HNUNG TAWLH NGAI LO MI HUAISENTE - 2

Mi huaisen, an khaw chhanhim tu tlangvâlte'n khua an luh meuh chuan mipuite chuan an lo lâwmin arkeziak leh zu fâng nen an lo hmuak a, Pasalṭha Ngûrzîka pawh Lal fanu Liankimi'n a rawn pan chat mai a, chu chu Zingchhuana leh Thangkhûmate'n an lo hmuh hman avângin Ngûra tâna ngeiawm tawk tûr lek lekin an hnung lamah an va phun leh sur sur ṭhin a, Ngûrzîka lai deuh bawk si chuan Khumate chu a rawn melh leh râwm râwm zêl a, an ni pahnih lah chuan an lo nuih vur vur bawk si. Pasalṭha Muandawka chuan an ni ho chu khawnbawl upate kiang aṭanga lo thlîrin "Ngûra zawng a vânnei teh e, nau fel leh huaisen tak pahnih a nei a, kan khaw tan hian an va han thlamuan pui awm tak em" a ti chhuak sap a, Upa Luaia chuan "Ni e, Thangkhûmate ṭhian dûn hi felna kawngah te, tlawmngaihna kawngah te chuan an hming a ṭhain an chhiatna lai sawi thei an vâng khawp mai, an lo tlangvâl chhoh tak tak hun a nghahhlelh awm teh e" tiin a lo zawm ve a, Upa min Vuana chuan "Chhînga pa sawi ang khan an ni pahnih tluka rawlthar tlawmngai leh nun mawi hi kan khuaah hian sawi tûr ka hre hauh lo. Ral hmaah enge an ân zêl ang tih hi ka ngaihtuahna luah nasa tak tu a ni" a lo ti ve a, Pasalṭha Muandawka chuan "E khai, Pa Vuan, an ni pahnih hi an ngaihtuah awm hauh lo a nia. Kei ang uaithla tawh phei chuan ka cho ngam teuh lo mai. Tha hrui an ngah dunin an huaisen dûn khawp a sin. Tlem lai deuh khan Ngûra nen a kan sa châng turin an ṭhian dun nunchan zir kan hmu fuh pek a, kan en ru reng a Zingchhuana'n a thapui a han chhuah tak tak mai a le, rawlthar tha atan chuan a awihawm loh hial a ni. Khuma erawh Zingchhuana ang em em a tha hrui ngah ni lo mah se a ṭuan a ṭhain a che zia reng a mawi a ni. Kan khua hian rawlthar huaisen tak tak kan nei nuk a nia. U Zabuanga khan han hmu ve hman se zawng kaih hruai a chak viau ngei ang le" tiin amah kai hruai ṭhin tu an Pasalṭha chhuanvawr lo ni ṭhin Zabuanga hming chu a han lam a, a lung te pawh a lêng thar hle. Lal tual lamah inzui chhoin Lalpa Zabiaka chuan "Kan khua chu mi huaisente zarah a him leh ta. Khaw hran hran aṭanga lo kal tlangvâlte leh Pasalṭhate in chungah ka lawmin in mi puihna a zarah liau liau a ni tih ka sawi duh a ni. Mi leh sa kan in chân nual tih ka lo hria a, a pawi ka ti khawp mai. Chhiat tawk chhungkuate, kan ensan ngai dawn reng reng lo che u a, in fate, in unaupate thihna kan tawrh pui che u tih lan tirna'n ṭhi fang ka pe ṭheuh dawn che u a ni. Tin, khual khaw tlangvâlte pawh huaisen taka he ka khaw tana nun an hlan man hi a thlawm hauh lo ang" a rawn ti a, mipui chuan kut an lo beng dur dur a. Lal Zabiaka bawk chuan " Aw le, hnehna chang mah i la, kan zinga mite'n mual min liam san ve tho avângin kan lawm a kim lo a, chu vangin he kan hnehna chan hi lawmna pawh kan nei lo ang. Tukṭhuan eikhamah hian kan ṭhian thi tate ruang chu in zu hlawm anga, khuaah hian in rawn thlen vek tur a ni. Zah takin kan vui liam