HNUNG TAWLH NGAI LO MI HUAISENTE - 8
An sakei hnu chhui chu hmuh a har loin rin ai takin an chhui thei phian a, Zînga leh Khûmate pawh Pasalṭha Ngûrzîka hnung dâwlin an silai neih ve chu hman ṭangkai an tum ruh hle. Chutia an chhui zêl lai chuan kawrte an thleng a, chu kawr chu sakei chuan a kânna a la rei lo tih hriat takin a rahna tui nu te pawh a la reh fel lo a ni. Pasalṭha Ngûrzîka chuan "Naute u, kan hma lawkah sawn a awm a nia, i fimkhur ang u" a rawn ti a, ti chuan kawr kam lehlamah chuan kal ve nghalin sakei hnu lang chiang tak chu an chhui leh ta a, tuibur hmuam da vêl an chhui leh ta maw tihah chuan pasalṭha Ngûrzîka chuan "Naute u, inring rawh u" ti thâwp satin a han ṭhu hniam deuh a, chu veleh an chhak lam aṭang chuan an sakei chhui lai mêk ngei mai chu a rawn zuang zawk maia, Zîngchhuana silai chu puak hman mah se Sakei chuan amah chu a rawn bawh thal tawp mai a, thlang lamah lum thla nghalin midang zawng chuan an silai dah in an liam thla ve nghal a, Zînga awm vun leh ban bul chu sakei chuan a ham kak hneh hle, mahse, huaisen taka bei let ngar ngar tu Zînga chu a ti hlum thei mai bîk hauh lo. Zînga rilruah erawh a nuna mi pawimawh Khûmate chhungkua, Pasalṭha Ngûrzîka leh Muandawka leh Lal Zabiakate chu an rawn lang uai uai a, a thih loh reng a ring lo. Mahse, chutia Sakeiin a beih buai lai tak chuan a unaupa Khûma ngei chuan chu sakei luah tak chuan a rawn sat siah mai a, tlangval dang rawn thlengte'n an rawn sah sawk sawk lai erawh a hre chiang thei ta lo, a mit meng chu a dul riai riai a, a thim ta hmak a. A harh leh meuh chuan an inchhungah a lo awm tawh a, Khûma nu leh farnute chuan lo ṭhut puiin in lêng an lo awm nual bawk. Chau tak chungin a han hawi kual a, mahse, rei loteah mut chhuahna in a rawn zêm leh a, ti chuan tui takin a muhil leh ta siai siai a.
Lal In lamah erawh Lal leh khawnbawlte chuan Sakei lu chu aih tur nge ai loh tur tiin an inhnial a, ṭhenkhat in ai ngei an duh thu an sawi laiin a tam zawk chuan "A kâp tu ber pawh khum betin a na a, chutah lusun chhungkua kan la nei leh nghal a, ai lo mai ang u" an ti ve thung a, an han inhnial leh nak nak ṭhin a, mahse, a tam lam zawk ṭanna lamah chuan Lal Zabiaka pawh a ṭan ve tâk avangin Sakei lu chu an ai dawn lo a ni. Zîngchhuana huaisenna leh Khûma huaisenna chu khaw mipuite chuan an ngaisangin Zînga chuan kan tu a ngah hle a, Khûma khawlai lêng lah chibai tu a ngah hle bawk. Mahse, mi zawng zawng deuh thaw in an lawm pui laiin lo lawm pui ve thei hauh lo tu leh thik tu pawh an awm ve tho mai. Zan khat Khûma zawlbuk lawi lut chu inbuanna hun an lo hmang a, chutia a va lut an lo hmuh chuan Val upate chuan lo ko vatin tlangval pakhat nen chuan an inbuan tir a, chu tlangval chu Khûma chuan harsa tih hmel tak anga langin a rawn hneh a, a huaisenna leh a chakna hre chiangtu Pasalṭha Ngûrzîka chuan Khûma che zia chu mawi a tiin a chhuang hle. Chutia an inbuan zo Khûma ṭhu tur chu thlang kam kil aṭang hian tlangval pakhat hian "Khawnge, kan pasalṭha tuai tir chu ka lo bin ange" a rawn ti a, tlangvalte chu an ri nghal nak nak a. Chu tlangval lo chhuak chu an khaw mi awm thei ve tak pakhat fapa Laihnûna a ni. Khúma chuan "E U Hnûn keini ang hneh rual i ni lo e, ka duh tawk rih mai ange" a lo ti a, Laihnuna chuan "Ekhai, unaute sakei kah sa sat ve ngam khawp a huaisen alawm i nih le" a rawn tih chuan tlangvalte chu an reh nghal thiap a, Khuma chuan "A khai, keini te zawg nang nen a inbuan tur chuan kan ka nau mah mah e" a han ti leh a Laihnuna chuan nuih shk suk pahin "I unaupa pawh mi sakei sah hlumtu kâp tu a nih kha hawh teh" a han ti leh a, chu veleh Khuma chuan phat buai tum tawh loin a rawn ding chhuak nghal a, Val upate ngawi reng chu a haw ru hle. Laihnuna nen an han inman a, an ṭan ta maw tihah chuan chiang zet zetin a bin ta mai. Laihnuna tlawm la zak bawk si chu a sen tawn tawn mai a, mahse Pasalṭha Muandawka a rawn luh ve avangin a thinrim ngam si lo. An inbuan zo chu rang takin a mutbu phahna lamah a kal nal nal a. Pasalṭha Muandawka chuan Val upate chu chhuau puiin an chet dan mak tak avang chuan a kam khat hial a, mahse, Khuma hnenah chuan engmah a sawi duh lem lo thung..
