HNUNG TAWLH NGAI LO MI HUAISENTE - 5
Tlai ni tla tûr chuan kawl a ên sen phût mai a, thlasik khaw vawh lai anih avângin Ṭiau lui kama Lusei tlangvâl sawmhnih rualte chuan khabe khawng hlawk hlawk chungin an hna tur chu thawkin an che sang sang hlawm a, zanriah an han kîl zo a Pasalṭha Muandawka chuan an awm zel dan turte sawiin khaw vawh lai mah ni se an hnu chhui mêkte an hnaih tawh êm avângin lêng lên ar khuan hun awm velah chuan lui tui chu an dai kai ta a. An awmna aṭanga ni khat kal vela hla Lusei ramah chuan Pasalṭha Ngruzîka hoin rawlthar pathumte chu an awm ve bawk a, an nu erawh bûk nuam takah awmin an kal zêl dan tur an hruaitupain a sawi chu an ngaithla ṭhap thung.
A tûkah chuan Pasalṭha Muandawkate chuan an hnu chhui lai chu an chhui zawm leh zêl a, Pasalṭha Muandawka leh tlangval pahnihte'n kawng pangai an zawh a, midang erawh Pasalṭha Muandawkate awmna aṭanga hla lutuk loah ramhnuaiah an kal ve thung. Hmun ralmuangah an awm lo tih an inhriat avângin fîmkhur takin an kal a, hmanhmawh pawh a harsa hle. Nilênga chutia an hnu chhui lai an chhui leh hnu chuan an la ûm pha chuang lo a, bûk sain luikamah an buai leh a, an khaw hmeithai pakhat tumahin an ngaihsak ngai lem loh tana an thil tih theih ṭha ber chu a phuba lâk sak a ni tih hriain tumah chuan ning hmel an pu lo a ni. Lêng hawn ar khuan a hun meuh chuan Pasalṭha Muandawkate chu Pasalṭha Ngûrzîkate chuan an va pawh hlawl mai a, pali chauh an nih avângin khaw ên laiin lui an kân hnuah muangchâng lutuk loin Pasalṭha Muandawkate hnu ni ngeia an rin chu an lo chhui ve a lo ni. An han inhmu khawm chu an hlim phian a, tunah chuan an tam belh bakah Pasalṭha Muandawka aia an khaw innghahna ni chho mêk Pasalṭha Ngûrzîka hmel an hmuh chuan tlangvâlte chu an phûr zual sauh emaw tih mai tûr a ni. An hnu chhui lai chanchin chu sawiin an hnaihchilh tawh viaua an rin thu leh an chawlhna hnute pawh an hmuh fo tawh thu an sawi a, Pasalṭha Ngûrzîka chuan "Khûma thingah lawn la, khua han chuan teh." a ti a, Khûma pawh chu rang takin thingkungah chuan a lawn vat a, a lêrah chuan ṭhuin Pawih ho khua ṭhenkhat te pawh a han hmu a, mahse, an hnai lutuk lem lo. Chutia a thlir vang vang lai chuan an awmna aṭanga hla lo tê lo fing nga vêl leka hlaah chuan meikhu a hmu ta mai. Rang taka chhuk vatin Pasalṭha Ngûrzîka bulah chuan a zu sawi vat a, Pasalṭha Ngûrzîka chuan "An ram chin an thlen takah chuan an lungmuang tawh hle mai maw. Lusei tlangvâlte hi beidawng mai mai chi kan ni lo tih kan hriattir a ngai anih chu" a lo ti a, Pasalṭha Muandawka chuan "Insiam rawh u tunah la la hian kan thawkchhuak nghal ang. Mahse, silai tumahin hmeh puah loh tur. Kan man anga kan dawp phawt hnuah chauh kan that tur a ni" a ti a, a zân a zân chuan Khûma meikhu hmuhna lam pan chuan an kal leh ta a.
Zanlai ar khuan hma deuh chuan pawih tlangvâl pahnihte chu an bûkah chuan thlamuang takin an mu tawh a, an khaw ram chin an thlen tawh avângin an thla pawh a muang tawh hle. Khua an thlen huna an ṭhiante laka an intihtheih tur zia an sawi ṭhin te erawh an mang lama an hmuh bâk a takah an tawng dawn lo a ni tih reng an hre lo. Chutih mêk lai chuan Pasalṭha Ngura chu an bûkah chuan a rawn lût a, an silai neih ve chhun leh an chempui chu lâk sakin pawnah a chhuak a, a hnua an hriat leh hmasak ber chu dim bak sak lo a Lusei tlangvalte'n an rawn pawh thawh nawk nawk lai chu a ni ta.
