HNUNG TAWLH NGAI LO MI HUAISENTE - 33

Zîng an han tho chu Zawlpui Lalpa Chunglûra chuan a kawtkaia thing ek ri karh karh leh a kâra a fanu hlim nui thawm rite chu ngaithlain a nui deuh suk suk a. Saia rawn lan hnuah a fanu awm dân hi a dang deuh sawt tih chu pa mah ni se a hrethiam hle. A nupui rîma khualkhuaa ranngo a zawn ve laite chu mitthla roh roh vin a fanu chu Saia tan han phal loh em emna a nei hauh lo mahse Rotlâng Lal Zabiaka leh a pasalṭhate a lo râl hriat danah khaw huaisen leh leido neih hreh hauh lo, an dikna anih phawt chuan a zawiawi zawnga che lo va a ri pawp pawp ṭhin an nih avang leh Saia ngei pawh a hawi her leh a che zia reng renga pasalṭha vantlâng tak anih ve avângin a fanu chu hlim takin a awm reng thei angem tih chu a rilrua zawhna lian tak a ni. Tukṭhuan an kîl lai chuan "Hei inchâm chhûng hian in duh zawngte in hmu tawh em? Hmate pawh lâk ho a châkawm alawm le?" tiin Saia chu a han fiam a, a fanu lo nui suk leh Saia'na fanu a melh zeuh a hmuh chuan amah pawh chu a nui ve deuh suk a. Zînga chuan "Lalpa, i khaw nulate an ṭhain an tituai reng a nung sar hlawm mai. Duh han thlan mai lah an ti harin hawi hnuhnunna apiangin zûn an ngah ni mai a ka hriat chu" tiin a lo chhâng a, Lal Chunglûra chuan, "Ka khaw nulate hi ka chhuangin khaw dang tlangvalte pawhin an rawn rîm zen mai zawng anih hi" tiin a nui huau huau a, a nupui chuan rawn khakin "Khatin an nui huau huau ngai lo, i chaw bâr hnute i rawn phuh chhuak alawm" a lo ti hlar a, chu veleh Lal Chunglûra chuan tum hmuk pahin "Mipa nuih za ve te aw" tiin a meng khup deuh zûl zûl a, chu tak chu Zînga chuan lo lawmin a lo nuih ṭhaw a, tukṭhuan an kîl zo Zînga leihkapui lam aṭanga a hawi thawven lai chuan Lal Chunglûra chuan va pawhin "Zînga i ngaih ang ngawt kha a ni lo a nia, mipa titinaa hmeichhia an rawn inrawlh ve tawh chinah hi chuan an thu hi a lo dik ve châwk ṭhin a nia" a lo ti a, Zînga chuan nuih suk pahin "Akhai, Lalpa Saitei nu hi i thlêm nasa awm mange a ka ti" a lo ti duh lek a, Lal Chunglûra chuan chu veleh "Akhai, mi neih loh hlau alawm anih. Damdiai khaw Lal fanu ni ṭhin a ni a, ranngo zawngin kei ngei pawh hi ka kal chhuak ve ngei tawh tihna anih chu" a lo ti ve a, Zînga chuan chu chu remchângah lain "Chuti Lalpa, i dungthulin i fanu hi kan Lal fapa hian beisei ta se?" a han ti khauh mai a, Lal Chunglûra chuan râl hla tak thlir sanin mûk takin a inngaihtuah vang vang a, chutah muang ban cherh chawrhin "Saia hi ka mi rin zawng tak a ni a, kan kar kawng lah hla lutuk a ni lo bawk nen rem tih lohna ka nei em em lo e. Chutih rualin ka fanu hian iaina pakhat pawh a nei anih chuan kan kâr thu chu tah hian a tawp ang. Mahse, engkima ka fanu lungdumtu anih phawt chuan chhungkuaah kan insiam a ni mai ang chu. Mahse, leido nei theite in ni a, râl beih hunahte Saia hi a tel ve ngei zel dawn tih chiang takin ka hria, amahah hian huaisenna a awm miau si a. Chung hunah chuan ka fanu tân i Lal fapa i vên zêl hi ka duh khawp ang. Tin, mâk chhiatte a lo tawk anih pawhin ka fanu hi i kutah ka dah a, ka rinna che i tithlawn lo ang tih hi i intiam ngei ka beisei bawk ang" a rawn ti a, Zînga chuan ngun taka lo ngaithlain a lu a bu nghut nghut a,"Lalpa,i fanu hi ka ṭhiana tân i phal anih phawt chuan i duhthusamte tihhlawntlin theih ka neih chin apiang ti hlawhtling turin ka intiam e" tiin a chhâng a. An thu hriat a lawmawm lam a ni bawk a, chumi nî chawhnu lamah chuan Zînga chuan haw nghal mai a rawt ta a,Saia chu a lung a awi lem lo viau naa Zînga duhdan anih miau avângin hnial lem bîk loin haw tûr chuan a insiam a, Tinthanga a lo inpeih ve tâkah chuan Serte lam panin an kal chhuak ta a. Saia chuan "Engah hetia i chêt mai le? Ngaihṭhat lohna i nei nge? Lalpa lah khan min thlah ṭha fu lawi si. Sangluri lungngai hmelte kha i hmu em? Kan kâr thu a nghet chauh a sin maw le" tiin a phun hluk hluk a, Zînga chuan nuih suk sukin "Chhan a nei tlat. Mahse, ka sawi thei rih lo. Kei leh Lal Chunglûra chauhin kan hriat a ni" tiin hma chu a hruai sawk sawk a.