Zing khua a rawn var a Khuma chu hma takah thoin an inlam panin a kal vat a, in a zu thlen chuan a nauin mei a lo nun mêk a, Zinga pawh thei leh thei loin a lo ṭhu chhuak ve a, Khuma chuan "Kha i tho nuam maw?" a ti a Zinga chuan "Ka zia viau e, vawin lam aṭang chuan ka zui thei tawh ang che" a lo ti a, chu veleh Thangbawihi chuan "A teuh lo, ka nu'n i dam fel hma chu i feh dawn lo a tih kha" a lo ti vat a, Khuma chuan "Ni e, Zinga ka nu thu hi awih la inah lo awm hahdam zawk rawh" a lo ti a, a nau tuikhur lam pana a kal rual chuan zan lama Laihnuna thu sawi zawng zawngte kha Khuma chuan Zinga hnenah chuan a sawi chhawng vek a, Zinga rilru chu a nain a thinrim hle mai a, "Ka han dam fel anga, mipa a ni tak meuh em tih ka chian khawp ang" a ti hial a, mahse, Khuma chuan inbeng dai a, thinrim laia thil ti mai mai lo turin a hrilh thung a. Hun leh ni a rawn liam zel a, fur pui a zo fel a, favang thli a rawn thaw ṭan ta maw tihah chuan Zinga pawh a feh ve leh thei tawh a mahse, hna tam an thawh tir ngai lo thung. Lo zawh hun a rawn thleng a, lawm rual inzui liam diah diah hnuah an unautêin an kal a, a mipate pahnih an chak ṭha bawk a, mi aiin an hnu fual bîk lem lo hle a, khuanu'n mal a sawm a, an kham khawp aia tam an thar ve hial a ni.
Favâng awllen a rawn thleng ta maw tihah chuan ram vâkin an chhuak sup sup a, ṭhenkhat erawh an lawmnu te rilru hneh hun a ni tih hriaiin an birh tluk tluk thung. Khuma leh Zingate pawh Pasalṭha Ngurzîka hoin zan nga ram riak turin Sekawi ngaw chhungah an inkhuar ve rân mai a, an thlen zanah chuan Pasalṭha Ngurzîka chuan an nun kawng zawh mêkah an tana ṭha leh ṭha lo te a hrilh a, "In lo puitling chho zel anga, he kan khaw ropuina leh innghahna in la ni thuai ang. Chutih hunah chuan chapona hian in thinlungah hmun chang lo se, ram lam leh râl hmaa pasalṭha nih ai chuan hmeithai leh pachhiate tana pasalṭha nih hi kei chuan ka ngaisang zawk a, chu tiang mi chu rawn ni ang che u. Mahse, râl leh sakawlh hmaah in duai phah tur tihna a ni lo a, thing serh sat kher lo chung pawhin in hnung tawlh tur a ni lo. Lusei Pasalṭha huaisen Lal Dohranga Pasalṭha Thanhranga kha râl hmaah vawite khat mah a hnung tawlh lo a, râl kut tuara a thih thlengin hniak khat pawhin a tawlh lo a ni. HNUNG TAWLH NGAI LO MI HUAISENTE hi en tawn tlat reng ang che u. Naktuk aṭangin râl beih dante kan zir ang. Ni hnih hnuah kan ram vak chauh ang. Kan khaw ram chin hi zauh zel kan duh anih chuan ral beih thiam tak kan nih angai a, Vârṭek khua leh Zobawk khuate nen khuan kan inkarah ram awl tam tak a awm a, heng ramte