. Mahse, an aia u daih anihna leh, chhun lama a ṭawngkam chapo tak a lo hriat tawh avang khan Lianmawia hian a hnaih duh lo a mahse Siamliani erawh nula lungfing chin a ni bawk nen, Lianmawia chu a ṭhiante hmangin an inah a len luih tir ve ta rawih mai a, a mawi tawk lekin inchhungah erawh a awm a, tlangval leng ve te chu a be ṭha em em vek a, Lianmawia erawh a melh zin ber a ni thung. Siamliani hian Lianmawia hmelṭhatna hi hmuh kân a hnek in midang tan a phal lo a ni ber zawk a,amah lah a huaisenin nakin lawka pasalṭha la ni mai tur, nula laka la to tak tur a ni tih a hre ve khiau si. Mahse, a nun chhungril kha ve tak leh, a duh zawng hauh ti na em em anihna hian nula hmelṭha anihna chu a la hliahkhuh ngei ang.
a ngaihnawm in a va khamawm loh ṭhin ve aw
ReplyDeleteNgaihnawm lutuk e
ReplyDeletengaihnawm lutuk
ReplyDeleteChhiar dawn chauh amaw katih laiin a zo daih
ReplyDeleteA ngaihnawm zantin mai a nih hi.
ReplyDeleteNgaihnawm thin mange..👍
ReplyDeleteA ngaihnawm ṭhin e
ReplyDeleteA ngaihnawm lutuk e
ReplyDeleteNgaihnawm e, ka chhiar ngat ngat.
ReplyDeleteA ngaihnawm zel e
ReplyDelete