PASALṬHA LIANMAWIA BUNG - 41

"I dam ṭhin maw?" tia Hratzuala'n a biakna chu chhân mai a harsat hle a, a ngawih vang vang hnu chuan "Ka dam alawm" a rawn ti chhuak thei ṭawk a. Ngaihtei mit aṭanga mittui luangte chu Hratzuala chuan a hmu vek a, a khawngaih hle. Mahse, tih theih neiin a in hriat loh bâkah Ngaihtei laka a thinurna hi a la reh hauh lo. Kha leh chen a lo zui tawh, a nupui ni tûra a duh êm êm leh, a hmeichhe hmangaih hmasak ber anihna te kha la hre reng mah se, a rilru natna thawi dam tur khawp chuan a beitham mah mah a ni. "Mana'n nupui a nei tawh dawn a sin, Damdep lamah sawmna thute kan rawn thlen ve a, he lamah kan rawn peng kawi leh hnuhnawh anih hi" a han ti sap a, Ngaihtei chuan "A lawm pui awm hle mai" ti sapin a mittui chu a hru sawk sawk a, "Ka kal phawt mai ang. Miin min lo hmuh palh ang. Let leh tawh rawh nang pawh U Liana ngaih i ti ṭha lo ang" tih pahin kal mai a han tum a, mahse, Hratzuala'n "Ngaihte, dam takin aw. Kan inhmuh tawpna anih ka ring. Pasal fanaute neiin chhungkaw zahawm tak la din ngei ang che u. Khuanu'n a hualhim che ngei che ka beisei. Mangṭha aw" a rawn tih riah chuan ding datin, an boruak ṭha lote kha la hre rengin a rilru la ti na leh la ti zak êm êm fotu ni mah se, Hratzuala kâ aṭanga inmangṭhana thu a hriat a ring ngai hauh lo a, a thiamloh ni mah se, chu tia Hratzuala'n a mangṭha thu a han hre meuh chu na a ti kher mai. Chhân tumin a han âng zuau a, mahse, a hrawkah chuan hnawhtu a awm tlat avângin a ṭawng chhuak thei si lo, mittui luang zawih zawih chungin Hratzuala lam chu muang chângin a va hawi phei a, Hratzuala mitah tak chuan en vang vangin, a tâwpna'n ti niawm takin a en duhthawh hle a, a hmelah chuan inchhîrna leh Hratzuala hmangaihna a lang ngei ang. Tuibur hmuam da chen vel zet chu tia Hratzuala mita a en vang vang hnu chuan inher sanin tuikhur lam chu a pan a, a zu thlen thlak chuan vanneih thläk takin nula dang an lo la awm lo bawk nen, tuikhur ko tlângah chuan dingin a mittui chu a hma aia nasain a rawn luanga, a hmui hup betin a ṭap ta hawm hawm a, mahse, midang an lo kal mai a hlauhawm bawk nen muangchânga tui chu thâlin a haw ve leh ta a. Khua a luh hnu lawkah chuan Lianmawia nen an intâwk hlawl mai a, biak hreh hle mah se pumpelh ngaihna a awm si lo, an han intâwk a, Lianmawia chuan "Ngaihte, i chunga thil ṭha lo tak ti tu chu pialrâlah a lawi tawh e, Mana nen i phuba leh Hrata phuba chu kan la vek tawh e." a han ti sap a, Ngaihtei chuan hnuk ulh ṭun chungin "U Lian min hmusit nange?" a rawn ti thâm ṭuak a, Lianmawia chuan rang takin "E, Ngaihte, kan farnu ang chiahin asin kan la ngaih che. Hrata erawh a danglam thung. Kei leh Mana lakah chuan inthlahrunna tur a awm hauh lo tih hria la. Mangan nikhuaah pawh chanchin min rawn hrilh zel dawn nia. Ka kal phawt ange" tiin a kal san ta a. Ngaihtei chuan a rilruin "U Lian, U Hrata kha lo veng reng rawh u aw, in ṭhianpa laka thil sual tak ka tih hnuah ka tan heti khawp hian in la ṭha a, ka thianghlimna min chhuh luitu hremna in la pe duh a nia, nang ni ṭhianho tluka ka tana ṭha hi in awm tawh ngai lo ang. Khuanu zârah in dam khua sei mawlh rawh se"ti vawng vawngin, an in chu a thleng dêr mai a.

