PASALṬHA LIANMAWIA BUNG - 28

Ni thum chiah an inneih hmain a awm ta. Lianmawiate chhungkua chu an phûr tawh hle. Chhuahchawnga pawh mo thar nei tûr tih takah a phûrin a khawlai lêngte chu a khi suk suk deuh reng mai tawh a, Zamana leh Hratzuala lah ram lamah liamin sazuk, sanghal tih vel an rawn kah belh leh nual bawk a, an ṭhianpa tana an inpêkna chu an theih anga nasain an lan tîr a ni. Lianmawia pawh zan lamah Chhuansangi ngawt rîm tawh bîk loin a ṭhiante chu a zui ve ta fo a, Lianmawia nupui neih tûr thu an hriat ruala an buh den lai lo deng tau sawk sawktute'n, an rûn chhung ngei a Zamana leh Hratzuala hnunga Lianmawia lo lût ve an hmuh meuh chuan tlai zo tawh mah se an che vêl rêng rêng chu Lianmawia mit la thei ang ber tûrin an che a ni ber e.

Zanriah kîl lai a ni a, Chhuahchawnga leh Thansangate chuan Lianmawia chu chhungkaw pa anih huna ṭangkai tûr an hriat zawng zawngte hrilhin an zilh dûn malh malh a, Lianmawia paw'n chaw bar pahin a ngaithla uluk tih hriat takin a lo bu leh nghut nghut bawk ṭhin. Chu zân Lianmawia tân tlangval tâwp zân a ni ta. Hma takah chhuakin Zamana leh Hratzualate nen Zawlbûkah an inhmu khawm tê tê a, chumi hnûah chhuak lehin Vengthlang lama hmeithai lo pêm thar fanu rîm tumin an kal ta a. An zu thleng thla chu Zamana chuan "Liana tlangvâl tâwp zân a ni bawk a, zanin chu hma han hruai teh se" a rawn ti a, Lianmawia pawh chuan hnial lemloin luhka chu a han rap kaia, sumhmunah lût tlangin kawngkhar zawn aṭang chuan luh a han dîl a, inchhung lam aṭang chuan nula aw sîn rît rêt ngaihno bei tak hian a lo chhâwn nghal vat bawk a, an zu lut chu rawlthar pali chauh lo la awmin Lianmawiate lût an hmuh chuan an ṭi deuh dui mai a, ṭhutna te chu an lo kian nghal sawk sawk a, Lianmawia chuan "Ekhai, tho suh u in kiangah mawng kan hung ve châk alawm i tîtî ho teh ang u" tih pahin an nula rîm chu a han en zawk a, chu nula chuan a lo en lai mêk a ni bawk nen a hmel chu a hmu chiang kher mai. A hmai sîn rât leh a khabe kual zuih ralh te, a hnar ngûl sang vah leh a hmui pan sen no chêkte chu a mawi ti tu tana a mawi dân tûr zia chu a hrethiam nghal mai a. Chu nula chuan "Ka pasalṭhate lah ni rengin ,kei ni in angahte in lo lêng lût ve duh a ni maw? Khawi lam thli chhiain nge lo chhem lût che u a?" a rawn ti a, Zamana chuan "Ekhai, Ngaihte hei kan ṭhianpa Lianmawia tlangvâl tâwp zânte a ni si a, a nupui neih tûr hi a inchhir rum rumna tûrin nula hmelṭha kan rawn rîm pui anih hi" a rawn ti nghal vat bawk a, Ngaihtei chuan "Awi, U Man inti zahthlak ṭhin emai a, mi hi in fak leh chiam zêl a, tak tak emaw kan ti palh ange" rawn tih pahin a ha ṭo rual tak lang chuan a rawn nui ver ver a. An han ṭhu fel a Lianmawia chuan Ngaihtei leh Hrâtzuala inmelh leh zeuh zeuh ṭhin chu a hmuh hmaih lo kher mai. Hrâtzuala lah ṭawng tlêm tawh sa nak alaiin a la ṭawng mawh zual lehnghal kher nen, han tih zah a châk rilru hle mai a, Zamana chu va melhin a han mitmei zeuh zeuha Zamana pawh chuan Lianmawia thil tum chu lo man thiam vatin a nui nghal vur vur a. Chu tia an pahniha an inena an nui leh vur vur ṭhin chu Hratzuala chuan lo hmu karin a ngei dûn kher mai, engmah lah a hre ve dêr bawk si lo. Lianmawia a lam hawia a rawn nuih vur vur phei chuan khawn zawt a châk rilru hle. Zamana chuan khuh kherh kherh pah hian "Ngaihte i nu chu a la dam sam meuh nange?" a han ti a, Ngaihtei chuan "A zia viau e, nizan lam pawh kan mu ṭha khawp mai" a rawn ti a, Zamana bawk chuan "A ṭhat nasat chu, nizan lam kan lo lang ta si lo a, hei Hrâta fanu hi a khawsik a sâng riau maia, kan kân alawm mawle" a rawn tih chuan Ngaihtei chuan mak tih hme deuhin "U Hrât fanu i nei tawh maw?" tih pahin Hrâtzuala chu a en he haw a, Lianmawia chuan rang fahranin "Ele, nei tawh tehreng e mawle. Khi veng chhak lama mi Chhawnthangi lakah khian fa a nei alawm" a rawn ti nghal zat bawk a, Ngaihtei chuan mak a tih hmel kher mai, Chhawnthangi lah mi ang zân lo ṭawng pawh ṭawng thei lo, sam thur bim bem chunga nilenga inchhunga tawm reng, tlaia vâk chhuaka mi ina ei tûr dîl kual ṭhin hi a ni a, a vânduaiin a tleirawl laiin sawn a pai hlauh maia, amah pasal nei tlâk ni hek suh, a fa paina pa chuan a nei duh lo a, chutah rei lo têah an la pêm san lehnghal vei nen, a hringtu a nu leh pate nen a fanu chu an enkawl ve a ni. Ngaihtei te rawn pêmna a la rei lo bawk nen Ngaihtei'n Chhawnthangi fa paina dik tak a la hre lo hi a âwm hle.