Pasalṭha Muandawka'n a theih ang tâwka a dawp hnuah chuan Zînga nu an thah thu leh an thah hmaa an pawngsual phawt thute chu an sawi ta a, Zînga chu an sîrah mittui tla zawih zawih chungin a lo ding reng a, a insûm zo lo mai ang tih hlauin a bulah a ṭhiante Khûma leh Saichhûnga chu an ding reng a ni. Pasalṭha Ngura chuan an mimante pahnih chu nghet takin a phuar a, an mut san ta a. Zînga leh a ṭhiante pahnih erawh an mu ve satliah a ni ringawt a, an meng kar reng thung. An mut loh chhan erawh a inang lo hle, Zînga chu a rilru nat thar em avânga mu thei lo anih laiin Khûma leh Saichhûngate erawh Zînga an ven vang a ni thung. Zîng khawvar dawnah an pathum chuan an lo chhîng ve sek a, Pasalṭha Ngura'n tukṭhuan kîl tûra a rawn kaihthawh chuan an inthlahrungin an zak hle, mahse, tlangvalte chuan an lo hrethiam em em thung. Tukṭhuan an han kil zawh chuan Pasalṭha Muandawka chuan "Hei, kan mimante hi tlangvâl pahnihin kan khaw lamah in haw pui nghal vang vang anga, keini erawh Ṭhangzîng khaw lamah kalin phuba kan la dawn a ni" a rawn ti a, an mimante haw pui tu tur chu inthlang chhuakin an kal liam hnu chuan an ni pawh Ṭhangzîng khaw lam pan chuan an kal ta a. Ram chin an hriat loh anih avângin an rin kal mawp mawp a, kawng pangai han zawh an tan a him chiah bawk si lo. Chawhnu her a rawn nih meuh chuan Ṭhangzîng khaw ho zau lamah an lût ta a. Lo a feh an awm ngei an rin avângin ramhnuaiah kal zelin khaw dai an thlen chuan hmun biru deuh lai zawngin an insem darh a, an duh ang an hmuh hnuah chuan bûk siamin chumi zân aṭang chuan râwlrâlin an che ve tawh dawn a ni.
Ṭhangzîng Lal inah chuan Lalpa Dammawia leh a upate chuan zu khawn pahin an tîtî a, an vânglai hunte sawiin Lalpa Dammawia pawh a lung a lêng thar hle a, Lusei hnam emaw ti a rei tak a hnam puite a do hnuah a nihna hre chhuakin Lal nihna hial a chelh ta mai chu a ni si a. A unaupa Upa Neiha hnênah chuan "Neiha, i fapate Lusei ram zin chu an thang rei ta riau a ka hriat chu?" a han ti a Upa Neihthanga chuan "Ni e, mahse eng êm an ti lo tûrah ngai ang. Ṭhianpa Thansanga tal chu zu tlawh ve rawh u ka ti kha a nia Sanga hian a lo la chelh anih te ka ring a ni" tiin a lo chhâng a, Lal Dammawia chuan "Tun lai chu Lusei leh Hmar hi an inngeih loh leh riau tawh mai a ka rilru a nuam zân lo a ni. Keini pawh kan Lusei ṭhiante chu an vânglai a liam vek tawh avângin anmahni hmun awl rawn luahtute hian kan ṭhiante ang khan min en dawn hauh lo a, chu vângin kan fimkhur angai a ni"a rawn ti ve bawk a. Chu tih lai tak chuan Rotlâng tlangvâlte chuan khua chu hualin rawlrala chet tum annih avângin silai pawh an keng lem lo. Lêng hâwn ar khuan hnua an bûk lama an lêt leh meuh chuan an che fuh hle hlawm a, pawih tlângvâl lu panga lai an rawn hawn a ni. Khûma leh a ṭhiante pahnih pawhin tlangval pakhat chu an tuk thlu ve nghe nghe. Bûkah chuan awmin inralring takin an ṭhu kar hlawm a, zanlai âr a rawn khuan tâkah chuan che chhuak leh nghal in Ṭiau lui lam panna kawngah chuan an ding far hlawm a, Pasalṭha Ngûrzîka chuan a naute chu fuihin "Khûma, Zînga hei hi intân fiahna a ni e, hlen takin in hna va thawk rawh u" a ti a, an ni pahnih pawh chu rang takin khaw lam an pan ta a. Khaw chhung an va luh chuan a lo reh ṭhiap tawh a, khua chu zan tîr lamah an lo belh chian vêk tawh avângin zawlbuk lam chu an pan dûn nghal vat a, Zawlbûk kawta an mei chheh lo la nung vat vatah chuan meichher pahnih ve ve chhi kaiin khaw mawng lamah chuan Zînga chu a kal nghal a, Lal mual a in tâwp ber awmna zawn a thleng ta tihah Khûma chuan a meichher pakhat zawk chu Zawlbûk chungah vawm kaiin a tlan chhe nghal a, Lal in lam