hi kan ît em em ṭheuh a ni. Kan Lal hian a khaw ram china a rîn lut anih chuan Vârṭek khuate chuan an rawn sawi buai ngam ka ring lo a, mahse, Zobawk Lal Dochhûnga khu mi huaisen leh ngawhngawl zet a ni a, a rawn thinur viau mai thei. " a rawn ti a, Khûma chuan" U Ngur chutiangte chu inbiak remna a awm mai thei lo em ni? " a rawn ti a, Ngurzîka chuan" Thurûk ka hrilh ang che u. In chhungte bulah pawh insawi tur a ni lo. Kan Lal nu Sairêngpuii hi Zobawk Lal Dochhûnga hian neih ngei tumin a bei ṭhin a, mahse, kan Lalpa hi a thlang ta zawk a ni. Chu vâng chuan tun hma aṭangin an ni khua leh keini khuate hi kan intlawh pawh loin kan intawng ngai meuh lo. Kan Lalpa hian a lu kai deuh lai khan min hrilh tawh a, Lal Dochhûnga hi a thinur hle a ni âwm e. Chu vâng chuan kan Lal nena inbiakremna neih chu a duh hauh lo ang" tiin a chhang a, amah vêk chuan "Hei, zân a rei dawn, i muhil teh ang u" a rawn tih chuan tumah ṭawng chhunzawm tawh loin an muhil ta siai siai a. Zînga chuan a mumangah Lal fanu Vânthangpuii a hmu a, phûl hring dup hmunah an pahnihin kut insuih rialin an lo kal dûn a, chutih lai tak chuan an hmaah mi pakhat a vânglaia pasalṭha tih hriat tak, a hmel en pawh a, zahawm ngawih ngawih leh thunei hmel hliah hliah hi a rawn lang a, chu pa chuan Vânthangpuii mitah tak en chungin "Ka fanu, hlim takin awm rawh" a lo ti a, chu pa chu a ral leh nghal riai riai a. Zing a thawh chuan a mumang chu ngaihtuah chhunzawm nghalin Vânthangpuii hmel chu a mitthla pah rauh rauh a, mahse, tunge pa pakhat rawn lang ve kha ni ang? Lal Rengliana a ni mai a ngem? Nge Vânthangpuii hi Lal fanu a lo ni tak tak lo? tih chu a inzawt nawn mawlh mawlh a.
Tukṭhuan kîl zawhah Pasalṭha Ngurzîka chuan khawmhma chem hi a rawn phawrh a, chumi hmang chuan râl beih dânte, invên tawn dân te leh ke chheh dânte zîrin an ri zawt zawt reng a, rawlthar tha zat lai a ni bawk a, an che zia chu a hmuhnawmin a ni khatna ringawtah pawh hma an sawn nasa hle a, a hmaa tlangval tam takte tluk loh lo ni tawh sa kha, tunah chuan Pasalṭha inti nazawng tan khin mai mai chi an ni tawh hauh lo ang. A tûkah chuan a ngai tê bawkin an zir nawn leh tlut tlut a, Pasalṭha Ngurzika mit pawh an tlung hle a, pasalṭhate tan pawh an deh a khirh dâwn hle tawh tih chu a hre chiang ber tu a ni. Pasalṭha Ngurzika'n "Naute u, naktuk aṭangin kan ram vâk ṭan ang. Kan khaw ram chin hi kan zauh zêl a ngai dawn ka tih kha. Chu vângin Sekawi ram ngaw hi kan chhuah san anga, Zobawk leh kan khaw inkârah kan ram vâk dawn a ni." a rawn tih chuan Khûma te pahnih chu an phûr tawh hle.