ang"a rawn tih leh hnu chuan mipuite chu mahni in lam panin an kal hnak hnak a,a ṭhen erawh an fate, an unaute an rawn kir ve theih loh avângin an ṭap hawm hawm hlawm bawk. Thangkhûma'n in a zu thlen chuan a nu leh a nau pawh an lo awm a, a nu chuan "Taite, ka ngaihtuah lutuk che a, i lo haw leh thei chu ka va han lawm tak em" a lo ti a, Thangkhûma chuan "E ka nu thih mai mai ka tum hleinem" tiin nui put put chungin a chhâng a, a nu chuan "Chutin an ṭawng ngai lo, i in ṭawng chhiat reu reu ange" a lo ti hlar a, Thangkhûma farnu Thangbawihi chuan "Ka u, silai puak ri kha kan hre pha ruai ruai thei a sin. Kan hlauh zia mai chu a" a lo ti a, Thangkhûma chuan "Kan inkahna a hla lem lo êm a, silai puak a tam si a, a hmunah phei chuan a ri nasa khawp mai" a lo ti mai a, Thangbawihi chuan "Silai nei ve lo tan a va han nuam âwm lo ve" a lo ti a, Thangkhûma chuan "Nuam daih zawk e a, ṭhiante'n hmelma an lo kah laiin thingkung phênah kan lo ṭhu âwn diai diai thei a" a lo ti a, silai a awh ve zia chu a sawi chhuak lem lo na a, a fapa mizia hre chiangtu a nu chuan a fapain silai a awh rûk ve zia chu a hre reng a, mahse an ni hmeithai chhungkaw tân chuan silai neih chu thil har tak a nih avângin a fapa chu a khawngaih hle. An nufa thum a tûkṭhuan an kîl lai chuan Pasalṭha Ngûrzîka a lo lang hlawl mai a, "Ekhai, inhmelchhiat lai a ni maw?" a lo ti lût a, Thangkhûma nu chuan "E nih hi, hawh teh Ngûra lo kîl ve nghal rawh hei Khûma sakhi awh kha a rêpin kan hmeh a nia" a lo ti vat a, Ngûra chuan "Akhai, ka eikham chiah a, ka rawn chhuk anih hi. Khûma hi biak lawk ka duh deuh mai a nia" a lo ti a, Thangkhûma chuan "Ka puar reng tawh mai, U Ngûr min lo nghak lawk rawh" tiin a han bar leh sawk sawk a, Ngûra chuan "Hmanhmawh a ngai hauh lo a nia, Zîngate in lamah pawh ka rawn pêng tawh a, a ni pawh a lo ei mêk a, ka rawn tlang thla anih hi" a lo ti ve a. Mahse, Thangkhûma chu a kham thuai tho a Pasalṭha Ngûrzîka bula a va ṭhut hnu lawkah chuan Zingchhuana a lo thleng ve nghal a, Ngura chuan "Hei, vawin lamah ruang senghawina lamah ka lo kal ve thei dawn si lo a, kan Lalin buaina a awm palh hun a hruaitu chan chang turin a duh che u a, in vannei teh e. Huaisen takin awm reng ang che u, khaw dang ho nen in nih dawn avângin tlangvâlte inkârah buaina a awm thut thei a nia" a ti a, Zîngchhuana chuan "Ekhai, U Ngûr a va han zahthlak ve le, keini hmeithai fa mai mai chu tumahin kan thu an ngaichâng hauh lo ang" a lo ti a, Ngûra chuan "E, in kal anga, in la hre thuai mai ang, khaw maw ka han chho ange, Thangbawihi lah hian chaw ei a mi sawm pawh a tum si lo a" a han ti a, Thangbawihi chuan "Awi, ka nu'n a sawm che a i ei tawh thu i sawi anih kha" a lo ti a, Ngûra chuan "Nula sawm hun ka nghak ve te pawh a ni mahna" a han ti leh a, Thangbawihi chuan "Awi U Ngûr nula pawh kan la nih ve loh hi" a lo ti a, Ngûra chuan nuih vur vur pahin "Ka han chho ange, ṭha takin aw Zînga" tiin a kal san ta a.