Nilêng deuh thaw a, Lalpa Ngûrthana'n a mâkpa Lal Chhûanthanga thu ṭha tinrengte a fah hnu chuan, a tuk lama haw san tûrin an inpeih taah a ngai a, chu vângin chu zân chu Muallianpui khuaa an châm tâwpna tûr a ni ta. Lianmawia leh Saingûri pawh han inkawmna hun nei lo mah se, han inbiak zeuh zeuhna hun an nei fo a, Lianmawia lung erawh a lêng thar hle a, Sâingûri hlim hmel taka a pasal kianga a han awmte hian a rûkin a lo na vawng vawng ṭhin. Chu tih rualin kum naupangte ni chunga Lalnu a ni ta mai chu a lawmpui êm êm a, Saingûri tana a tih ve theih hauh loh tûr leh pek ve theih hauh lo a ni tih a hre chiang êm a tin ni. Zan lamah chuan hmun dangah an lêng kual ve ta thung a, khawnbawl upa min Pu Luaikunga fanu rîm tûrin an kal a, Lal fapa Ramtea pawh an zîngah chuan a tel ve nghe nghe a, upa min in mah ni se, mi fel tak an ni tih chu inleng an khah tlat dânah chuan a hriat mai a, Upa Luaikunga fanu Sangpari chuan Lianmawiate chu lo chhâwn vatin ṭhu tûrin a sawm sawk sawk a, a aw a tliang nalhin a sîn deuh rât bawk a, Lianmawiate beng a fah narawh. Tlangvalte chu an nula rîm chuan be kualin, a tu pawh chu a ti hlim thiam êm êm vek a, mitmei han hmuh bîk nei hauh loin Lianmawiate thleng thleng chuan an in a lêng ṭhang ber niawm fahranin a be kualin a nel êm êm vek a ni. Mei ênga, a hmel an han hmu chiang chu a hmelṭha an ti tlâng ngang ni tûr a ni, Lal fapa Ramtea chuan Hratzuala kheuh zeuh pah chuan "Châm reng mai a châkawm mange" a han ti ru sap a, Hratzuala lah chuan "Châm lah love, inneih ruai ropui kan kîl hman lo palh anga sin" ti a chhân pahin a nuih vur vur a Lal fapa Ramtea ner nuk chu hmuin a nuih suk suk a. Lal fapa Ramtea leh Vancheuva chu a tam zawkte hriat sa an ni a, Lianmawiate erawh tute nge an nih an hre lem lo, tlangvalte zînga val upa ni âwm takin "Pasalṭha Cheuva chuan a ṭhiante min hmelhriat tîr dawn lo em ni?" a rawn tih chuan Vâncheuva chuan rang takin "Aw khaih, ka lo mangnghilh palh alawm maw le, ka ṭhiante hi Zetet khaw lam mite an ni e," a han ti a, a sawi zawm leh lai tak chuan tlangval pakhat chuan "Pasalṭha Zamana, Zehtet mi chak an tih kha a zawkbûk kâi zanah khan ka hmu tawh a, Zehtet khuaa ka zin lai a ni a, a chak zia kha ka la hre chiang khawp mai. Pasalṭha Zamana ai chuan in nau deuh âwm mange a" a rawn ti a, an nula rîm Sangpari chuan "An kum zât pawh i hre dawn em ni?" a rawn tih chuan tlangval