Pasalṭha Ngurzika sawi ang ngeiin a tukah chuan an bûk chu an chhuahsan ta a. Chaw hma zenzawn an kal hnuah chuan an khaw ram chin pawh an pêl vang vang tawh a, awm hmun tûr ṭha tak tui hniang hnarna leh hul bawk si an hmuhah chuan bûk sain an buai nghal char char a, bûk an sa zo ta maw tihah chuan an pathum chuan inzui chhuakin zan riah hmeh tur an zawng ta a. Lo fing thum ang vêl an kal hnu chuan sunhlu rah lo tlân tu Sakhi tuai hi an hmu fuh hlauh mai a, Pasalṭha Ngûrzika chuan "Le, a tu zawk khan nge kap dawn che u le? A zakdawhah tak sawn aw" a rawn ti a, Zînga chuan "Khûma kâp teh. I themthiam zawk" a rawn ti a Khûma chuan "Kâp zawk rawh" a lo ti ve bawk a, an han inhnial leh rih chhung chuan an sa pêlh mêk chuan a thih a hnai tih hre lo lêkin a lo in ei puar ve thung a. Pasalṭha Ngurzika chuan "Ekhai, in inhnial buai chhûng khan kan chawhmeh tûr saw a puar zo dawn tlat. Khûma nang, naupang zawk i ni bawk a, i unaupa hian a kian che angah ngai la han kâp mai teh" a rawn ti a, Khûma chuan "Ka ṭhelh hlauh chuan.." a rawn tih rual chuan Zînga chuan "Kâp vat mai rawh. I ṭhelh lo ang" a rawn ti a, ti chuan Khûma chuan a silai cheng chu a han kâu rap a, chutah a hmet puak ta dur mai le. Sakhi chu zuang zawkin an rin loh tak maiin a tlân zawm leh nghal zat a, Pasalṭha Ngurzika chuan nuih put put pahin a umzui nghal a, a hnungah Zînga leh Khûma te chuan zui ve nghalin behliang mûn hun thleng a an umzui hnu chuan sakhi tlân thei tawh lo chau lutuk chu an va tawng ta hrâm a, Pasalṭha Ngûrzika chuan "Khûma silai kah thiam zârah Sakhi tuai mai mai kan han um hah hrep chu a" tiin a rawn nuih put put a, Zînga pawh chu a lo nui ve tlawrh tlawrh bawk a, sakhi chu an han en chiang a, Khûma chuan a zakdawhah niloin a dul nêmah a lo kâp a lo ni a, Khûma chuan "Hnai deuh se chu ka fuh ngei ang. A awmna kha a hla ve deuh bawk a ni. Nidangah khatianga hla kha ka la kâp ngai lo hrim hrim. Kha ai hnai a mi chu ka kap ve tawh. Zînga pawhin a hria" a rawn ti a, Ngura chuan nuih pahin "Ni e, a hla tham deuh a ni" a rawn ti a, Zînga chuan "A kaptu nih manah i puah ngei chu a ngai ang" a rawn ti ve bawk a, bûk an thlen thleng chuan Khûma chuan "Hnai deuh se chu aw....." a ti chhên mai a, Pasalṭha Ngura leh Zîngate nuih a ti za hle. Zanriah rêla Zinga leh Khuma an buai mawp mawp lai chuan Pasalṭha Ngurzika chu vâk kualin ram awm dante chu a lo va zir chiang a, tlang thengthaw nuam tak pakhatah hian lawnin a chhîp a han thlen chuan râl khatah Zobawk khua pawh a lo lang a, chhim lam hnai têah Lal Chunglûra khua Chawnpui a lang uar a, chhak deuhah Bungtlâng, a piah lawkah Zehtet leh Bualthleng khuate, thlang lamah Damdep a lang leh riai riai bawk. Zehtet leh Bualthleng khuate ṭan rual ziate, Bungtlâng leh Damdep khaw lam nen thlenga inlaichînna an neih thuk ziate chu a ngaihtuah veng veng a. Chutia hmun hrang hrang thlira a hawi veng veng lai chuan khua a tlai tawh tih hre chhuak thutin buk lamah chuan a lêt leh vang vang a. Bûk a va thlen chuan zanriah an lo peih fel tawh a, kîl zui nghal thuaiin a kalna chanchinte chu a hrilh pah mawlh mawlh a, "Naktûkah chuan sa lian tham deuh kan zawng tawh dawn nia" tiin a naute chu a hrilh a.
A tûk zîngah chuan an pathuma inzuiin an vâk chhuak ta a, fehreh san hun velah tukṭhuan atan an chaw fûnte kîlin Pasalṭha Khûma sazuk hnu hmuh chu an chhui chhunzawm leh ta a, chhun chaw fâk hun dawn hnaihah chuan a lui tui dawt lai an va hmu fuh ta hlauh mai a, Pasalṭha Ngûrzîka ngei chuan a zakdawhah tak a kâp siah mai a, a awm hmunah chuan tlu nghalin a thi tur ke leng awrh awrh chu nui ver ver chungin an thlîr a. Sazuk chu va pan hnai in a ki hreu bum mai chu ropui an tiin a chal tawh bawk nen a mawi an tiin ropui an ti hle. Pasalṭha Ngurzika pawh a lawm ve hle a, an bang lai a mawi hun tur a suangtuah ve rauh rauh mai a ni. Sazuk sa chu chan nghalin an hlim tlâng hle a, an theih ang tâwkte phurin bûk lam chu an pan leh ta a. Chu tia bûk lam pana an kal lai chuan an hma lamah ke pên thâwm an hre ta thut mai a, Pasalṭha Ngurzika chuan "Inring rawh u" ti zawi sapin muangchângin hma lam chu an pan ve leh ta a, he lai ram reh leh tlawh pawhtu tam lohnaa midang an awm ve chu mak an ti hle. Tuibur hmuam da vel an kal hnu chuan tlangval silai keng ṭhah paruk nen an intawk ta a, an hma hruai tu la naupan hmel tak chuan an mit a la tlâng hle. Pasalṭha Ngurzika chuan "Hmar unaute lah ni rengin kha khawi lam tluang nge in zawh dawn a?" a rawn ti a, chu tlangval naupan hmel tak chuan zâmna tel hauh loin lusei aw phawi fiah fel fai takin "Hei, Chawnpui khaw lamah lâm kan va thâi dawn anih hi. Chawnpui khuate in ni êm lo maw?" a ti a, Pasalṭha Ngurzika chuan "Ni hauh lo mai, keini chu Rotlâng khaw tlangvâlte kan ni e" tiin a chhâng a, chu tlangval chuan "Chawnpui khua in ni lo hlauh chu in vânneih pui e" tiin kawng a kian ta a.