Kawtchhuah lama Thangkhûma leh Zîngchhuanate na va thlen chuan tlangvâl ṭhenkhat an lo thleng nual tawh a, Leite ho pawh an lo awm ṭhap tawh bawk a, an pasalṭha Taichhûnga chuan Thangkhûmate ṭhian dûn chu rawn panin "Nauteu, a ram chin hre chiang zawk in ni a, kawng awlsam lam deuhte in hre lo maw? Kan kal hmasakna lama ruang nen a han kal chu a harsa deuhin ka ring a ni." a lo ti a, Khûma chuan "Ni e, Khurthar lui lam aṭanga kan kal chuan kawng a nuam zawk ngei ang. Mahse a hlat erawh a hla deuh" a ti a khaw dang ho an lo thlen hnuah chuan Pasalṭha te zingah chuan Khûma leh Zînga pawh an awm ve rân a, patling pui pui leh tlangvâl pangai tak tawhte kâra an ni rawlthar ve mai an han ding ve chu nuam lo an ti ru ang reng hle. A ram chin hrechiang tu an nih avângin hma an la hruai tir deuh deuh lehnghal a, nuam lo an ti ru hle. Rotlâng khua aṭanga Leite khaw lam pana tâwite an kal hnuah kawng pêng a lo awm a tah chuan kalin an zawh thla ta zar zar a.

Feh reh san velah Belkhai lui chu an zu thleng ta a, hmelmate ruang chu la khâwm hmasain lei thûk takin a ṭhenin an lo lâi bawk a, khur khatah tlangvâl pathumte dahin an hmelmate ni mah se hnutchhiah tawp duh loin an phûm vek a, chumi hnuah anmahni lam an han inzawng leh a an inhmuh kim hnu chuan khaw lam panin an kal ta a. Kawng pêng awmna lai an zu thlen chuan Pasalṭha Taichhûnga chuan "Hei, ngaih loh lamah min ngaih sak lo u la, chawhma kal lek a hla kan khua a ni a, kan unaute ruang hi thlen ngei kan duh si a, ti hian keini chu kan kan khaw lam panin kan lo va kal mai ang chu? In rem ti tlâng em?" a han ti a, Thingsai Pasalṭha Sangliana chuan" A va mak tut tut âwm ve, mahse, in unaute ruangin in khua a thlen ngei chu ṭha ka tih pui khawp mai che u, in thu thu a ni a lawm"a lo ti a Lunglêng Pasalṭha Lêngawia chuan "Ni e, va thlen mawlh teh u, nangni khua zawng a hnai bawk a, chhiat tâwk chhungkuate lung pawh ruang an hmuh meuh chuan a dam deuh mahna. Kan lo haw lamah kan lo pêng dawn nia" a lo ti ve bawk a, Taichhûnga chuan "Lal Zabiaka khan ngaih loh lamah min ngaih sak lo hrâm rawh se. Khua kan rawn lût khawtlai leh anih chuan kan tlangvâlte ruang hi han thiar chhuah leh bîk a nuam dawn hauh lo a, chu vânga hrilh lo law law pawh kan ni tih min lo hrilh sak mai dawn nia" a han ti leh a Thangkhûma chuan inthlahrung takin "U Tai, kan Lalin thil pek a pe dawn che u si a" a lo ti a, Taichhûnga chu a nui deuh suk suk a, Thangkhûma leh Zîngchhuana erawh an hawi â hu thung. Lengâwia chu rawn ṭawng chhuakin "Naute u, in Lal tâna bei kan nihna awm mah se, kan hnam tâna bei kan nihna a awm bawk a ni . Kan hnam tâna kan beih avângin thil pêk kan dawng thei lo ang. Hei Pasalṭha Taichhûngate ang bawk hian Lunglêng khuate hian thil pêk kan la dawn hleinem" a lo ti a Pasalṭha Sangliana chuan "Ni e, Lusei leh Lusei inkâra thil pêk in pêk hi a ngai reng reng lo, ṭang ho tur kan ni zawk" a lo ti ve bawk a, ti chuan Leite ho nen chuan an inthlah liam ta a. Khua an han thlen chuan behliang mûn hun vêl a ni tawh a, tlangvâl ṭhenkhat chu an chhûngte'n an rawh ṭah khum hawm hawm a, mahse, khual khaw tlangval huaisente ruang erawhin ṭah tu an tawng ve lo thung. Lal inah chuan Leite ho haw chhante chu sawiin Pasalṭha dang ho pawh chuan thil pêk lâk an tum loh thute chu Lal Zabiaka hnenah chuan an hrilh vek a, Lal Zabiaka chuan "Kan khua hi nangni vânga him a ni a, chutianga ka thil pêk hnawl intum vek te chuan a ṭha nang. Tin, thil pek ro roah pawh in unau thi tate chhungte tâna pe ka ni dawn alawm. Hetiang anih chuan in Lalte hmel ka hmu ngam tawh nang. Nangni hi chuan in la ngei ngei tûr a ni,Leite lamah pawh kal tûr kan intîr thuai ang, chu chu ka thutlukna a ni"a ti ta bur mai si a, hnial zui ngaihna hre loin an chhuak ta hlawm a. Tlangvâlte ruang an phum zawh meuh chuan khúa a thim thet thet tawh a, Thangkhûma pawh an in lam panin a kal hnak hnak a, a zu thlen chuan a nu leh a nau chuan ei an lo rêl mêk a, tui hmun lamah va insil sawk sawkin a nu leh a naute chu a pui ve nghal char char a, an inpeih fel hnuah chuan chaw kîlin an nufa thum chuan hlim takin an tîtî ho a tu dang an ngai bîk lo.