Hrâtzuala'n Ngaihtei chhân tuma a ân zuai lai chuan Zamana chuan lo ṭawng khalhin "Ni e, Ngaihte kan ṭhiana hi pa ṭha tak a ni lo tih chu kan hria alawm. Bualthleng lama a fapa erawh engtik hunah emaw chuan pasalṭha huaisen tak a la rawn ni ve ngei ang" a han ti leha Ngaihtei chuan "Bualthleng khuaah pawh fa i nei maw?" tiin Hratzuala chu a en a, a nuih a za tih chu a hmelah a lang chiang hle. Lianmawia'n nuih insûm taka "Ni e, Ngaihte kan zîn ṭumin Zawlbûk a riak lo ngawt peka, a riah loh rah chu a hmu ta anih hi" a rawn ti leh a, Hrâtzuala zak lutuk chu a tho ta uaih mai "Ka haw dawn" tih hmuk pahin chhuah a tum Zamana chuan rang fahran a pawm betin Lianmawia leh rawlthar leng ve te chu an nui nghal tlawrh tlawrh a Ngaihtei pawh chuan Hrâtzuala tih zah an tumna a ni tih hrethiamin Zamana leh Lianmawia chu a rawn hau der ve hlak hlak a, Hratzuala haw tum Zamana pawhin a ṭhut tîr theih loh Ngaihtei'n "U Hrât a la hma alawm haw a la hun loh hi" a han tih meuh chuan a ṭhu leh ta riai riai a, Lianmawia leh Zamanate erawh an nuih a za tulh tulh thung.

Ngaihteite inah chuan tîtî hovin rei lote hnuah Hrâtzuala pawh a rawn pangai chho ve leh ta a, leng hâwn ar khua a hnai ta bawk nen rawlthar deuhte chu an ṭin sang sanga, an ni pathum chiah an awm ta maw tihah chuan silai puak ri an hre ta tlat mai. Rang taka pawna tlan chhuah pahin an han ngaithla chianga, khaw lu lama silai puak ri dawm dawm kâra nunau mangang au râwl chu hre nghalin Hrâtzuala chu rang taka Ngaihteite ina luh pahin Ngaihtei leh a nu dam lo khuma mu chu a rawn hruai chhuak vata, "Liana, Ngaihteite nufa hi lo awm pui la Mana nen kan han kal ange" a han ti a,Lianmawia chuan "Ni lo e, Ngaihtei te nufa kha ka pa hnenah han hruai zawk rawh Mana nen kan lo han tlân anga min lo ûm mai dawn nia" tih pahin chak takin khaw lu lam pan chuan a tlân nghal a. Silai puak ri chuan khaw chhung chu a luah khat hneh kher mai. Laitawka leh a hote rawn lût tûr kha ralvengte'n an lo kâp hmasa hman tlat mai a, chu chu an vânneihna a ni, mahse, ralvengte tana dân vek sen ni hek suh khaw chhung chu an rawn hnaih tial tial a, Zehtet tlangval nula rîmte rawn thlen belh ve zêl mah se, a hu hoa awm khawm sa chu dan an har kher mai. A tâwp a tâwpah chuan an lût ta nge nge a, in lo awm hnai hmasa ber chu hál nghalin Fanai ho chuan Zehtet tlangvâl tawh mêkte chu chem nen a rawn bawh nghal huk mai a, a khât tawkin silai a puak ri leh ṭhuai ṭhuai ṭhina, nunau mangang au râwl chu a nasa kher mai. Khaw lu lama in awmte chu an kâng duh kher mai, mahse, in a tam lem loh bâkah an awmna chin hi a han chhak deuh bîk avâng leh mual vengte nen an inkâra tuikhur kawng a awm avangin veng dang erawh a rawn kâng kai thei lo hlauh.

