HNUNG TAWLH NGAI LO MI HUAISENTE - 22

Lal Zabiaka thu chu a rum ngang mai, chuta chhapah a fate leh a khaw mipuite pawhin hetiang reng renga a thinur hmel hi an la hmu ngai lo a ni. Pu Sangchhuana farnu leh makpa te nupa that a, an fate fahraha siam saktu leh Pu Sangchhuana thah leh ngei tum tlat tu Pu Phira chu a zan a zanin tlangvâlte'n khaw dai lam an pan pui ta nghal a, khaw mipuite chuan chîl rawn mai duh mah se, an Lalpa berin a phal loh avangin an Lalpa thinur chu an nek lui ngam lo a, thinrim insehruh ṭun chungin an haw hnak hnak hlawm a, tute mai pawh chuan Pu Phira chu an demin a rilru put hmang tenawm tak chu rapthlâk an ti tlâng hle. Ni hnih thum vêl a han liam leh meuh chuan an ziate rawn pangai chhoin chhun lamah pawh khaw mipuite chu ram lamah an liam leh sang sang tawh a, Zingate unau thum pawh liam ve nghalin an lo awmna lam chu an pan ve hnak hnak a, an zu thlen chuan Khuma chu tui chawi turin lo mawng lamah a kal thla nghal vat a, a zu thlen chuan a tuium chu a han thal khat zung zunga, chhoh leh tuma a inher lai tak chuan silai lo puak ṭhuaiin a tlu nghal thlawrh a, a bek aṭang chuan thisen a rawn hnâm chhuak nghal bawk. Lo mawng lama silai ri chu Zînga'n a hriat rual rualin a farnu hnenah chuan "Thangbawih thlamah hian lo tawm tlat la, silai ri i hre leh anih erawh chuan tlan chhe nghal ang che" tih pahin Thangbawihi hlauthawng mittui tla pûr chu a chhuah san nghal a, Khûma tlukna a zu thlen chuan dim takin a han sawi a, Khuma bek a thisen luangte chu hmuin Khuma chu mangang takin a han ko a, Khuma taksa la lum vek leh mar la awm ṭha em em a hmuh chuan silai muin Khuma chu a lo fuh thawi hlek chauh a ni tih a hre ta a, a lawm kher mai. Mahse, a nunna derthawn ve mêk zia chu hrethiam nghalin thlam lamah Khuma chu a paw chho nghal a, buaina engmah tawk loin thlam chu a han thleng a, an rite pawh an lo kal khawm tawh hlawm a, Khuma an han hmuh chuan Zinga chu lo chhawk thuaiin thlamah chuan an han mut a, an han endik sap sap hnuah chuan "A ṭha viau e, tlangval pakhat kha haw nghal vang vang u la, khua a mite lo han pun rawh. Keini'n kan lo zawn haw ange. Khuma kaptute hnu erawh Zinga leh tlangval pahnih khan chhui u la, tlangval tam zawkte'n an rawn umzui ang che u" tiin pa pakhat chuan ro a rel nghal zung zung a, Zingate pawh silai lain an chhuak nghal a. Khuma tlukna an zu thlen chuan silai mu lo kalna awm ang chu an han thlir kual a, chan insemin an han vak kual te te a, tuibur hmuamda hnu velah chuan tlangval pakhat zawk chuan "He ta hi ka hmu e" a rawn ti lauh lauh mai a, Zingate pawhin an pan phei nghal a, an hmelmate chuan an hnu an thup lem lo hle a, baklenga tlan chhia an ni tih an hnuah a hriat hle. Zingate chuan chhui zui nghalin an thinlunga tumruhna leh an chhungrila thinurna nasa tak chuan hma lam pan tirin hnung tawlh tir a tum lo hle.