Tlai lam khaw thim thet thet, unau hmel hai hun velah chuan Zînga te pawh Serte khuaah an lut leh tawh a, an Lal in an han thlen chuan Lal Sairoliana chuan a lo be ṭhain "Rin ai taka in thang rei loh chu le. Lal Chunglûra thin in ti thawk chu a ni em lo maw?" tiin a lo nuih suk suk. Saia chuan "Lalpa hei Zinga pui hian haw a rawt tlat pek a, khawi khaw lam emaw min pan pui leh a tum deuh nge pawh ka hriatthiam loh hi." a lo ti a Zinga chuan amah lo en kiau tu, a thinlung Lalnu Sairengi lam hawi zauh pah chuan "Lalpa, kan thu hi i hriat ve atan a ṭhain ka ring" a han tih deuh sap rual chuan Sairengi chu a inthiarfihlim vat a. Zînga chuan "Lal Chunglûra fanu Sangluri leh Saia hi an inhmelduhin an inmil hle a. Lal Chunglûra lah Lal â ni nghal lo chuan a man thiam viauin ka hria. Titi khawchang sawi a kan pahnih chauh va awm falna hun kan neih laiin Saia tan hian a fanu chu ka dil ta tawp mai a. Ka rin loh taka chhanna ṭha min pêk tâkah chuan haw vat a, kum upa lam zawkte ngeiin hma va la nghal mai se ka tih vânga haw rawt ka ni"a han tih chuan Saichhûnga chu a lo meng ka hau mai a. Lal Sairoliana chuan "Ekhai, a va lawmawm em. Lal Zabiaka leh Lal Chunglûra han insuihzawm tur chu a ropui hle mai. Lal huaisen ve ve an ni bawk a, an leido nih khawi khua pawhin an huphurh ngei ang le." a lo ti a, Saichhûnga erawh Zinga chunga a lawm lutuk avangin hnukulh ṭûnin a lo ṭhu a, a ṭhianpa'n nakin lawka a nawmna tur a lo ngaihtuah lawk vek dânte chu chhui kîrin a ni lahin a lo lungawi loh khum mai mai bawk si. A inchhîrin Zinga, a tana a ṭhatna chu rûlh ve ngei a tum ruh hle. Zanriah kîl zawhah thla êng hnuaiah leihkapui lamah ṭhuin an titi a, Saia chuan a bula ṭhu Sairêngi chu Zinga nen a han dem fiam vêl ṭhin a, Sairêngi lai zak bawk si chuan a rawn sik leh hlawk hlawk zêl a. Leng hawn ar a khuan tâkah chuan Zawlbûk lam panin an kal ta a. A tûkah chuan hma takah tho vin Lal in lamah chuan an kal a, an khaw lam pan tura an inpuahchah lai chuan Lalpa pawh rawn tho chhuakin "Saia, i pa hnenah chuan hrilh la, i tân kei ngei pawh hi palai tur chuan ka kal hreh hauh lo a nia. Lal Chunglûra khu ka ṭhian anih angin kei tluka hre chiang chu an tlem viau a nia." tiin a chah a, Sairêngi tui chawi tûr nen chuan an inzui chhuak ta a. Khaw chhunga an kal lai chuan Saia chuan" Rêngi theihnghilh ka nei tlat mai. Thangte hawh teh i han la teh ang. "tiin chhan hman lohin a lêt pui nghal vawk vawk a, tih ngaihna awm ta hek lo chu kawtchhuah lam panin Zinga leh Sairêngite chu an kal dûn