pan lehin Lal in chungah chuan pakhat zawk chu a vawm kai leh nghal zat a, Zînga pawh chuan a bula in awm pakhat chunga vawm kai pah chuan khaw mawng lam panin an tlan nghal a, khaw laili deuh lai, in bitna deuhah chuan a meichher ken awmchhun chu a vawm kai leh nghal bawk a ti chuan an theih tawka chakin khaw mawng lam pan chuan an tlan ta char char a, khua an chhuahsan dawn hnaihah chuan mangang au râwl an hre pha vuai vuai hman nghe nghe. Châwl loa tlân zêlin an ṭhiante chu an va pawh vat a, ti chuan an zaivâiin hmanhmawh takin an tlan chhe ta a. Ṭhangzîng khuate chu an phêk buai mup mup a ni ber a, an khaw rawn hâl tute rawn chêt dân chuan a barakhaihin Lal in thleng thlenga an hâl duh mai chuan an thin a ti rim hle. Mahse, meipui hmun li laia a chhuah avângin tlangvalte chuan hmelma umzui zai pawh rêl thei loin mei chu ṭhelh mih tumin an bei thung a, zîng khua a vâr rual chuan an ṭhelh mit thei hrâm a, an hahin an chau tlâng hle. An Zawlbûk, Lal inleh Lal mual kîl pha khawnbawlte in chu a kâng chhe hneh hle hlawm a, khaw mipuite chênna erawh meipui hmun khatah chauh a chhuah avângin mipuite chuan an tuar lutuk lem lo. A tuarate chu an khaw mi awm thei ho an nih avangin an hmelmate chuan mi tin mai chu dinhmun ang khatah a rawn dah a ni ber mai. Lalpa Dammawia thinur hmel chu a dur khuih mai a, a tlangvalte hnenah chuan umzui nghal tûrin a hrilh ta a, Ṭhangzìng khaw tlangvâl thinrimte chu thisen chhuah châkna in an khat a ni ber a, hmanhmawh taka an mamawh angte lakhawmin an khaw rawn hâl tute hnu chu an chhui zui nghal a. Khaw dai vêl an han fan chuan mipa hnu ni ngei tûra lang chu a lo awm thluah a, hmanhmawh takin an han chhui zui a, mahse, an thil hmuh chhuahte erawh zan lama Zawlbûk rawn lawi lo, an nula rim a fuh deuh nia an rin an khaw tlangval palite ruang lu nei lo chauh chu a nih bakah an hnu chhui chuan an khua chu a hêl kual pui bawk nen an thin a rim kher mai. Tih vak ngaihna awm hek lo an tlangvalte ruang chu an han phum leh sawk sawk a, ti chuan an hmelmate hnu chu chhui an tum leh ta a.
Rotlang tlangvâl rammute'n Ṭiau lui an kân hnu lawkah chuan Pasalṭha Muandawka chuan an khaw lam pana kal pui loin lui dung chu a zawh chhoh pui a, thui tâwk tak an kal hnu chuan kawng ṭum pangai a zawh pui leh ta a, kawng pangai an zawh dawnah chuan an hnu chu an thup vek tawh a, hmelma eng anga fing tan pawh chhui chhuah chu a harsa hle tawh dawn a ni. Tlangvalte chuan an hriat ngai loh kawng chu an zawh mawl ve tawp a, an hma hruaitu Pasalṭha Muandawka chu an zui ve mawp mawp mai a ni. Tlai lam ni tla tûrin êng mawi tak a rawn chhuah meuh chuan Rotlang tlangvâlte chu an hriat ngai loh khaw pakhat kawtchhuahah an ding ṭhap tawh a, Pasalṭha Muandawka chuan "He khua hi khaw ropui tak, Lal Rothanga khua ni ṭhin Zawlbuan khua a ni a, Lusei Lal huaisen pawih ral hlau hauh lo a bei let tu, a ṭhian Lal dangte'n thlang an tlâk san hnu pawh a he lai ṭiau lui bul hnai maia khua la din tlat tu a ni. Tunah hian a fapa Lal Rolianpuia te nupain ro an rêl mêk a, Lal Rolianpuia nau chu kan khua thleng pawha kan hriat em em Pasalṭha Rotawka a ni. Zanin chauh chu min mikhual thei em ang chu maw. I va lut phawt teh ang u"a rawn ti a. Ti chuan khaw chhung lam pan chuan an kal ta a. Lal huaisen hnuaia awm tih takah a khaw mipuite pawh an huaisen hle a, chutia tlangval silai keng rawn inzui lut dul dul an hmuh chuan mipa naupang tak ngial pawhin hlau hmel an pu hauh lo a, ngawi rengin an lo zui ve hlawm a, Lal in ni ngei tura lang in lian tak lam chu an pan chho zêl a, an han thlen chuan Pasalṭha Muandawka leh Ngurzîkate chuan luh an han dîl ta a.