Pu Phira fapa upa zawk Luaithanga chuan a nau Dengmuka hnenah chuan "Denga, ti kha chuan hna khat kan zo ta. Tunah chuan ka nu min lo nghahna, kan pute khuaah i kal phawt teh ang. Ka nu chuan an Lalpa a hmin theih ngei a beisei a, rei loteah Khuma bakah kha fahrah lu bawk Zingchhuana pawh kha a thi ve ngei ang." tiin a ding zui nghal a, Dengmuka pawh chu tho ve nghalin" Ka u, Muallianpui Lal hian ka nu hi a farnu ang chiahin a en ṭhin an tih tak kha maw. I kal vat teh ang. Chhunga khan ka nu chu a thlen pui tawh ngei beisei i la" tih pahin a u chu a zui hlawk hlawk a, an thinlungah hlauh ruknain bu a khuar hneh em avangin an hnu pawh thup tum lem loin an theih tawka chakin an kal hmawk hmawk mai a ni. Leng len ar a khuan al al lai chuan Muallianpui Lalpa Vândâwla'n a farnu ang chiaha hmana a lo en ṭhin Thanghliri hmel a han hmuh leh chuan mak a ti hle, Pi Thanghliri lah chuan dawt sawiin a pasal chu dawta puhin Rotlang Lalin a tih hlum tir thute leh khua aṭanga an nufa zaa hnawhchhuah an tawh zui thute chu ṭap chungin a sawi a, "ka pasal ber tih hlum an tum tih ka hriat rual khan ka fapate pathum hnenah Muallianpui Lal kan bel dawn nia tiin ka sawi a, ka pasal thah a nih rual khan hnawhchhuah kan ni a, ka fapa upa zawkte pahnih thinur chuan tunah hian rawlrala chet an tum a ni. An hlawhtling anih chuan i khaw lam pana an rawn kal mêk ka ring e" tiin a mittui luang chu a hru mawlh mawlh a, a pasal tenawm tak thlavang a hauh nat em avangin nakina thil pawi tak thleng thei tur hi a chhut hauh lo a ni. Lal Vândâwla chuan "Ehehee Lal Zabiaka chu chuti fakau chuan a ni maw i chungah a lo chêt a, Lal ṭha leh dik, rorel thiam niin kan lo hre ṭhin a, Lal tenawm tak a lo nih chu le. Lo ngawi tak rawh Hliri i fapate pahnih chu ka pasalṭha Duailova leh a naute'n an zu hruai haw ang, mahse, an hmel hmai an hriat theihna'n i fapa hi an kianga a kal ve a ngai ang, nang erawh i nuṭapa kiangah emaw ka kiangah i duhna zawk zawkah i awm thei e. I khuaah i lo haw a ni tih hi i thinlungah khan vawng tlat ang che" tiin Thanghliri tlu sawp nuai chu a han kai tho a, "Tlangaupa, Duailova ko nghal vat rawh" tiin a thinrim lutuk chu ral hla tak thlirin a inhumruh tlawk tlawk a. Pasalṭha Duailova lo lut chu lo ko vatin Thanghlirite chhungkaw chunga thil thleng chu a hrilh nghal zung zunga, tlangval sawmhnih hruai a Dengmukate ngaihven tur a chhuak turin a ti nghal bawk a, Duailova pawhin ihe lovin Lal thu chu zawmin Zawlbuk lam panin Chhunga nen chuan an kal nghal a,tlangval mi sawmhnih thlang chhuakin a zan a zanin an chhuak nghal a.