Lal In lamah erawh Lal leh khawnbawlte chuan Sakei lu chu aih tur nge ai loh tur tiin an inhnial a, ṭhenkhat in ai ngei an duh thu an sawi laiin a tam zawk chuan "A kâp tu ber pawh khum betin a na a, chutah lusun chhungkua kan la nei leh nghal a, ai lo mai ang u" an ti ve thung a, an han inhnial leh nak nak ṭhin a, mahse, a tam lam zawk ṭanna lamah chuan Lal Zabiaka pawh a ṭan ve tâk avangin Sakei lu chu an ai dawn lo a ni. Zîngchhuana huaisenna leh Khûma huaisenna chu khaw mipuite chuan an ngaisangin Zînga chuan kan tu a ngah hle a, Khûma khawlai lêng lah chibai tu a ngah hle bawk. Mahse, mi zawng zawng deuh thaw in an lawm pui laiin lo lawm pui ve thei hauh lo tu leh thik tu pawh an awm ve tho mai. Zan khat Khûma zawlbuk lawi lut chu inbuanna hun an lo hmang a, chutia a va lut an lo hmuh chuan Val upate chuan lo ko vatin tlangval pakhat nen chuan an inbuan tir a, chu tlangval chu Khûma chuan harsa tih hmel tak anga langin a rawn hneh a, a huaisenna leh a chakna hre chiangtu Pasalṭha Ngûrzîka chuan Khûma che zia chu mawi a tiin a chhuang hle. Chutia an inbuan zo Khûma ṭhu tur chu thlang kam kil aṭang hian tlangval pakhat hian "Khawnge, kan pasalṭha tuai tir chu ka lo bin ange" a rawn ti a, tlangvalte chu an ri nghal nak nak a. Chu tlangval lo chhuak chu an khaw mi awm thei ve tak pakhat fapa Laihnûna a ni. Khúma chuan "E U Hnûn keini ang hneh rual i ni lo e, ka duh tawk rih mai ange" a lo ti a, Laihnuna chuan "Ekhai, unaute sakei kah sa sat ve ngam khawp a huaisen alawm i nih le" a rawn tih chuan tlangvalte chu an reh nghal thiap a, Khuma chuan "A khai, keini te zawg nang nen a inbuan tur chuan kan ka nau mah mah e" a han ti leh a Laihnuna chuan nuih shk suk pahin "I unaupa pawh mi sakei sah hlumtu kâp tu a nih kha hawh teh" a han ti leh a, chu veleh Khuma chuan phat buai tum tawh loin a rawn ding chhuak nghal a, Val upate ngawi reng chu a haw ru hle. Laihnuna nen an han inman a, an ṭan ta maw tihah chuan chiang zet zetin a bin ta mai. Laihnuna tlawm la zak bawk si chu a sen tawn tawn mai a, mahse Pasalṭha Muandawka a rawn luh ve avangin a thinrim ngam si lo. An inbuan zo chu rang takin a mutbu phahna lamah a kal nal nal a. Pasalṭha Muandawka chuan Val upate chu chhuau puiin an chet dan mak tak avang chuan a kam khat hial a, mahse, Khuma hnenah chuan engmah a sawi duh lem lo thung..