Lal Rolianpuiate unau chuan an mikhualte thusawi chu ngun takin an ngai thla, Pasalṭha Muandawka'n an khaw rawlthar huaisen tak, nakin lawka an innghahna ni tura an rin, hmeithai fa, a nu neihchhun an thah sak vanga phuba an lak dante a sawi chuan chu rawlthar chu an lo lainat dun hle a. Pasalṭha Rotawka chuan "Chu in nau chu hmuh ka va han duh em" a rawn tih chuan Ngûrzika chuan Zingate pathum chu a va ko vat a, an lo luh chuan Ngurzîka chuan "Hei hi kan Lal fapa Saichhunga a ni a, a ni hi Thangkhuma a nih hi. Chuan a ni hi a chanchin kan lo sawi kan nau Zînga chu a ni e" a ti a, Pasalṭha Rotawka chuan Khuma leh Zîngate hmel mai bakah an taksate chu ngun takin a han en kual dan dan a, a tawpah chuan "Lusei hnam tana huaisen taka bei ṭhintute chu kan hnar ngai lo a ni lo'mni ka u" tiin Lalpa Rolianpuia lam chu a hawi san leh daih a, Lalpa Rolianpuia chuan "Ṭhangzing khaw Lal khi Bualthleng Pasalṭha ropui ni ṭhin Dammawia kha a ni a, chu vângin a tlangvalte pawh an kawlhsenin an chapo viau a nia, an luhlul em em a, tunah pawh in hnu an rawn chhui ngei ang. Zan khat chauh ni loin zan hnih thum tal riak ula, anih loh chuan in intawng fuh palh hlauh ang, an tam si a chaurau ek inthai palh ange. Thlamuang takin awm rawh u, nangni ho hi ka inah hian in thleng dawn nia"a rawn ti ta a, Pasalṭha Muandawka chuan Lal Rolianpuia chu lawmthu a hrilh mawlh mawlh a,Pasalṭha Rotawka chu pawnah chhuakin Rotlang tlangvâlte chu thlamuang taka awm tura hrilhin thlenin turte a kawhhmuh ta a.
Ni hnih a liam hnuah chuan Ṭhangzîng khaw tlangvâlte chu an khuaah chuan chau takin an lo let leh hlawm a, an Lalpa hnenah chuan an hnu chhui an bo hmak thu leh an hnu chu Zawlbuan khaw ramchin a luh hmaa a bo hmak thu leh Zawlbuan khua an enthlak hnua an hmelma ni awm reng reng an awm loh thute chu an hrilh vek a, Lalpa Dammawia pawh chuan Zawlbuan khuate an nih a ring hauh lo a, a chhan chu Lianmawiate hnen aṭangin engtin tin emaw Zawlbuan Lal nen hian an inhria a, ṭum hnih lai an inhmu tawh nghe nghe. Mahse, ṭhian anga sawi tur erawh an ni hauh lo a, Lal Rolianpuiate unau hian a chungah rapthlak takin an che dawn lo tih chiang takin a hria a ni. Lal Rolianpuia pawhin a mikhualte chu an rawn hmu chhuak anih chuan an thlàvang hauh a tum hauh lo a, a khaw chhunga buaina a chhuah erawh chuan Lal Dammawia chunga kut lek pawh a pawiti lo thung. Pasalṭha Muandawkate pawh Ṭhangzing khaw tlangval pali Zawlbuan khuaa an lo luh laia khawtual mi ang taka lo awma lem an lo chan avangin an him phah hlauh a ni.
He an thil tih hian Lusei leh Pawih inkara inhmelmakna chu a siam belh nasa ta hle mai a, Lal Dammawia thinur chuan a tlangvâlte chu tîr chhuak leh vatin Lusei khua an hmuh hmasak apiang rûn tûrin a ti ta a, Rotlang Lal Zabiaka pawhin a tlangvâlte chu inrâlring reng tûra a hrilh bakah a chheh vela khaw dang Lalte chu ko khawmin hmelma laka an him theih dân tûr chu an rêl ho ta a. Chutih mêk lai chuan Zehtet leh Bûalthleng khaw lam pawhin Lal Dammawia khuate chunga thil thleng chu an lo hria a, an thin a urin Pasalṭha Lianmawia phei chuan "Ka ngeng chhun zawnga Rotlang khuate an chêt vawi hnihna a ni ta. Paite ho ṭhian ka nihna an tih chhiat hnuah U Dama chungah hetiang hian an che leh a ni a, vânglai min ti ngai mange" a ti hial a, Lal Dammawia thlavâng hauh chu an duh ru hle a, mahse, Pawih Lal thlavang hauh vânga an Lusei pui rûn an duh loh a vângin buaina enge maw an inkârah chhuak se an ti hle a, Pasalṭha Zâmkunga hoin tlangvâl sawm thum rual vêl zet chu an kal chhuak ta a,an zîngah chuan Pasalṭha ropui tak la ni ngei tûr Bualthleng Lal fapa rawlthar Rûnliana leh Ngûrdawlate unau bâkah Pasalṭha ropui Châwiliana fapa Hrangvungate chu an tel ve nghe nghe. Rotlâng leh a chheh vêl Lusei Lalte chuan an chhak Ṭiau râl leh chhîm lam Lusei khuate aṭangin buaina an tâwk ngei ang.