Zing khaw var tûr inṭham lai mêk chuan Zinga chu harh hlawlin a bula tlangval muhilte chu a han kaitho nghal a, an hmaite chu phih sawk sawkin khaw var tak tak hma chuan an hnu chhui lai chu an chhui chhunzawm leh ta a. Zan lam an mut tlem avangin an chauin an hah tawh takzet, mahse, Khuma phuba la lo va let leh erawh an tum lo hle. Khua a rawn var chianga ni pawh a rawn chhuak ta maw tihah chuan Luaithangate unau riahna chu an va thleng ta hlawl a, an mei chhem pawh mit tawh mah se, a la lum ṭha vang vang hle. Hmanhmawh leh zuala chhui chhunzawmin ram pa lailengah tlangval pathum phuba lak chak reng renga tuihal chuan anmahni ang thoa tlangval ni ve pahnih hlauthawng taka tlanchhiate chu an um ngat ngat a, an kal chak em em chhan chu inang lo mah se, a khawi lam ve ve pawh chuan muan chân an tum hauh lo. Chhun chaw fak hun awm vêl a ni tawh ang tihah Zingate chuan Luaithangate unau kawr kân chu an va hmu fuh ta a, chu veleh Zinga chuan "Luaithang, ding rawh u, nge ni a, in lu bur kha ka thlawh darh vek dawn?" a han ti ṭhawt a, silaia tin reng chung chuan an pan phei zui nghal bawk a. An inhnaih viau ta maw tihah chuan Luaithanga chuan men deuh pûr chung hian "Zinga, min ngaidam hram rawh" a rawn ti thâm ṭuak a, chu chuan Zinga thinrimna berhbu a tawnkeh chiang kher mai! "Ngaihdam a? Ka unaupa kha hun in pe em? Hnung lam aṭangin in kap a ni lawm ni? Chu pawh in hringtupa mi hurherh leh mi tenawm tak thlavang hauhna'n" tih pahin a silai kawm chuan Luaithanga chu a han chhu thal tawp a. Dengmuka lo khur zawih zawih chu panin a hnarah tak a han hnek pawp mai a, ruh tliak ri no chawp leh thisen luangin a zui nghal chiang hle. Luaithanga chu tuiin an han theh a, a rawn harh leh ta maw tihah an phuar ta a, Zinga chuan thah tumin a kut a han lek dawn ṭhin, Luaithangate unau zah pawh dawn lo va mittui tla zawih zawih a ṭhu rengte chu kutthlak harsa a ti hle, Khuma a han ngaihtuah a, a thin a rawn ur zual em em rualin tunah chuan a harh ṭha leh viau tawh ngei ang tih a hre chiang bawk si. "Eng pawh ni se, rilru chhe tak pu rân chunga in chhuahsan Rotlang khuaah ngei in lêt leh ang" a han ti sap a, Luaithangate unau chuan an hreh hmel hle. Mahse, "Che tawh suh u, hual beh vek in ni tawh e" tih ri an hriat rual chuan Zingate chu ding ngil zawtin Luaithangate erawh an hlat hauh lo thung. Zinga chuan "I hmel lo lan ta che, buaina chawhchhuah tuma rawn kal kan ni lo ve, kan hna kan puitlin dawn mai a ni" a han ti let sak a, chu aw chuan "Nauva, kiang mai teh. An ni unau kha Muallianpui tlangval an ni tawh e. Kan khaw mi leh sate chunga kut lektu chuan Pasalṭha Duailova chungah kut an lek tihna a ni ang" a han ti a, Zinga chuan nuih sak pahin Luaithanga chu a han hnaih zual sauh a, "Khual kai pasalṭha pawh ni lo chu i hming ka lakah a mikhual hle mai, a awm viau e tlangval pahnih lek hmaa hmelhmai pawh lan ngam lo pasalṭha hming chu a chênna khuate bakin va hre suh" a han ti lêt sak a. Chutah Duailova thinrim chu meng sen rûm chungin a rawn chhuak ta a. "Naua, awm dan mawi kan zirtir teh ang che" tiin a chem chu lekin Zinga chu a hmachhawn rân mai a. Chutah