ho chu an lo nui dar dar a, chu tlangval chuan "Kha mi zânah khan kai thar an awm nuala, an ni hmel âwm hi ka hmu hauh lo a ni, Pasalṭha Zamana ṭhian Rualkunga kha khual kai khawpa hming a chher theih ka rin nen, a reh ta hmak mai te hi eng ti zia nge maw ni le?" a rawn ti leh a, an ṭhian thi ta Rualkunga hming lam rîk a han nih meuh chuan Lianmawia leh Hratzualate lung a lêng thar hle a, Rualkunga leh Zamana te nen an pali a an han inzui ho ṭhin laite kha an mitthlaah a rawn lang nghal zut zut a, hmuh leh an châk dûn hle. Vâncheuva chuan "E, i sawi Pasalṭha Zamana aihnahphahpui Pasalṭha Lianmawia leh Pasalṭha Hratzualate an nih hi" a hab tih rual chuan tlangval ho chuan mak an ti kher mai. An lo ralkhat ngaihsan em emte an han hmu chu nuam an tih rualin an inthlahrung nghal hle a, chu chu hrethiam vatin Lianmawia chuan "Ni e, Cheuva sawi ang khan Lianmawia leh Hratzualate kan ni e,mahse, pasalṭha ti a han koh êm tûr khawpin kan huai bîk lo e. Pasalṭha Zamanate nen a zin chhuak kan ni a, mahse, Damdep khaw lam aṭanga he lam rawn kal tur kan nih tak thut avang khan a ni chu nupui nei turte a ni bawk nen, kan nau kan kianga kal ve nen an haw ta a ni e"a rawn ti a Hratzuala chuan "Ni e, Zamana erawh a chhungpuinu tûr a ngaih luatah khaw lam panin min haw san ta anih kha" tiin fiamthu a rawn thawh a, Lianmawia chu lo ṭawng ve lehin "Kan ṭhian Rualkunga erawh rawlthar mai kan nih lai khan râl kutah kan chân ta hlauh a ni" a rawn ti chuai raih a. Nichina Rualkunga hmung rawn lam ri tu kha chuan nuam lo a tih hmel khawp maia, Hratzuala chuan lo hmu vatin "Mahse, pasalṭha thih dan dik takin a thi a, kan chhuang em em zawk a ni" tiin boruak chu a zangkhai thei ang bera tih a tum a, an nula rîm lah â hek lo, Hratzuala thusawi dan hmang chu hrethiam vatin tlangvalte chu be chhunzawmin titi dang a rawn vawh pui a, Lianmawiate pawh an tlangnêlin nuam an ti hle a, an nui ho dar dar hlawm a, Lal fapa Ramtea ngawi deuh ngul chu hrethiamin Hratzuala chuan Sangpari an lam a rawn hawi lai tak chuan a mit chu Lal fapa lamah lên phei zeuhin Sangpari hawi leh Lal fapa mit chu a intawng chiang kher mai. Sangpari nui deuh seih hman chu Hratzuala lahin lo hmu hman, Lianmawia leh Vancheuva lah bang bik lo, Lal fapa Ramtea tih zah tum reng reng chuan an hmanhlel ta a, Lal fapa mah ni se ṭhian ṭha tak vek an ni bawk nen an inngamtlak salh salh hlawm kher mai.