A tûkah chuan Pasalṭha Muandawkate chuan an hnu chhui lai chu an chhui zawm leh zêl a, Pasalṭha Muandawka leh tlangval pahnihte'n kawng pangai an zawh a, midang erawh Pasalṭha Muandawkate awmna aṭanga hla lutuk loah ramhnuaiah an kal ve thung. Hmun ralmuangah an awm lo tih an inhriat avângin fîmkhur takin an kal a, hmanhmawh pawh a harsa hle. Nilênga chutia an hnu chhui lai an chhui leh hnu chuan an la ûm pha chuang lo a, bûk sain luikamah an buai leh a, an khaw hmeithai pakhat tumahin an ngaihsak ngai lem loh tana an thil tih theih ṭha ber chu a phuba lâk sak a ni tih hriain tumah chuan ning hmel an pu lo a ni. Lêng hawn ar khuan a hun meuh chuan Pasalṭha Muandawkate chu Pasalṭha Ngûrzîkate chuan an va pawh hlawl mai a, pali chauh an nih avângin khaw ên laiin lui an kân hnuah muangchâng lutuk loin Pasalṭha Muandawkate hnu ni ngeia an rin chu an lo chhui ve a lo ni. An han inhmu khawm chu an hlim phian a, tunah chuan an tam belh bakah Pasalṭha Muandawka aia an khaw innghahna ni chho mêk Pasalṭha Ngûrzîka hmel an hmuh chuan tlangvâlte chu an phûr zual sauh emaw tih mai tûr a ni. An hnu chhui lai chanchin chu sawiin an hnaihchilh tawh viaua an rin thu leh an chawlhna hnute pawh an hmuh fo tawh thu an sawi a, Pasalṭha Ngûrzîka chuan "Khûma thingah lawn la, khua han chuan teh." a ti a, Khûma pawh chu rang takin thingkungah chuan a lawn vat a, a lêrah chuan ṭhuin Pawih ho khua ṭhenkhat te pawh a han hmu a, mahse, an hnai lutuk lem lo. Chutia a thlir vang vang lai chuan an awmna aṭanga hla lo tê lo fing nga vêl leka hlaah chuan meikhu a hmu ta mai. Rang taka chhuk vatin Pasalṭha Ngûrzîka bulah chuan a zu sawi vat a, Pasalṭha Ngûrzîka chuan "An ram chin an thlen takah chuan an lungmuang tawh hle mai maw. Lusei tlangvâlte hi beidawng mai mai chi kan ni lo tih kan hriattir a ngai anih chu" a lo ti a, Pasalṭha Muandawka chuan "Insiam rawh u tunah la la hian kan thawkchhuak nghal ang. Mahse, silai tumahin hmeh puah loh tur. Kan man anga kan dawp phawt hnuah chauh kan that tur a ni" a ti a, a zân a zân chuan Khûma meikhu hmuhna lam pan chuan an kal leh ta a.
Zanlai ar khuan hma deuh chuan pawih tlangvâl pahnihte chu an bûkah chuan thlamuang takin an mu tawh a, an khaw ram chin an thlen tawh avângin an thla pawh a muang tawh hle. Khua an thlen huna an ṭhiante laka an intihtheih tur zia an sawi ṭhin te erawh an mang lama an hmuh bâk a takah an tawng dawn lo a ni tih reng an hre lo. Chutih mêk lai chuan Pasalṭha Ngura chu an bûkah chuan a rawn lût a, an silai neih ve chhun leh an chempui chu lâk sakin pawnah a chhuak a, a hnua an hriat leh hmasak ber chu dim bak sak lo a Lusei tlangvalte'n an rawn pawh thawh nawk nawk lai chu a ni ta.