rang taka zuan kan zawk pahin Zinga darah chuan a rawn tlawh chawrh mai a, Zinga pawh a tlu ṭhelh nghe nghe. Rang taka insiamrem vatin Duailova rawn zuangkâng chu kun hniam pahin a nghal ruh lang ṭhawt khawpin a han sat mai zawng, Luaithanga chu rak nawk nawk chungin a tlu nghal thlawrh mai a, chu veleh silai lo puak nghal zawih zawihin Zingate chu leiah an bawk fai vek a, rei lo têah Zinga chuan a ṭhianpa aw ngei a hre ta "Rotlang tlangvalte u, kap hlum vek ang maw" ti tu chu Saichhunga ngei a ni. Rotlang tlangvalte chuan hma sawn hret hretin Muallianpui tlangval pasarih lai chu an tlu tawh a, Rotlang lam pawh pahnih an tlu ve tawh bawk. Duailova ber na tuara a rum tlawk tlawk avangin Muallianpui tlangvalte chu an tlan darh ta a, Rotlang tlangval ho chu lo chhuak khawmin Luaithanga leh Dengmukate unau an hmuh chuan an thin a ur thar hle. Saichhunga chuan "Ka pa'n inchungah zahngaiin khuaa la awm a phal sak che u a, mahse, zanlaiah lo chhuak ruin hetiang zawng hian in che leh si a maw? In va han tenawm em em ve, Khuma kutah kan dah dawn che u tih lo hre reng rawh u" a han ti sak a, an unau chuan an hmaiah vawi khat ve ve bêngin tlangvalte hnenah chuan "Mi dawih zep ho kha khawi lam panin nge an tlan darh i en phawt teh ang u" a han ti a, ti chuan Muallianpui tlangvalte hnu chu an zawng kual ta a, a ṭhen in an silaite an tlan chhiat san a, ruang pawh pasarih an hmuh bakah hliam tuar pali lai an hmu tel bawk. Hliam tuar zinga pahnih chu an darah leh an banbulah hliam an tuar a, chu vangin Saichhunga chuan "Haw u la, in Lal hnenah a Pasalṭha tlanna'n hian silai fung hnih kan phut bakah kan tlangval in thah pathum te chhungkua chhawmdawlna'n sepui pathum kan phut bawk. Ni sarih hun in nei a, in rawn inlan lo anih chuan in khua a tluk chhiat bakah in pasalṭha nunna hian a tuar ang" tiin a kal liam luih tir nghal a, chu tlangval pahnih hliak tuar hlauthawng bawk si chu luhai leh taksa chak lo chung chungin an khaw lam panin an theih tawkin an inhai kal ve a ni. Hliam tuar dang pahnih chu an dam chhuah dawn loh avangin na tawrh tir reng chu ṭha ti loin pialral lamah an thawn liam nghal a, Luaithangate unau bakah Duailova chu hruaiin an khaw lam an pan leh ta a.

Hrangliana chuan a pa hnenah chuan "Ka pa, Zehtet Lal chu a felin kan chungah a ṭha hle a, a ngai hle chein ka hria. Chutiang bawkin ka pa Liansanga pawhin min lo lawm khawp mai a, i hmel hmuh a chak thu a sawi nghe nghe. A fanu U Lianpari khu an khaw nula chhuanvawr a ni a, inlengba ngah hle, a lai zawn Rammawii erawh a la nau deuh a, tlangvalte pawhin rim tinah an la tin lem lo tih an naupang cheibawl fo danah a hriat. Mahse, Zakulha pui roh hian a naupang chhe en ve vak lo, an innel khawp mai"a han ti a, Zakulha chuan chu veleh "A teuh lo, kawm a nuam em a, kan inkawm ve a ni mai. Nang anih kha Bualthleng lama che na kha aw" a rawn ti nghal a Thansanga chuan nuih suk pahin "A khai khai, nula lakah an hlei ngai lo ve, han sawi zel teh u" a ti a Hrangliana chuan "Ka pu Chhuanthanga chuan i hmel vawi khat tal hmuh leh a duh thu a sawi a, min chah uluk hle. Ka pa, i tan kal a ṭhain ka hria