Zing khua a rawn var a Khuma chu hma takah thoin an inlam panin a kal vat a, in a zu thlen chuan a nauin mei a lo nun mêk a, Zinga pawh thei leh thei loin a lo ṭhu chhuak ve a, Khuma chuan "Kha i tho nuam maw?" a ti a Zinga chuan "Ka zia viau e, vawin lam aṭang chuan ka zui thei tawh ang che" a lo ti a, chu veleh Thangbawihi chuan "A teuh lo, ka nu'n i dam fel hma chu i feh dawn lo a tih kha" a lo ti vat a, Khuma chuan "Ni e, Zinga ka nu thu hi awih la inah lo awm hahdam zawk rawh" a lo ti a, a nau tuikhur lam pana a kal rual chuan zan lama Laihnuna thu sawi zawng zawngte kha Khuma chuan Zinga hnenah chuan a sawi chhawng vek a, Zinga rilru chu a nain a thinrim hle mai a, "Ka han dam fel anga, mipa a ni tak meuh em tih ka chian khawp ang" a ti hial a, mahse, Khuma chuan inbeng dai a, thinrim laia thil ti mai mai lo turin a hrilh thung a. Hun leh ni a rawn liam zel a, fur pui a zo fel a, favang thli a rawn thaw ṭan ta maw tihah chuan Zinga pawh a feh ve leh thei tawh a mahse, hna tam an thawh tir ngai lo thung. Lo zawh hun a rawn thleng a, lawm rual inzui liam diah diah hnuah an unautêin an kal a, a mipate pahnih an chak ṭha bawk a, mi aiin an hnu fual bîk lem lo hle a, khuanu'n mal a sawm a, an kham khawp aia tam an thar ve hial a ni.
Favâng awllen a rawn thleng ta maw tihah chuan ram vâkin an chhuak sup sup a, ṭhenkhat erawh an lawmnu te rilru hneh hun a ni tih hriaiin an birh tluk tluk thung. Khuma leh Zingate pawh Pasalṭha Ngurzîka hoin zan nga ram riak turin Sekawi ngaw chhungah an inkhuar ve rân mai a, an thlen zanah chuan Pasalṭha Ngurzîka chuan an nun kawng zawh mêkah an tana ṭha leh ṭha lo te a hrilh a, "In lo puitling chho zel anga, he kan khaw ropuina leh innghahna in la ni thuai ang. Chutih hunah chuan chapona hian in thinlungah hmun chang lo se, ram lam leh râl hmaa pasalṭha nih ai chuan hmeithai leh pachhiate tana pasalṭha nih hi kei chuan ka ngaisang zawk a, chu tiang mi chu rawn ni ang che u. Mahse, râl leh sakawlh hmaah in duai phah tur tihna a ni lo a, thing serh sat kher lo chung pawhin in hnung tawlh tur a ni lo. Lusei Pasalṭha huaisen Lal Dohranga Pasalṭha Thanhranga kha râl hmaah vawite khat mah a hnung tawlh lo a, râl kut tuara a thih thlengin hniak khat pawhin a tawlh lo a ni. HNUNG TAWLH NGAI LO MI HUAISENTE hi en tawn tlat reng ang che u. Naktuk aṭangin râl beih dante kan zir ang. Ni hnih hnuah kan ram vak chauh ang. Kan khaw ram chin hi zauh zel kan duh anih chuan ral beih thiam tak kan nih angai a, Vârṭek khua leh Zobawk khuate nen khuan kan inkarah ram awl tam tak a awm a, heng ramte hi kan ît em em ṭheuh a ni. Kan Lal hian a khaw ram china a rîn lut anih chuan Vârṭek khuate chuan an rawn sawi buai ngam ka ring lo a, mahse, Zobawk Lal Dochhûnga khu mi huaisen leh ngawhngawl zet a ni a, a rawn thinur viau mai thei. " a rawn ti a, Khûma chuan" U Ngur chutiangte chu inbiak remna a awm mai thei lo em ni? " a rawn ti a, Ngurzîka chuan" Thurûk ka hrilh ang che u. In chhungte bulah pawh insawi tur a ni lo. Kan Lal nu Sairêngpuii hi Zobawk Lal Dochhûnga hian neih ngei tumin a bei ṭhin a, mahse, kan Lalpa hi a thlang ta zawk a ni. Chu vâng chuan tun hma aṭangin an ni khua leh keini khuate hi kan intlawh pawh loin kan intawng ngai meuh lo. Kan Lalpa hian a lu kai deuh lai khan min hrilh tawh a, Lal Dochhûnga hi a thinur hle a ni âwm e. Chu vâng chuan kan Lal nena inbiakremna neih chu a duh hauh lo ang" tiin a chhang a, amah vêk chuan "Hei, zân a rei dawn, i muhil teh ang u" a rawn tih chuan tumah ṭawng chhunzawm tawh loin an muhil ta siai siai a. Zînga chuan a mumangah Lal fanu Vânthangpuii a hmu a, phûl hring dup hmunah an pahnihin kut insuih rialin an lo kal dûn a, chutih lai tak chuan an hmaah mi pakhat a vânglaia pasalṭha tih hriat tak, a hmel en pawh a, zahawm ngawih ngawih leh thunei hmel hliah hliah hi a rawn lang a, chu pa chuan Vânthangpuii mitah tak en chungin "Ka fanu, hlim takin awm rawh" a lo ti a, chu pa chu a ral leh nghal riai riai a. Zing a thawh chuan a mumang chu ngaihtuah chhunzawm nghalin Vânthangpuii hmel chu a mitthla pah rauh rauh a, mahse, tunge pa pakhat rawn lang ve kha ni ang? Lal Rengliana a ni mai a ngem? Nge Vânthangpuii hi Lal fanu a lo ni tak tak lo? tih chu a inzawt nawn mawlh mawlh a.