Zan lamah Thangkhûma chu Zîngchhuana nen tei chhuakin lênna tûr bîk hre chuang hlei loin an tei vêl a, chutih lai tak chuan Pasalṭha Ngûrzika nen an intawk hlawl a, Ngûrzika chuan "Nangni pahnih chu Zawlbûk lamah in awm si lo, ka zawng kual che u a lawm. Lal in a ko che u min lo zui rawh u" tiin Lal in lam a pan pui nghal a, Khûma chuan "U Ngûr eng vânga min ko nge anih a, kan Lal chuan?" a han ti a, Ngura chuan "Kan thlen hunah in hre mai ang" a lo ti sam êt a, Zînga chuan "Ngaih lam pawh a ṭha lo alawm. U Ngûr sawi mai la?" a han ti leh a Ngûrzika chuan "Kal chak u la in hre thuai a ni mai" tiin nui put put chungin a kal pui hlawk hlawk a. Lal in an han thlen chuan Lal Zabiaka chuan "E kha, ṭhu rawh u, Khûma Zînga in dangro te han hnawn ve phawt u la" tiin zu lo zûk a, Thangkhûmate pahnih chu an zah êm avâng an ngawi deuh reng a, an Lalpa zu chu an thiam dan tawkin an han fak leh ve ve a, a bak chu an ṭawng tam lem lo hle. Pasalṭha Ngûrzika lah chuan leihkapui lamah Lal fanu Liankimi kiangah a ṭhut san daih bawk si a, nuam lo an ti ru ang reng hle. Thingsai Pasalṭha Sangliana leh Lunglêng Pasalṭha Lengâwiate an lo luh hnuah chuan Lal Zabiaka chuan Thingsai leh Lunglêng khaw lama chhiat tâwk chhungkuate hnena a thil pêk tur chu pein a tûk maia haw tum an nih avângin an in mangṭha mawlh mawlh a, chutih lai chuan Thangkhûmate chu ngawi rengin an lo ṭhu ve a, an inthlahrung dûn hle. Sangliana leh Lêngawiate an chhuah hnu chuan Lalpa chuan "Khûma hei ka koh chhan che u chu, naktûk lamah hian Leite lamah va kal dûn u la ka tih vâng a nia. Lusun chhungkua kan tam si a, an ni hnêm tûrin Pasalṭha Ngûrzika leh Pasalṭha Muandawkate hi awm se ka duh bawk si a, an ni'n nangni pahnih hi in rintlâk thu min hrilh a, ka ko ta rawih mai che u a ni. Leite Lal Saizîka hnenah lusun chhungkuate tana ka thil pêk tûr va hlân u la ka duh a ni. Nangmahni lamah rem lohna a awmte anih loh chuan kal ngei u la ka duh khawp mai. Mahse, Thingsai leh Lunglêng khuate chhuah hnuah in chhuak ve thung ang" a han ti a, Thangkhûmate chuan "Lalpa, nangin min tirhte chuan hnial thei kan ni nang. Kan kal ange" an lo ti a, ti chuan Lalpa Zabiaka chuan "Anih leh, tukṭhuan eikhamah ka lo beisei dawn che u nia" a lo ti a, an ni pawh chuan an kal tûr thua chhangin chhuah an han tum a, mahse Lal fapa Saichhûnga chuan rawn koin "Ka pa, an zingah ka va kal ve ang chu" a lo ti a, Lal Zabiaka chuan "Taite, nang zawng kal lo ve" a lo ti a, mahse Saichhûnga chuan han zin chhuah ve a chak nasa mai si. A tâwp a tâwpah chuan a pa chuan a phal sak ve ta a.