rei tak dam tur a ni tawh lo a ni. U Lianmawia te chhungkua an fel khawp mai a, châm reng pawh a chakawm, Pu Thangkunga te chhungkua pawh an nelawm khawp mai. Kan khua ai maha nuam tihna pawh ka ngah a sin, a tute pawhin nangmah vangin min lo lawm em em a, chu chuan keimahah thlamuanna a siam a ni. Bualthleng lam pawh a nuam khawp mai. Ka pa Chawia fapa U Hrangvunga chu pasalṭha a ni a, a hmel leh pianzia aṭangin a huaisen tawk hle tih a hriat a, mi zingah a awm tam lo a, mahni a mal tlat nuam ti mi a ni, a tirah chuan ka unaupa mah nise ka nel lo khawp mai a, U Zotei khu awm lo se chuan thlenin sawn mai pawh ka duh hial mai thei, mahse, kan han titi dun takah chuan a miziate ka man chho a, ka nel chho hle, a ṭhian neih chhun Lal fapa Rûnliana leh Lal fapa Ngûrdâwlate pawhin 'a mah hian a tlei tawk em a, min rawn pan khat khawp mai' tiin min hrilh nghe nghe, an pathuma an awm ho la in pawhin a ngawi ngal a, mahse, engkimah thu vaw thlu tu ber chu amah a ni. Lal Rengliana pawh kan chungah a ṭha em em a, a fapa upa ber Doliana leh a fanu neih chhun Vanthangpuiite pawhin min duat hle. Lalnu Sangzuali khuan kan nihna a hriat tirhin min ṭah khum chiam mai a, ka nu a ngaih zia a sawi chamchi a sin, a laizawn amah hnaih ber tu ka nu Biakmawii chauh a ni si a, a lung a leng ve viau ṭhin ngei ang. Pa Hmingthanga chuan "I pa chu lo zin leh se ka ti hle mai" a ti a, a taksa chian lohna ka en khuan ka pa, pasalṭha Khual kai ve meuh khutianga a awm chhan chu ka hre chak hle mai" a han ti a, Thansanga chuan chhan zai pawh rel loin Hmingthanga, sakei sual pahnih tlangvalte'n an tihhlum theih loh vanga a tlawm la lutukin uaithla tawh chung chunga a zu beih thu khual ka aṭanga a lo hriatte chu hre chhuakin Hmingthanga che tla lai vêl turte chu mitthlaain an ṭhian liin han ni ngat se chuan an hneh ngei ang tih chu a thinlungah a ri nawn tlut tlut a, chutah "Taite, i pa Hmingthanga khu pasalṭha huaisen tak a ni a, uaithla tawh lam anih hnuah sakei sual pahnih, an khaw tlangvalte thah theih tlat loh bei turin a chhuak a, khuti khuan a awm phah ta anih khu. A huaisenna leh chaknate chuan a nunna an chelh tir hram hram a, a dam khaw chhuak leh a nih khu. Hmingthanga zawng awlsam taka fam mai chi a ni lo e" tiin a chhâng a, Zakulha chuan "Bualthleng Lal nu leh ka nu Mawitei hi unau an ni tih ka hre chiah a?" a lo ti ve a, Parmawii chuan "Ni e, Kulha, kei hi Bualthleng Lal fanu ka nia lawm. Damdep Lalnu saw a upa ber a, a dawtah Bualthleng Lalnu, a dawt lehah Ramrikawn Lalnu a ni leh a, a dawtah U Biakmawii niin kei hi ka naupang ber a ni" a lo ti a, Zakulha bawk chuan "Chuti anih chuan in pa chu Lal ropui leh hausa tak a ni ngei ang chu maw?" a lo ti a, Parmawii chuan "Ni e, ka pa chu Lal Dohranga a ni a, a ni tluka Lal ropui an awm lo a sin." tiin nunhlui chu a mitthlain a chhuikir a, a mit ti fiah lo riai riai tu a rawn awm tak avangin a kal sawn ta daih a. Thansanga chuan "Ngun takin ngaithla ang che u. Lal ropui tak Dohranga a awm a, Pasalṭha ropui tak Thanhranga a nei bawk. Bualthleng Lal niin a khaw ṭhenawmah Zehtet leh Darchhep khua a awm a, Darchhep Lal