ta a, Zînga chuan, " Rêngi in khua chu duh ang pawhin kan châm rei hman si lo va, a ngaihawm dawn hle mai. Khaw thleng nuam tak in nei a, a boruak lah a nuam narawh." a han ti a Rêngi chuan "Ka awih chiah lo, Zawlpui aṭanga chhûn chhûna haw i rawt thut dânah U Saia hma chauh ngai i ang lo tlat. Khaw lamah ngaih riau i nei ngei ang" a lo ti a, Zînga chuan "A teuh lo. Saia hian a rilru a thlâk anga khaw dang kan pan a ngai leh mai ang tih ka hlau alawm maw le."tiin a lo chhâng a, Rêngi chuan," Anih U Zîng, han ngaih ve deuh chu i nei lo tak tak maw? " nuih seih pahin a rawn ti a, Zinga chuan," Nei ve bawk e"a lo ti a Sairêngi chuan inthlahrun hmel takin, "Nula vannei tak a nih dawn chu" a lo ti a, Zinga chuan, "Vannei i intih leh tih loh a thu a niang chu" a lo ti ve bawk a. Sairêngi chuan mak tih hmel takin Zinga lam chu a rawn hawi a, Zinga'n a lo en ve chiah bawk nen an lai dun hle. Nuih seih pahin "U Zîng khatin mi fiam suh aw. Nula ka nih ve tawh hi" a han ti a Zinga chuan "Rêngi ka fiam hauh lo che. Ka chezia hian ka thinlung chhûngrila awm tam tak a pho lan ngei ka ring. Mahse, kan kâr a zauin kei chu nu leh pa nei lo ka ni a, ka ṭhianpa, ka unaupa ni bawk Khûma nu hian fa atan min lâk avang chauha nu nei ve ka la ni." a han ti zuai raih a, Rêngi chuan" U Zîng, i ṭhianpa Khûma nu chu nu fel tak a ni ang maw? "a lo ti a, Zinga chuan," Ka nu kha ka tana nu a zawnga ropui ber a ni a, tuna ka nu erawh nu a zawnga ṭha ber a ni. Min hmangaihna zawng zawng hi ka rul lêt zo ngai lo vang. Ka tan a ni aia hlu hi an awm lo a ni", tiin a chhâng a, Rêngi chuan "U Zîng, i nu anga i tan ka hlu ve dawn lo anih pawhin ka hrethiam che. Kan kâr a zau i ti maw? Kei chuan ka Lal fanu nihna hi ka kalsan phal a sin." a han ti no deuh raih a, Zinga chuan "Rêngi, ka tana i inhuamna hian a la ti na ang che tih ka hlau hlel lo ve." a han ti leh a Rêngi chuan "U Zîng, chutianga i ngai tlat dawn anih chuan i thu thu le. Mahse, i rilru i thlâk anih phawt chuan ka thinlungah hian i tan hmun a awm reng a ni" tiin a chhâng a, Zinga chuan "Rêngi ka thinlungah hian hmun i chang tawh a, i chang kumkhua bawk ang. Mahse," a han tih leh lai tak chuan Rêngi chuan "U Zîng 'mahse' tih ringawt maw i rilru ti hnualtu chu. Tluang takin in kal dawn nia ka lo hre reng ṭhin ang che" tiin a mittui luang zawih zawih chu hru fai sawk sawkin khaw lam panin a tlan ta vawk vawk a. Zînga chuan koh let duh teh mah se, a insitna chuan a koh lêt tir thei si lo. Ngui takin Saiate chu a lo nghak ta ringawt a.