Pasalṭha Muandawka'n a theih ang tâwka a dawp hnuah chuan Zînga nu an thah thu leh an thah hmaa an pawngsual phawt thute chu an sawi ta a, Zînga chu an sîrah mittui tla zawih zawih chungin a lo ding reng a, a insûm zo lo mai ang tih hlauin a bulah a ṭhiante Khûma leh Saichhûnga chu an ding reng a ni. Pasalṭha Ngura chuan an mimante pahnih chu nghet takin a phuar a, an mut san ta a. Zînga leh a ṭhiante pahnih erawh an mu ve satliah a ni ringawt a, an meng kar reng thung. An mut loh chhan erawh a inang lo hle, Zînga chu a rilru nat thar em avânga mu thei lo anih laiin Khûma leh Saichhûngate erawh Zînga an ven vang a ni thung. Zîng khawvar dawnah an pathum chuan an lo chhîng ve sek a, Pasalṭha Ngura'n tukṭhuan kîl tûra a rawn kaihthawh chuan an inthlahrungin an zak hle, mahse, tlangvalte chuan an lo hrethiam em em thung. Tukṭhuan an han kil zawh chuan Pasalṭha Muandawka chuan "Hei, kan mimante hi tlangvâl pahnihin kan khaw lamah in haw pui nghal vang vang anga, keini erawh Ṭhangzîng khaw lamah kalin phuba kan la dawn a ni" a rawn ti a, an mimante haw pui tu tur chu inthlang chhuakin an kal liam hnu chuan an ni pawh Ṭhangzîng khaw lam pan chuan an kal ta a. Ram chin an hriat loh anih avângin an rin kal mawp mawp a, kawng pangai han zawh an tan a him chiah bawk si lo. Chawhnu her a rawn nih meuh chuan Ṭhangzîng khaw ho zau lamah an lût ta a. Lo a feh an awm ngei an rin avângin ramhnuaiah kal zelin khaw dai an thlen chuan hmun biru deuh lai zawngin an insem darh a, an duh ang an hmuh hnuah chuan bûk siamin chumi zân aṭang chuan râwlrâlin an che ve tawh dawn a ni.
Ṭhangzîng Lal inah chuan Lalpa Dammawia leh a upate chuan zu khawn pahin an tîtî a, an vânglai hunte sawiin Lalpa Dammawia pawh a lung a lêng thar hle a, Lusei hnam emaw ti a rei tak a hnam puite a do hnuah a nihna hre chhuakin Lal nihna hial a chelh ta mai chu a ni si a. A unaupa Upa Neiha hnênah chuan "Neiha, i fapate Lusei ram zin chu an thang rei ta riau a ka hriat chu?" a han ti a Upa Neihthanga chuan "Ni e, mahse eng êm an ti lo tûrah ngai ang. Ṭhianpa Thansanga tal chu zu tlawh ve rawh u ka ti kha a nia Sanga hian a lo la chelh anih te ka ring a ni" tiin a lo chhâng a, Lal Dammawia chuan "Tun lai chu Lusei leh Hmar hi an inngeih loh leh riau tawh mai a ka rilru a nuam zân lo a ni. Keini pawh kan Lusei ṭhiante chu an vânglai a liam vek tawh avângin anmahni hmun awl rawn luahtute hian kan ṭhiante ang khan min en dawn hauh lo a, chu vângin kan fimkhur angai a ni"a rawn ti ve bawk a. Chu tih lai tak chuan Rotlâng tlangvâlte chuan khua chu hualin rawlrala chet tum annih avângin silai pawh an keng lem lo. Lêng hâwn ar khuan hnua an bûk lama an lêt leh meuh chuan an che fuh hle hlawm a, pawih tlângvâl lu panga lai an rawn hawn a ni. Khûma leh a ṭhiante pahnih pawhin tlangval pakhat chu an tuk thlu ve nghe nghe. Bûkah chuan awmin inralring takin an ṭhu kar hlawm a, zanlai âr a rawn khuan tâkah chuan che chhuak leh nghal in Ṭiau lui lam panna kawngah chuan an ding far hlawm a, Pasalṭha Ngûrzîka chuan a naute chu fuihin "Khûma, Zînga hei hi intân fiahna a ni e, hlen takin in hna va thawk rawh u" a ti a, an ni pahnih pawh chu rang takin khaw lam an pan ta a. Khaw chhung an va luh chuan a lo reh ṭhiap tawh a, khua chu zan tîr lamah an lo belh chian vêk tawh avângin zawlbuk lam chu an pan dûn nghal vat a, Zawlbûk kawta an mei chheh lo la nung vat vatah chuan meichher pahnih ve ve chhi kaiin khaw mawng lamah chuan Zînga chu a kal nghal a, Lal mual a in tâwp ber awmna zawn a thleng ta tihah Khûma chuan a meichher pakhat zawk chu Zawlbûk chungah vawm kaiin a tlan chhe nghal a, Lal in lam