Zehtet tlangvâl tawlh zêlte rilru chu a buai kher mai, an beidawngin an khua chu chân tûrah riak an inngai hman tawh a, mahse, "Zehtet tlangvalte u, lo zâm suh u, Pasalṭha Lianmawia ka lo kal e" tih ri an hriat meuh chuan inti chak thar lehin hmelma ho chu haw haw chungin an bei let ta. Lianmawiate pathum rawn thlen rual deuh thaw a rawn thleng ve Pasalṭha Thansanga leh Pasalṭha Hrangseipuiate inkawp chu an che na kher mai, Pasalṭha Hragseipuia hnunga Pasalṭha Vâncheuva ding chu paltlang thei an awm meuh lo. Pasalṭha Liansanga pawh Pasalṭha Zalûta leh Lunghnêmate nen rawn thleng vein hmelma ho chu an rawn bawh ta buan buan mai. Mahse, Fanai ho chu an tam bawka, Zehtet ho chu rei lo têah an tawlh leh dawn ṭan ta. Mahse, "Pasalṭha Châwiliana ka lo kal e, Fanai tenawm ho hneh rual kan ni lo e" tih paha Châwiliana'n a hmaa ding hmelma tlangval a sah thluk tawp an hmuh chuan an phûr thar leh ta hle. A kiangah Pasalṭha Hmingthanga a la ding ve zui bawk nen, Zehtet ho chuan a nawr let ve leh ta. An hma hruaitu Pasalṭhate sah ên saah râl an bei a ni ber mai. Laitawka chuan Lusei Pasalṭhate hmel ahan hmuh meuh chuan an chan a chhe dawn tih a hre nghal a, an rûn hun hi a fuh lo hle tih a hre chiang kher mai. Khaw hran hran pali aṭanga an innghahna ṭheuhte'n Zehtet tan ral hma an rawn tawng miau a tin ni. Kar loah Fanai ho chu an tawlh ta duai duai mai, a ṭhen an tlan chhia a, a ṭhen an inpe ta. Laitawka'n tlangval pakhat a sah thluk tawp rual chuan Lianmawia chuan zuan vatin Laitawka awmah tak chuan a tlawh nghal zawt a, Laitawka chu a thal chiang kher mai. A tho chhuak leh vat erawh a inchhir kumkhua tawh ngei ang le, an khaw tlangvalin amah chhanna'n a Lianmawia lama fei a rawn khawh chu a tuartu a ni zâwk ta tlat. Lianmawia tan erawh vânneihna a ni thung. A nghawnga fei bur vu chungin Laitawka chu a tlu ta. Zehtet ho chuan haw haw chungin hmelma tlânchhiate chu an ûm ta, an um phak apiangte chu an that hmiah hmiah bawk a, khuaa a lêt kim meuh chuan zanlai ar khuan hun a pel vang vang tawh a ni.