Chutia an hlim dun hle emaw an tih laia Rêngi ṭap chunga a tlan haw ta mai chu Saia chuan khua a luh hma tak taka va nangchingin thil awm zia a va zawt a, Rêngi chuan "U Sai, U Zînga hian a hnamchawm nihna avangin min hnawl hauh lo. Keini angte chu a ni ang tlangval to tan kan hniam mah mah a ni. Min hmangaih ve tak tak anih chuan a insitnate a inhneh tir hauh lo ang. A hmeichhia zawk hetiang hian ka awm lehnghal a, ka zak hle mai. Nakin lawkah in khaw tlangvalte hnenah a laka ka tlawm zia hi a la uan pui ngei anga, awi ka va zak tak em. Ka ring che a, chu vang chauh a beiseina nei lian pawh ka ni a sin. "tiin a tlan liam san ve nghal a, Saia chu hmanhmawh takin Kawtchhuah lamah a phei nghal a, Zînga hnenah chuan, " Ṭhiana, Rêngi mittui luang kha hmuh a va hrehawm ngai ve." a han ti sap a, Zînga chuan," Vawi khat chiah ka bulah awm leh thei se chuan ka hmangaih zia hi a hre ve ngei ang maw le. Ka thiam loh a ni, ka tan a sang lua em a ka hriat vang a ni" a lo ti sap a, chu tiang em em a Zînga rilru na hmel Saia'n a la hmuh loh avangin engmah sawi pui chhunzawm tawh loin an khaw lam chu an va pan ta a.

An khua an va thlen chuan Lal Zabiaka chuan a fapain a khua aṭanga hla lo teah a duh zawng tak a va hmu tih a hriat chuan a lawm hle mai a, "Upa Luaia leh Khumate va kal se, Zinga nen lo chawl ve thung tawh rawh u. Mo ṭha a ni ngei ang tih an va finfiah hunah a man turte rawn sawi rem nghal vek se la, ti chuan mo kan lawm aniang chu." a ti a, a tukah chuan Upa Luaia hovin Khûma leh Thangvungate chu an va kal ve ta thung a, Lal fanu Sanglûri che zia, hawi her, ṭawng kauchheh dante bakah a la deh laite an en anga, a dai kalna lam thlengin an chîk dawn a ni. Ni ruk zet an va thang hnuah chuan chanchin lawmawm tak nen an rawn haw ta a, Saichhûnga pawh a phûr tawh kher mai. Upa Luaiate'n a man tûr an va hlan hnuah an hun tiam nî chu a lo thleng ta a, khaw hran hran aṭangin mikhual an thleng a, Leite, Lunglêng, Aithur, Darzo, Thingsai, Zawlpui leh Serte aṭangte chuan lawmpui tûrin an Lalte emaw an Lal aiawhte an rawn thleng khawm ruih mai a, Lal Sairoliana pawh a ṭhiante pahnih insuihzawmna nî anih avangin a phûr hle a, a nupui a sûnnate dah ṭhain a fanu nen an rawn kal ve hial a, lawm puina thil pêk petute pawh an ṭhahnemin nuam an ti hle. Lalfapa Saichhûnga leh a nupui thar Sanglûrite chu an inhmeh an ti hlawm hle a, an hmelṭha dûnin an khân a sâng dun bawk nen ennin an har hle. Mo lawmna ruai an han kîl meuh chu khaw mipuite chuan an ruai ei tawh zawng zawnga ropui ber niin an chhâl hial a, salu kimin ruai an ṭheh a ni. Ruai ṭheh zawhah tlangaupa chuan hla rawn hrilin a rawn mute lei hrût ta mai, mo thar Sanglûri ngei mai rawn a rawn pan chat bawk a. Saichhûnga phawk chhuak chuak tlangaupa chu chawi lawpin "Mahni nupuite ṭheuh i chhai ang aw" tiin a piah sîra a nupui lo ding ve bulah chuan a va theh phei a, mipui thawm a ṭhain an nui nasa kher mai. Nula tlangvalte chu a kâr thlâka dingin an châi ta mup mup mai a, zu leh sa a tamin an tlai bawk nen Lal mual chu a sûk hian a su dup dup mai a ni. Khûma pawh Zamliani nen inkawp chawtin nuam an ti hle a, khawtlâng hriat an lo ni tawh bawk nen mi mitmei vên em em an ngai tawh lo a, mahse, mi mit erawh an tikham hauh lo thung. Zînga erawh nui ve ṭhin mah se a chhungril erawh a hlim hauh lo. Zan khat liam ta a Serte Lal Sairoliana leh a fanu an rawn thlen khan Lal in lama a lo awm lai tak anih avangin Lal fanu