Tukṭhuan kîl zawhah Pasalṭha Ngurzîka chuan khawmhma chem hi a rawn phawrh a, chumi hmang chuan râl beih dânte, invên tawn dân te leh ke chheh dânte zîrin an ri zawt zawt reng a, rawlthar tha zat lai a ni bawk a, an che zia chu a hmuhnawmin a ni khatna ringawtah pawh hma an sawn nasa hle a, a hmaa tlangval tam takte tluk loh lo ni tawh sa kha, tunah chuan Pasalṭha inti nazawng tan khin mai mai chi an ni tawh hauh lo ang. A tûkah chuan a ngai tê bawkin an zir nawn leh tlut tlut a, Pasalṭha Ngurzika mit pawh an tlung hle a, pasalṭhate tan pawh an deh a khirh dâwn hle tawh tih chu a hre chiang ber tu a ni. Pasalṭha Ngurzika'n "Naute u, naktuk aṭangin kan ram vâk ṭan ang. Kan khaw ram chin hi kan zauh zêl a ngai dawn ka tih kha. Chu vângin Sekawi ram ngaw hi kan chhuah san anga, Zobawk leh kan khaw inkârah kan ram vâk dawn a ni." a rawn tih chuan Khûma te pahnih chu an phûr tawh hle.
Pasalṭha Ngurzika sawi ang ngeiin a tukah chuan an bûk chu an chhuahsan ta a. Chaw hma zenzawn an kal hnuah chuan an khaw ram chin pawh an pêl vang vang tawh a, awm hmun tûr ṭha tak tui hniang hnarna leh hul bawk si an hmuhah chuan bûk sain an buai nghal char char a, bûk an sa zo ta maw tihah chuan an pathum chuan inzui chhuakin zan riah hmeh tur an zawng ta a. Lo fing thum ang vêl an kal hnu chuan sunhlu rah lo tlân tu Sakhi tuai hi an hmu fuh hlauh mai a, Pasalṭha Ngûrzika chuan "Le, a tu zawk khan nge kap dawn che u le? A zakdawhah tak sawn aw" a rawn ti a, Zînga chuan "Khûma kâp teh. I themthiam zawk" a rawn ti a Khûma chuan "Kâp zawk rawh" a lo ti ve bawk a, an han inhnial leh rih chhung chuan an sa pêlh mêk chuan a thih a hnai tih hre lo lêkin a lo in ei puar ve thung a. Pasalṭha Ngurzika chuan "Ekhai, in inhnial buai chhûng khan kan chawhmeh tûr saw a puar zo dawn tlat. Khûma nang, naupang zawk i ni bawk a, i unaupa hian a kian che angah ngai la han kâp mai teh" a rawn ti a, Khûma chuan "Ka ṭhelh hlauh chuan.." a rawn tih rual chuan Zînga chuan "Kâp vat mai rawh. I ṭhelh lo ang" a rawn ti a, ti chuan Khûma chuan a silai cheng chu a han kâu rap a, chutah a hmet puak ta dur mai le. Sakhi chu zuang zawkin an rin loh tak maiin a tlân zawm leh nghal zat a, Pasalṭha Ngurzika chuan nuih put put pahin a umzui nghal a, a hnungah Zînga leh Khûma te chuan zui ve nghalin behliang mûn hun thleng a an umzui hnu chuan sakhi tlân thei tawh lo chau lutuk chu an va tawng ta hrâm a, Pasalṭha Ngûrzika chuan "Khûma silai kah thiam zârah Sakhi tuai mai mai kan han um hah hrep chu a" tiin a rawn nuih put put a, Zînga pawh chu a lo nui ve tlawrh tlawrh bawk a, sakhi chu an han en chiang a, Khûma chuan a zakdawhah niloin a dul nêmah a lo kâp a lo ni a, Khûma chuan "Hnai deuh se chu ka fuh ngei ang. A awmna kha a hla ve deuh bawk a ni. Nidangah khatianga hla kha ka la kâp ngai lo hrim hrim. Kha ai hnai a mi chu ka kap ve tawh. Zînga pawhin a hria" a rawn ti a, Ngura chuan nuih pahin "Ni e, a hla tham deuh a ni" a rawn ti a, Zînga chuan "A