Sangpari pawhin Ramtea lamah a mit a rawn lên ve ta zeuh zeuh mai bawk nen nuam an ti kher mai. Rantea lai leh lutuk ṭhin chu an han nuih leh ṭhin bawk a, Lal in lama riak tûr an nih bâkah, Ramtea tana hun hnuhnung a ni tih hriain leng hâwn ar khuan hnuah pawh chuan chhuak lawk duh loin tlangval dangte an haw zo dawn ta maw tihah chuan an Vancheuva leh Hratzuala chu an chhuak ve ta a. Lianmawia erawh Ramtea chhuak ve tûr chelh bet pahin a la ṭhu reng a, chhûn êng ni se zawng an awm dan chu nuih tlawrh tlawrh tham a ni. Mahse, Ramtea zahzum zia hria in Lianmawia chuan a tlangval leng haw hnuhnung turte rual chuan a kal tir ve ta a, a ni pawhin a fâl deuha zui vein, Sangpari beng bulah chuan "Damdep Lal fapa hian a vei tlat mai che, naktuk maia haw tûr kan ni si a, lo zin leh thuai kan tum ang, pasal lo la nei lo la" a han ti zeuh a, Sangpari chuan nuih ver ver pahin "Khawi lam Lal fapa mahin kei ni ang min duh thu va awm suh." a rawn ti a, Lianmawia chuan thu tak deuh takin "Dawt ka sawi hauh lo. Kan ṭhiana hi mi zakzum tak a nih vanga a puarak a rawn ṭang ka ni e, kan ṭhiana tân i lo inhawng ve anih hlauh chuan" tih pahin a diar chu a pe a, "He diar hi in luhkaah sawn i lo târ dawn nia" tiin a chhuak ve ta nghal a. Mut hmunah chuan Sangpari chu a inngaihtuah nasa hle mai a, Lal fapa Ramtea hmelṭhat zia leh, fel zia chu mi sawi aṭangin a hre fo tawh a, upa min fanu anih avângin Lal inah a chuangkai fo a, Sainguri nen phei chuan an innêl hle a, Saingûri pawhin a u chanchin te chu a hrilh ve châmchi a,amah leh Ramtea, an inhmeh tûr ziate sawiin a mo atan a awh thute a hrilh vei luam ṭhin. Mahse, chaw tak khûkin a khûk pui ngai hauh lo a, tunah erawh Lianmawia thu sawi hi thu dik a ni tih hre chiang ber tu a ni thung. A diar ken lai chu a han dap a, a mut dawna a dahnaah a lo la awm reng tih a hriat chuan a nui ver ver a, zanlai ar a khuang ṭan dêr bawk nen thawm dim taka thoin Lianmawia'n lo dah tura a hrilhnaah chuan a bo mai hlauin uluk leh nghet takin a va suih ta va mai a.

A tuk zingah chuan Vâncheuva leh Hratzuala chu Lalpa Ngurthana hoin an haw ta a, Lal fapa Ramtea leh Lianmawia erawh an la haw ve lo thung. Kha tia mu tura Lal in an han pan kha Lal inah chuan upa ho an lo titi nasain an lo nui bawk bawk hlawma, an ni pawh leihkapui lamah ṭhuin an titi ho a, Saingûri an kianga a rawn kal lai chuan Hratzuala chuan Sangpari chungchang chu a lo hrilh ta vek mai a, chu veleh Sainguri chuan "Ka u, chutiang ngawta thil tih chi a ni hleinem, ka pa hnenah châm ka dîl sak ang che." tiin a pa lam chu a pan ta mai, a sawi vek mai ang tih an hlau hle maia, mahse, Sainguri'n a u a ngaih ṭhin zia leh zan hnih khat tal a u la châm ve tura a duh thu pangchang taka a va sawi chuan an thawveng huaia, Vâncheuva nena châm awm tak ni mah se, Damdep lam an ngaihtuah tawh em avangin haw maia Ramtea amaha cham tir chu Lalpa Ngurthana chuan a tuma, mahse, amaha engmah a insawi kuak loh yur zia hre tu an nih vek avangin Lianmawia chu a rawn tlawmngai ta a, an châm dun ta a ni.

Lalpa Ngurthanate chhuah hnu lawkah Lianmawia chu chhuak ve vatin Sangparite luhkaa a diar lo inṭawn chu la vatin Lal in lamah a lêt leh a, Saingûri zung tûr rawn chhuak hmaah chuan keng langin "Mo lawm a hnai e" a han ti suk a, Ramtea a hmuh hma chuan dah thukru vatin, rilru hah hmel takin Lal inah chuan a lût ta a, Ramtea'n a hmel a lo hmuh ruala a hnual nghal rawih a hmuh chuan a nuih a za ru kher mai. Mahse, tih hlauhthawn rei chu duh loin nui vur vur chungin a diar chu a keng lang ta va va a. Ramtea lawm hmel a hmuh chuan nuam a tih rualin a mitthlaah Chhuansangi ṭhian anga en harsa a tih chhoh hun lai te, an inhmangaih ṭan tirh laite, rawlthar hmangaihna mai mai a ni tia miin an lo sawi an lâk nat dun ziate kha a hre chhuak thar uai uai a.