Sairêngi kha "I lo kal ve a ni maw?" tiin a lo be ve a, Sairêngi khan "Anih hi" tih bâkin a chhâng duh lo anih kha. Nuam lo a tiin amah leh amah chu natna a insiam mai mai a ni tih pawh a hre chhuak ta hial a, Khuma'n "neih duh zawngte chu neih tum hmiah tûr, a thiang vek" a tih fiamthu ṭhinte chu dik a ti thar hle. Chutia a ngaihtuahna kâwma a hawi vêl lai chuan Lal in leihkapui lama Saiate nupa leh Saia u Liankimi bula Sairêngi lo ding ve chu han hmuin Sairêngi'n amah a lo en reng lai tak anih avangin amah pawh chuan a han en ve vang vang a,mahse, Sairêngi chu inngaihtuah harh thut ni awm tak hian khaw dang hawi sawnin a kal ta daih a. Khua a han thim fel a, leng len ar a khuang ta maw tihah chuan lam chu tawp sanin tlangvalte chu an nula rîm turte nen chuan an inzui haw ta sap sap a, Zinga erawh lenna tur nei ve hek lo, Zawlbuk lamah pa ho titi a ngaithla ta vêl mai mai a, mahse, tlangaupa'n a rawn koh avangin Lal in lam panin a kal ta vat a. Lal tual a han thlen chuan Saiate nupa chu lo awmin Saia chuan a lo ko vat a "Zînga tun hi i tan hun ṭha a ni e. Rengi hian a haw viau mai thei che, a chhan chu i duh tak tak lo anga a ngaih vang a ni. Zanin hian huaisen taka i hmabak hi i tawn anih loh chuan i inchhir kumkhua ngei ang" a lo ti nghal a, Sanglûri chuan "Ni e, U Zîng, Rengi pa hi Lal fel tak a ni a, a fanu hi a duhna hmunah lo chuan a tir lui hauh lo ang tih chiang takin ka hria. Leihkapui lamah a awm kha." a lo ti ve nghal a, Zînga chu a han inngaihtuah vang vanga, a tawp a tawpah chuan "In nupa chungah ka lawm e. Rengi chu ka be duh e" a ti ve ta a, Saiate nen chuan leihkapui lamah chuan an kal ta a. Rengi chu Liankimi bulah lo ṭhuin an lo titi mêk a, chutia Saiate bula Zînga lo kal ve a hmuh chuan a phu deuh zawk nghe nghe. Mahse, insiamrem vatin Liankimi chu a biak zawm leh nghal daih a. Saiate nupa bulah chuan Zînga chu ṭhu vein rei lote hnuah chhuanlam siamin an kal san ta a. Liankimi pawh chu rawn tho chhuakin "Ngurliana ka va buai pui lawk ange lo inkawm teh u" a rawn ti a Zînga a kal pelh lai chuan Zînga darah chuan ben thak thak pahin "Ka nau, puitling takin aw" tiin a hrilh ru sap a. Chutia an pahnih chauha an ṭhut takah chuan sawi tûr an vân dun hle. Rengi chu a han thaw leh halh ṭhin a, Zînga chuan "Rêngi a nuam i ti chiah nange?" tiin a han zawt a, Rêngi chuan, "Ni lo ve. A nuam tak zet" tih chauhin a lo chhâng a, Zînga chuan "Rêngi i hnena ka thusawi.." a tih lai chuan Rêngi chuan lo ṭawngkhalhin "U Zîng, ka rilru ti na reng tur ringawt hian a mi ka bulah hian i awm? Min tina leh dawn anih chuan ka na tawk tawh viau a sin" a lo ti nghal a, Zînga chuan "Ni lo, Rêngi ka lo dâwn sual a ni. Ka thiam loh vek a ni. I thinlungah hmun ka chang ve thei angem?" tiin fiah kelh kawlh takin a han zawt a, Rêngi chuan Zînga chu mak tih hmel taka lo en in Zînga mitah tak chuan a han en vang vang a, "Ka ring tlat a ni. Hetia engkim a la ṭhat leh ngei hi ka ring ṭhin" tiin a mittui rawn luang chu a han hru nghal a, Zînga chuan "Rêngi, kan kâr zau zia hre chunga min hmangaih avangin ka lawm e. I tan ka rinawm reng ang. Ka tiam a che" tiin Rêngi chu a darah bei tirin duat takin a kuah a, Zînga vânga a rilru a nat em em laia 'U Zînga vang hian ka ṭap tawh lo ang' ti a lo inhumruh ve ṭhin tu Sairêngi chu a ṭap leh ta tho va. Mahse, tuna a ṭah chhan erawh a dang ta, a hlimin a lawm em em a, a hmangaih kianga han awm chu nuam a tiin a thla pawh a muang hle.