pan lehin Lal in chungah chuan pakhat zawk chu a vawm kai leh nghal zat a, Zînga pawh chuan a bula in awm pakhat chunga vawm kai pah chuan khaw mawng lam panin an tlan nghal a, khaw laili deuh lai, in bitna deuhah chuan a meichher ken awmchhun chu a vawm kai leh nghal bawk a ti chuan an theih tawka chakin khaw mawng lam pan chuan an tlan ta char char a, khua an chhuahsan dawn hnaihah chuan mangang au râwl an hre pha vuai vuai hman nghe nghe. Châwl loa tlân zêlin an ṭhiante chu an va pawh vat a, ti chuan an zaivâiin hmanhmawh takin an tlan chhe ta a. Ṭhangzîng khuate chu an phêk buai mup mup a ni ber a, an khaw rawn hâl tute rawn chêt dân chuan a barakhaihin Lal in thleng thlenga an hâl duh mai chuan an thin a ti rim hle. Mahse, meipui hmun li laia a chhuah avângin tlangvalte chuan hmelma umzui zai pawh rêl thei loin mei chu ṭhelh mih tumin an bei thung a, zîng khua a vâr rual chuan an ṭhelh mit thei hrâm a, an hahin an chau tlâng hle. An Zawlbûk, Lal inleh Lal mual kîl pha khawnbawlte in chu a kâng chhe hneh hle hlawm a, khaw mipuite chênna erawh meipui hmun khatah chauh a chhuah avângin mipuite chuan an tuar lutuk lem lo. A tuarate chu an khaw mi awm thei ho an nih avangin an hmelmate chuan mi tin mai chu dinhmun ang khatah a rawn dah a ni ber mai. Lalpa Dammawia thinur hmel chu a dur khuih mai a, a tlangvalte hnenah chuan umzui nghal tûrin a hrilh ta a, Ṭhangzìng khaw tlangvâl thinrimte chu thisen chhuah châkna in an khat a ni ber a, hmanhmawh taka an mamawh angte lakhawmin an khaw rawn hâl tute hnu chu an chhui zui nghal a. Khaw dai vêl an han fan chuan mipa hnu ni ngei tûra lang chu a lo awm thluah a, hmanhmawh takin an han chhui zui a, mahse, an thil hmuh chhuahte erawh zan lama Zawlbûk rawn lawi lo, an nula rim a fuh deuh nia an rin an khaw tlangval palite ruang lu nei lo chauh chu a nih bakah an hnu chhui chuan an khua chu a hêl kual pui bawk nen an thin a rim kher mai. Tih vak ngaihna awm hek lo an tlangvalte ruang chu an han phum leh sawk sawk a, ti chuan an hmelmate hnu chu chhui an tum leh ta a.
Rotlang tlangvâl rammute'n Ṭiau lui an kân hnu lawkah chuan Pasalṭha Muandawka chuan an khaw lam pana kal pui loin lui dung chu a zawh chhoh pui a, thui tâwk tak an kal hnu chuan kawng ṭum pangai a zawh pui leh ta a, kawng pangai an zawh dawnah chuan an hnu chu an thup vek tawh a, hmelma eng anga fing tan pawh chhui chhuah chu a harsa hle tawh dawn a ni. Tlangvalte chuan an hriat ngai loh kawng chu an zawh mawl ve tawp a, an hma hruaitu Pasalṭha Muandawka chu an zui ve mawp mawp mai a ni. Tlai lam ni tla tûrin êng mawi tak a rawn chhuah meuh chuan Rotlang tlangvâlte chu an hriat ngai loh khaw pakhat kawtchhuahah an ding ṭhap tawh a, Pasalṭha Muandawka chuan "He khua hi khaw ropui tak, Lal Rothanga khua ni ṭhin Zawlbuan khua a ni a, Lusei Lal huaisen pawih ral hlau hauh lo a bei let tu, a ṭhian Lal dangte'n thlang an tlâk san hnu pawh a he lai ṭiau lui bul hnai maia khua la din tlat tu a ni. Tunah hian a fapa Lal Rolianpuia te nupain ro an rêl mêk a, Lal Rolianpuia nau chu kan khua thleng pawha kan hriat em em Pasalṭha Rotawka a ni. Zanin chauh chu min mikhual thei em ang chu maw. I va lut phawt teh ang u"a rawn ti a. Ti chuan khaw chhung lam pan chuan an kal ta a. Lal huaisen hnuaia awm tih takah a khaw mipuite pawh an huaisen hle a, chutia tlangval silai keng rawn inzui lut dul dul an hmuh chuan mipa naupang tak ngial pawhin hlau hmel an pu hauh lo a, ngawi rengin an lo zui ve hlawm a, Lal in ni ngei tura lang in lian tak lam chu an pan chho zêl a, an han thlen chuan Pasalṭha Muandawka leh Ngurzîkate chuan luh an han dîl ta a.