Saithanga chuan pasalṭha ropui tak Chhuanthanga a nei bawk. Zehtet Lal Puithanga chu Lal fing a ni a, a pasalṭha Chhuahthanga erawh pasalṭha insual thiam tak ni mah se, finna a neih tlem luatah pasalṭha Thanhranga hmaah a tlawm a ni. Zehtet leh Bualthlengte chu inhal mah se, an khaw ṭhenawm Darchhep khuate pui tura pheichheh an khai rual a lo ṭul a, chu rammutna chuan insuihkhawmna ropui tak siamin pasalṭha huaisen tak tak, lusei khuate zawng zawng hriat, pawih ho hlauh rawn ni bawk Runthangate, Renglianate, Lianmawiate, Chhuahchawngate, Hrilkungate leh Thangkungate a hring chhuak a ni. An ni pasalṭha huaisen ṭang rual chuan khawi khúa pawh bei se an hneh mai zel a, huaisen takin ral lu nen khua an lut ṭhin. Itsikna aiin inunauna leh inhmangaihnain an rilruah hmun a luah thuk zawk a ni. An ni hun a liam a, keini kan lo chhuak leh a, chapo thil ni lo se, Pasalṭha Rengliana keite pathum Thansanga, Liansanga leh Dammawiate hian hlauh kan nei ngai bîk hauh lo a, ka pa, Thanhranga phuba laa hmar ho kan han chaih phar lai vel phei kha chuan khawi khua pawhin min hlau ve hial a sin, Hminga rawn lan hnuah phei chuan khawi khua pawhin an hmelma atan min duh bîk lo. Bualthleng leh Darchhep a tluk chhiat hnuah Zehtet chuan par a chhuang a, Pasalṭha Lianmawiate, Pasalṭha Zamanate, Pasalṭha Hratzualate an rawn chhuak leh a, an chanchin chu in hriat vek tawh kha. Kan hun laia kan ṭhian Paite pasalṭha huaisen, Lal Ginthanga fate nen pawh an in ṭhian ṭha chhunzawm hle. Mahse, an hun a liam ve leh tak avangin Hmar ho chuan an lu an rawn rawlh lawr ta chhen anih hi. In hun a inher chhuak ve ta. Nangmahni mai bakah Lusei tlangval hrim hrimte kaihruai thei tur khawpa huaisen leh fing tlangval pahnih Zingchhuana leh Thangkhumate Rotlang khuaah an khawsak thu Lianmawia'n min hrilh tawh a, in la intawng ngei anga ral lu tam tak in la hawn ho ngeiin ka ring. Lei do nei lo a hun rei tak an awm avangin an hming hi a thang lo hle, mahse in u Lianmawia meuhin pasalṭha dik takin an neih ang zawng zawng an nei a ni a tih hial an nih avangin an hming a thang thuai ang. Lusei hnam tan ke in pen anga, in khaw tán ke in pen bawk ang. Pasalṭha huaisen tak in nih ngei theihna'n huaisen takin nung reng rawh u" a han ti a, a fapa Hrangliana leh a ṭhianpa Zakulhate chuan ngaihnawm ti takin an lo ngaithla dauh dauh va, sawi zawm lehin "Nakin lawkah chuan Bualthleng pasalṭhate khu an rawn lian leh viau ngei ang. Bualthleng fa hrinte tih dan reng a ni, dawihzepnain an thinlungah hmun a chang ngai lo, Lal Dohranga thlain a chenchilh miau a. Chutih hunah chuan inrun thawmte kan la hre leh fo ang. Lusei leh lusei inkarah kan inrawlh tur a ni lo a, ṭanpuina min dil anih erawh chuan kan tel ngei tur a ni thung. Lusei leh hnam dang inkar anih erawh chuan kan tel ve na tur a ni a, dam kan hauh anih phawt chuan kan hnam kan tlan chhiat san tur a ni lo" a han ti leh a, zanriah ei a hun dawn tawh avangin Zakulha chu an inlam panin a haw ta a.


Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

BUALTHLENG MAWITU BUNG - 55 (BUNG TAWP BER)

BUALTHLENG MAWITU BUNG-1

PASALṬHA LIANMAWIA BUNG - 1