kaptu nih manah i puah ngei chu a ngai ang" a rawn ti ve bawk a, bûk an thlen thleng chuan Khûma chuan "Hnai deuh se chu aw....." a ti chhên mai a, Pasalṭha Ngura leh Zîngate nuih a ti za hle. Zanriah rêla Zinga leh Khuma an buai mawp mawp lai chuan Pasalṭha Ngurzika chu vâk kualin ram awm dante chu a lo va zir chiang a, tlang thengthaw nuam tak pakhatah hian lawnin a chhîp a han thlen chuan râl khatah Zobawk khua pawh a lo lang a, chhim lam hnai têah Lal Chunglûra khua Chawnpui a lang uar a, chhak deuhah Bungtlâng, a piah lawkah Zehtet leh Bualthleng khuate, thlang lamah Damdep a lang leh riai riai bawk. Zehtet leh Bualthleng khuate ṭan rual ziate, Bungtlâng leh Damdep khaw lam nen thlenga inlaichînna an neih thuk ziate chu a ngaihtuah veng veng a. Chutia hmun hrang hrang thlira a hawi veng veng lai chuan khua a tlai tawh tih hre chhuak thutin buk lamah chuan a lêt leh vang vang a. Bûk a va thlen chuan zanriah an lo peih fel tawh a, kîl zui nghal thuaiin a kalna chanchinte chu a hrilh pah mawlh mawlh a, "Naktûkah chuan sa lian tham deuh kan zawng tawh dawn nia" tiin a naute chu a hrilh a.
A tûk zîngah chuan an pathuma inzuiin an vâk chhuak ta a, fehreh san hun velah tukṭhuan atan an chaw fûnte kîlin Pasalṭha Khûma sazuk hnu hmuh chu an chhui chhunzawm leh ta a, chhun chaw fâk hun dawn hnaihah chuan a lui tui dawt lai an va hmu fuh ta hlauh mai a, Pasalṭha Ngûrzîka ngei chuan a zakdawhah tak a kâp siah mai a, a awm hmunah chuan tlu nghalin a thi tur ke leng awrh awrh chu nui ver ver chungin an thlîr a. Sazuk chu va pan hnai in a ki hreu bum mai chu ropui an tiin a chal tawh bawk nen a mawi an tiin ropui an ti hle. Pasalṭha Ngurzika pawh a lawm ve hle a, an bang lai a mawi hun tur a suangtuah ve rauh rauh mai a ni. Sazuk sa chu chan nghalin an hlim tlâng hle a, an theih ang tâwkte phurin bûk lam chu an pan leh ta a. Chu tia bûk lam pana an kal lai chuan an hma lamah ke pên thâwm an hre ta thut mai a, Pasalṭha Ngurzika chuan "Inring rawh u" ti zawi sapin muangchângin hma lam chu an pan ve leh ta a, he lai ram reh leh tlawh pawhtu tam lohnaa midang an awm ve chu mak an ti hle. Tuibur hmuam da vel an kal hnu chuan tlangval silai keng ṭhah paruk nen an intawk ta a, an hma hruai tu la naupan hmel tak chuan an mit a la tlâng hle. Pasalṭha Ngurzika chuan "Hmar unaute lah ni rengin kha khawi lam tluang nge in zawh dawn a?" a rawn ti a, chu tlangval naupan hmel tak chuan zâmna tel hauh loin lusei aw phawi fiah fel fai takin "Hei, Chawnpui khaw lamah lâm kan va thâi dawn anih hi. Chawnpui khuate in ni êm lo maw?" a ti a, Pasalṭha Ngurzika chuan "Ni hauh lo mai, keini chu Rotlâng khaw tlangvâlte kan ni e" tiin a chhâng a, chu tlangval chuan "Chawnpui khua in ni lo hlauh chu in vânneih pui e" tiin kawng a kian ta a.
A thui tham bawka ,chhiar a manhla hle mai,ngaihnawm bawk si,ziak thiam bawk si,tui deuh in mu ang
ReplyDeleteNgaihnawm e
ReplyDeleteNgaihnawm thin e
ReplyDeleteA ngaihnawm thin khawp mai
ReplyDelete