Lal Rolianpuiate unau chuan an mikhualte thusawi chu ngun takin an ngai thla, Pasalṭha Muandawka'n an khaw rawlthar huaisen tak, nakin lawka an innghahna ni tura an rin, hmeithai fa, a nu neihchhun an thah sak vanga phuba an lak dante a sawi chuan chu rawlthar chu an lo lainat dun hle a. Pasalṭha Rotawka chuan "Chu in nau chu hmuh ka va han duh em" a rawn tih chuan Ngûrzika chuan Zingate pathum chu a va ko vat a, an lo luh chuan Ngurzîka chuan "Hei hi kan Lal fapa Saichhunga a ni a, a ni hi Thangkhuma a nih hi. Chuan a ni hi a chanchin kan lo sawi kan nau Zînga chu a ni e" a ti a, Pasalṭha Rotawka chuan Khuma leh Zîngate hmel mai bakah an taksate chu ngun takin a han en kual dan dan a, a tawpah chuan "Lusei hnam tana huaisen taka bei ṭhintute chu kan hnar ngai lo a ni lo'mni ka u" tiin Lalpa Rolianpuia lam chu a hawi san leh daih a, Lalpa Rolianpuia chuan "Ṭhangzing khaw Lal khi Bualthleng Pasalṭha ropui ni ṭhin Dammawia kha a ni a, chu vângin a tlangvalte pawh an kawlhsenin an chapo viau a nia, an luhlul em em a, tunah pawh in hnu an rawn chhui ngei ang. Zan khat chauh ni loin zan hnih thum tal riak ula, anih loh chuan in intawng fuh palh hlauh ang, an tam si a chaurau ek inthai palh ange. Thlamuang takin awm rawh u, nangni ho hi ka inah hian in thleng dawn nia"a rawn ti ta a, Pasalṭha Muandawka chuan Lal Rolianpuia chu lawmthu a hrilh mawlh mawlh a,Pasalṭha Rotawka chu pawnah chhuakin Rotlang tlangvâlte chu thlamuang taka awm tura hrilhin thlenin turte a kawhhmuh ta a.
Ni hnih a liam hnuah chuan Ṭhangzîng khaw tlangvâlte chu an khuaah chuan chau takin an lo let leh hlawm a, an Lalpa hnenah chuan an hnu chhui an bo hmak thu leh an hnu chu Zawlbuan khaw ramchin a luh hmaa a bo hmak thu leh Zawlbuan khua an enthlak hnua an hmelma ni awm reng reng an awm loh thute chu an hrilh vek a, Lalpa Dammawia pawh chuan Zawlbuan khuate an nih a ring hauh lo a, a chhan chu Lianmawiate hnen aṭangin engtin tin emaw Zawlbuan Lal nen hian an inhria a, ṭum hnih lai an inhmu tawh nghe nghe. Mahse, ṭhian anga sawi tur erawh an ni hauh lo a, Lal Rolianpuiate unau hian a chungah rapthlak takin an che dawn lo tih chiang takin a hria a ni. Lal Rolianpuia pawhin a mikhualte chu an rawn hmu chhuak anih chuan an thlàvang hauh a tum hauh lo a, a khaw chhunga buaina a chhuah erawh chuan Lal Dammawia chunga kut lek pawh a pawiti lo thung. Pasalṭha Muandawkate pawh Ṭhangzing khaw tlangval pali Zawlbuan khuaa an lo luh laia khawtual mi ang taka lo awma lem an lo chan avangin an him phah hlauh a ni.
He an thil tih hian Lusei leh Pawih inkara inhmelmakna chu a siam belh nasa ta hle mai a, Lal Dammawia thinur chuan a tlangvâlte chu tîr chhuak leh vatin Lusei khua an hmuh hmasak apiang rûn tûrin a ti ta a, Rotlang Lal Zabiaka pawhin a tlangvâlte chu inrâlring reng tûra a hrilh bakah a chheh vela khaw dang Lalte chu ko khawmin hmelma laka an him theih dân tûr chu an rêl ho ta a. Chutih mêk lai chuan Zehtet leh Bûalthleng khaw lam pawhin Lal Dammawia khuate chunga thil thleng chu an lo hria a, an thin a urin Pasalṭha Lianmawia phei chuan "Ka ngeng chhun zawnga Rotlang khuate an chêt vawi hnihna a ni ta. Paite ho ṭhian ka nihna an tih chhiat hnuah U Dama chungah hetiang hian an che leh a ni a, vânglai min ti ngai mange" a ti hial a, Lal Dammawia thlavâng hauh chu an duh ru hle a, mahse, Pawih Lal thlavang hauh vânga an Lusei pui rûn an duh loh a vângin buaina enge maw an inkârah chhuak se an ti hle a, Pasalṭha Zâmkunga hoin tlangvâl sawm thum rual vêl zet chu an kal chhuak ta a,an zîngah chuan Pasalṭha ropui tak la ni ngei tûr Bualthleng Lal fapa rawlthar Rûnliana leh Ngûrdawlate unau bâkah Pasalṭha ropui Châwiliana fapa Hrangvungate chu an tel ve nghe nghe. Rotlâng leh a chheh vêl Lusei Lalte chuan an chhak Ṭiau râl leh chhîm lam Lusei khuate aṭangin buaina an tâwk ngei ang.
Ngaihnawm hle mai,vawihnih ka chhiar nawn,ka kham mawlh lo
ReplyDeleteA ngaihnawm hle mai. Duhaiin a tawi ka ti hial
ReplyDeleteNlencomtaege Christina Love https://wakelet.com/wake/8XcBrtvuLVYJtK6f49dGI
ReplyDeletegenkahoge
UprobinYspicda Leslie Holloway HDD Regenerator
ReplyDeleteAvid Pro Tools
Adobe Illustrator
afininhar