A tûk zîngah chuan Thingsai leh Lunglêng tlangvâlte chu an khaw lam panin an kal ta a, Leite khua an pelh hnuah Lunglêng lam panin an kal leh phawt anga, a hnuah Thingsai ho khaw kawng a lo awm anga tah chuan an inṭhen hrang dawn a ni. Tukṭhuan eikhamah chuan Lal inah Thangkhûmate pahnih pawh chu an awm leh rân tawh a, Lal Zabiaka chuan Leite lama pek tur a ken tîr bakah kawng laka an mamawh tâkah tiin silai a ken tîr a, chu tia silai an han hmu chu lâk mai nachang hre loin an en tlawk tlawk ringawt a, Lal fapain "Khûma la rawh u" a lo tih rual chuan harh chhuak thutin silai chu lawm takin an la ta a, an ta tûr ni lo mah se an zin chhûnga an kawl tûr anih avângin an lawm hle. Leite khaw lam pan chuan an kal ta vang vang a, an khaw lama let lehna hman a awm tawh dawn loh avângin muang chângin an kal a, silai kahte chu an han zir leh ṭhin a, Lal fapa Saichhûnga pawh chuan an zînga awm chu nuam a ti hle a, Thangkhûmate pawhin Saichhûnga chu fel an tiin a bula awm nuam an ti hle. Leite khua an va thlen chuan zanriah ei rêl a hun tawh a, Lal in lam panin na kal vang vang a, Lal mual an tan tlang lai chuan "Tlangvâlte u lo ding lawk teh u" tih thâwm an hriat avanga dingin thâwm lo chhuahna lam an va hawi chuan Pasalṭha Taichhunga a lo ding reng mai a, Thangkhûmate chuan chibai pahin an kal chhante chu an han hrilh vek a, Pasalṭha Taichhunga chuan "Nangni Lal zawng ro rel a thiamin a thu tlukna pawh a sawhsawn lo khawp mai. Kan Lal duh dan anga lo kal ni mah i la, in Lal luhlulna chuan kan Lal rilru pawh a hneh ngei dawn anih hi."ti sapin Lal in lam a pan pui ta a.

Leite Lal Saizîka chuan Lal Zabiaka mi tirhte hmel chu a han en a, rawlthar pathum la naupang tak takte an ni hlawm a, an zingah Lal fapa a la tel zui. Lal fapa lo zuitu pahnihte hi Lal Zabiaka chuan a ring tawk hle tih a hrethiam mai a, rawlthar fel leh huaisen tak pawh an nih ngei a ring bawk a, a rûkin a ngaisang hle. Lal Zabiaka thil pêkte chu a duh ang ngeia lusun chhungkuate an pek tur thu a sawi ta a, ti chuan Lal inah zanriah kîl tlângin zan lamah erawh Pasalṭha Taichhûngate inah an lêng thla a, anmahni ang rual vêl fanu pahnih a lo nei a, in lêng nei rual la ni chiah lo mah se kawm an nuam hle, an panga chuan inkâwm tlângin an nui dar dar a, Lal fapa Saichhûnga pawh an khaw lama amah zah taka be ṭhintute ni lo, ṭhian pangai tak anga kawm tute bula a awm chuan nuam a tiin hahdam thlak a ti hle a, Lal fapa anih vânga amah kâwm chak tute ni lo ṭhian tak tak anga kawm tute kianga han awm reng mai chu a châk rilru hle. Lêng hâwn ar a khuan hnuah chuan Lal in lamah lêt chho lehin Lal inah an riak a, a tûk zîngah chuan an khaw lam panin an kal leh ta a.