Lal tuala mipui hlauthawng taka awm dêp dêpte'n an tlangvâlte hlawhtling hmel an hmu leh chu an au nghal dûr dûr mai a, mahse nunna chân an awm ve nual tho avangin a nunna chân chhungte ṭap rawih rawih thawm chu hriat a va han hrehawm dawn tak em. Lianmawia chuan Chhuansangite chhungkua chu a zawng vata, veng lu lama awm an nih miau avângin a ngaihtuah rilru hle. Mipui an tam si a, hmuh mai pawh a har viau, mahse, beidawng hauh lova a zawn ṭâng ṭângna man chu a hmu ta, kil khata Chhuansangi nu lo ṭap zawih zawih chu pan vatin, Chhuansangi nu'n a lo hmuh rual chuan lo kuah thlawpin a lo ṭah khum nghal char char a, Lianmawia hlauhthawnna chu a zual nasa kher mai. Lianmawia chuan zawhna han zawh a han tum a, mahse, Chhuansangi nu chu zawi hnawkin nikhaw hreloin a awm ta mai, Lianmawia chuan zah pawh dawn loin Lal inah a pawm lut nghal a, Lal ina Lalnu Zikpuii hnenah chuan kal pui vatin Zikpuii chuan a thiam ang angin a lo buai pui nghal zung zung a, Lianmawia chu chhuak lehin Chhuansangi bawk chu a zawng leh ta ngat ngat a, a rilruah chuan a thi nge a lo zawn ve mêk tho avângin an inhmu thei lo tih chu a inzawt mawlh mawlh mai a ni. Lal Kâpthanga rawn chhuakin thu a sawi zawh chuan mipuite chu ngui nghiain an haw ta sap sap a. Chênna tûr in nei ve ta lo te chu khaw mipuite chuan insemin inthar sak sak an nih hma an kiangah an chên tîr ve hlawm dawn a ni.

Zing khawvar rual deuh thaw chuan inbeihna lam pan chuan tlangvalte chu an kal leh ta. Zamana leh Hratzuala chuan Lianmawia ṭawng ta hauh lo chu an ngaih a ṭha lo ru angreng hle. Tlangval ho ruangte chu an han seng khawm sang sang a, an khaw lu lam chauh a chân hman erawh an tan a lawmawm letling phian. Ruang zingah chuan ngenmu dawng fuh palh, naupang leh hmeichhiate leh thar chak lo te pawh an awm ve nual a, Lianmawia vak vak chu hmeichhe pakhat bawkkhup zawnga mu reng chuan a mit a la ta tlat mai, rang taka pan hnaih a han tuma mahse a kawngah tha chak tak hian lo kuah betin "Liana kal lo la aṭha zawk ang" tia Zamana rawn ṭawng chu hre mah se, a rilru a na hle tih chu a mittui luang zawih zawihah chuan a hriat hle. "Min thlah rawh" tih tuar pahin Lianmawia chu a tal nghek nghek a, Châwiliana'n "Mana a tawk e" a rawn tih rual chua Zamana chuan a thlah ve mai bawk a. Lianmawia chuan ruang chu pan phei thuaiin a han kuai leta a thil hmuh chu a tan a va han rapthlak dawn em, Chhuansangi a nghawng leh a chal a silai mu luhna awm ve ve te, a thi khâr luangte chu en vang vangin a mal chungah duat takin a han mut tîr a, "Chhuani khuanu hian kan tan runhmun len dun a rem ti lo a ni mahna" tih pahin a mittui tla zawih zawih chu a hru fai zauha.

Ruang an senghawi fel chuan hmelma ho ruang chu hmun khatah dahkhawmin a hâlin an hâl a, an mi leh sa nunna chânte ruang erawh zah takin an phum vek thung. Chhuansangi ruang vawt raih tawh chu Lianmawia chuan pawm lawpin Lal tual lam a pan thlak pui ta a. Chhuansangi nu rawn harhin a fanu ruang a hmu chu na a tiin a ṭap nghal rawih rawih a, Ṭhasangi pawhin a fapa chu a lainat hle mai a han sawi vak ngaihna awm hek lo a khât tawkin a ṭah pui deuh reng mai a ni.

Tlangval hoin Chhuansangi ruang phum ve an han tum chuan Lianmawia chuan a phal ta tlat lo mai, Mitmeng sen rûm, hmel dawldang deuh lâp, a chem nen ding chhuakin tlangval ho chu a hmachhawn ta hmiah mai. Tlangval ho lahin tihngaihna hre hek lo an thlir tlawk tlawk maia, mahse Chhuahchawnga rawn kal hnaiin "Ka fapa, Chhuantei kha a awmna tûr lam a pan a hun tawh a ni" a rawn tih chuan Lianmawia chuan mittui sur zawih zawih chungin thlan atana an lo laih lawk sa lam chu a pan phei pui ta a. A hnungah a ṭhiante leh a nupui neih hman pui tura lo kal khaw hran hran Pasalṭhate chuan lainat takin an lo thlir ve tlawk tlawk bawk a.