Tukṭhuan an han eikhama, Lal tual lamah ṭhuin an titi a, thil chân rûk an neih chu châng chhuak har an inti dûn hle nanga, an helhhawlh vanga an hmâ zia an hre tel si lo. Pasalṭha Zâmvêla an kawtkaia rawn chhuakin Lianmawiate a hmuh chuan pan pheiin an la châm chhante a han zawta, ṭha taka an chhân hnu chuan Zâmvêla chuan nui hawk hawk chungin "A tih zia chu, nizan lam in nula rîm chanchin tlangval hoin an sawi tak kha maw le, kha inkiangah ka lo kal ve ange" tiin Lianmawiate thil tum chu a rawn man thiam nghal kher mai. Lianmawiate paw'n a khaw tual mi an kianga a tel ve tur chu a ṭha hlein an hriaa, ti chuan Sangpari thing phur tur chu an nghak tlâng ta a. Sangpari thing phur tur an hmuh rual chuan a hnung deuhah zui vatin an thawm a hriat phak lohna tûr velah zel an kal a, Sangpari chu a ṭhiante pahnih sawm kawiin ram lam panin an liam ta a. Sangparite'n an phurhna hmun tur an thlen hnu lawkah chuan zu pawhin vein Zâmvêla chuan "E, Sangi te lah ni rengin kha in duhkhawp in hmu meuh maw" tiin a pan thla a, Sangpari chuan "Aw kan hmu ve hram e" tih paha Zamvela rawn zui tute a hmuh meuh chuan a sen nghawl tawn tawn a, a zak ru hle. Zamvela chuan hrethiam vatin Sangpari ṭhiante chu a han mitmeia Sangpari'n a lo hrilh tawh te ve ve an ni bawk nen hrethiam vatin Lianmawiate chu an lo be nghal mawlh mawlh a, Ramtea erawh a ṭawng tlem leh tawh hle. An thing phurh turte chu an han eh sak zung zunga, an eh fel hnu chuan Zâmvêla chuan "Khaw maw, in chhawl a hâl ange, tui ka zu chawi ange" a han ti a, Lianmawia chuan zui ve vatin, Ramtea auh hman loh tur chuan Zamvela bulah chuan a phei vata, Sangpari ṭhiante lah â hek lo, "U Zam min lo nghak te u, kan lo kal ve ange, kan chhawl a hal em a, kan nghak zo lo ang che u" tih pahin a pan ve hlawk hlawk a, Sangpari leh Ramteate chu an ṭhiante an huat em avangin an thinrim ru ṭun a.

Ramtea chu Zamvela leh Lianmawiate'n kawng tluana an fuih tawh avangin Sangpari bulah chuan a ṭhu phei vata, zak tak chungin mipa zawk anihna angin a han be hmasa a, a aw te chu a khur der der hial a ni. Mahse, an inbiak tak foah chuan an titi a rualin an inpawh chho ta a, Lianmawiate pawhin an hlim dun tih an hriatin en thlak hna chu ban sanin tui chawi tur chuan an liam san ta a. An han thlen chhoh leh phei chuan an lo nui dun ve hial tawh a, Ramtea pawh a hlim hmek surh surh tawh hle, haw kawng tluanin a khi vur vur hial a ni. Chhun lamah a thawk ṭha bawk a, zan lama an zu len leh meuh phei chuan Sangpari pawhin a rûkin a rawn zâi ve ralh ralh hial tawh a ni.